Ο βουλευτής Ν. Κοζάνης (ΣΥΡΙΖΑ), Γιάννης Θεοφύλακτος, ομιλητής εκ μέρους της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ για τη Γενοκτονία των Ποντίων. Απαγγελία αυτούσια του πασίγνωστου πλέον “Την πατρίδαμ’ έχασα” του Χρήστου Αντωνιάδη – Ιστορικές αναφορές – Αναφορά σε Βαζελώνα και Σουμελά.
Ακολουθεί το βίντεο και τα πρακτικά της Ολομέλειας της Βουλής:
ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Πρόεδρε της Βουλής, κύριοι Υπουργοί, εκλεκτοί προσκεκλημένοι, πρώην Πρόεδροι της Βουλής, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επιτρέψτε μου τέτοια μέρα, που είναι η μέρα της Γενοκτονίας των Ποντίων, να ξεκινήσω παραθέτοντας αυτούσιους κάποιους στίχους από το πασίγνωστο πλέον τραγούδι του γνωστού, διάσημου νευροχειρουργού και πρόωρα χαμένου, με καταγωγή από την Ξηρολίμνη Κοζάνης, Χρήστου Αντωνιάδη: «Την πατρίδαμ’ έχασα, άκλαψα και πόνεσα. Λύουμαι κι αροθυμώ, ν’ ανασπάλω κι επορώ. Τα ταφία μ’ έχασα ντ’ έθαψα κι ενέσπαλα. Τ’ εμετέρτς αναστορώ, και `ς σο ψυόπο μ’ κουβαλώ».
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τιμούμε εδώ στον ναό της δημοκρατίας την 98η επέτειο της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, επειδή όπως τονίζει ο Έλι Βίζελ, «ο δήμιος σκοτώνει πάντα δυο φορές, τη δεύτερη φορά με τη λήθη». Διότι ακριβώς δεν πρέπει να υπάρξει γενοκτονία της μνήμης.
Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου πραγματοποιήθηκε, όπως ανέφερε και ο κύριος Υπουργός, με σφαγές και εκτοπισμούς εναντίον ελληνικών πληθυσμών στην περιοχή του Πόντου από το κίνημα των Νεότουρκων κατά την περίοδο 1914-1923 και εκτιμάται ότι στοίχισε τη ζωή περίπου σε τριακόσιες είκοσι έξι χιλιάδες έως και τριακόσιες ογδόντα δύο χιλιάδες Ελλήνων, σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία. Είναι γενοκτονία που θεωρείται τμήμα της γενοκτονίας του ελληνισμού της Ανατολής και που πραγματοποιήθηκε παράλληλα με γενοκτονίες εις βάρος και άλλων πληθυσμών, δηλαδή των Αρμενίων και των Ασσυρίων, με αποτέλεσμα οι επιμέρους αυτές διώξεις-γενοκτονίες να θεωρούνται ως τμήματα μιας ενιαίας γενοκτονικής πολιτικής.
Η διαδικασία εξόντωσης των ελληνικών πληθυσμών του Πόντου διακρίνεται ιστορικά σε τρεις συνεχόμενες φάσεις: Πρώτον, από την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου ως την κατάληψη της Τραπεζούντας από τον ρωσικό στρατό, δηλαδή 1914 με 1916, η δεύτερη τελειώνει με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, 1916-1918 και η τελευταία ολοκληρώνεται με την εφαρμογή του Συμφώνου για την ανταλλαγή των πληθυσμών Ελλάδας και Τουρκίας, 1918-1923.
Ποιος ήταν, όμως, ο ελληνισμός του Πόντου; Από την Άλωση της Τραπεζούντας το 1461 από τους Οθωμανούς και μετά δεν αλλοιώθηκε το φρόνημα και η ελληνική συνείδηση των Ποντίων και γρήγορα κυριάρχησαν στην οικονομική ζωή της περιοχής, ζώντας κυρίως στα αστικά κέντρα. Η οικονομική ανάκαμψη συνδυάστηκε με τη δημογραφική και πνευματική τους άνοδο. Το 1865 οι Έλληνες του Πόντου ανέρχονταν σε διακόσιες εξήντα πέντε χιλιάδες ψυχές, το 1880 σε τριακόσιες τριάντα χιλιάδες και στις αρχές του 20ού αιώνα υπερδιπλασιάστηκαν και άγγιζαν τις επτακόσιες χιλιάδες Ποντίους.
Παράλληλη ήταν και η αύξηση των σχολείων. Το 1860 υπήρχαν εκατό σχολεία στον Πόντο, ενώ το 1919 υπολογίζονται σε χίλια τετρακόσια ένα, ανάμεσά τους και το περίφημο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας. Εκτός από σχολεία υπήρχαν πολλά τυπογραφεία, περιοδικά, εφημερίδες, λέσχες και θέατρα, που τόνιζαν το υψηλό τους πνευματικό επίπεδο και το οποίο από τις επόμενες γενιές Ποντίων ήρθε και εδώ στην Ελλάδα.
Θα ήθελα να αναφέρω ενδεικτικά κάποια σημαντικά στιγμιότυπα της Γενοκτονίας: Ας πούμε για τον Λίμαν Φον Σάντερς, τον Γερμανό στρατηγό που ήταν ο εμπνευστής του σχεδίου γενοκτονίας των χριστιανικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας και του Πόντου. Για τις υπηρεσίες του θα αμειφθεί από τους Τούρκους με τον τίτλο του πασά. Ήταν ο άνθρωπος που ενέπνευσε στους αρχηγούς των Νεότουρκων Εμβέρ και Ταλλαάτ τη βασική αρχή της πολιτικής φιλοσοφίας, ότι «σε κάθε χώρα την ισχύ του έθνους τη φέρει η ομοιογένεια του πληθυσμού της», καθώς και το σύνθημα «Η ισλαμική Τουρκία για τους Ισλάμηδες Τούρκους».
Τα «αμελέ ταμπουρού», τα τάγματα θανάτου. Η στρατολόγηση των Ελλήνων στα «αμελέ ταμπουρού» ήταν ένα σατανικό σχέδιο που απέβλεπε στην εξόντωση του αρσενικού ελληνικού πληθυσμού, σχέδιο του Λίμαν Φον Σάντερς. Στρατολογούσαν ολόκληρο τον ανδρικό πληθυσμό εκτός από γέρους και παιδιά. Τους υποχρέωναν να σπάζουν πέτρες για δώδεκα ώρες την ημέρα με στέρηση τροφής και ύπνου. Οι παγωνιές, οι βροχές, η τρομερή ζέστη το καλοκαίρι, οι αρρώστιες έφεραν το αποτέλεσμα που προέβλεψε ο Γερμανός αξιωματούχος λέγοντας: «Με το σύστημα που σας προτείνω ο θάνατός τους είναι βέβαιος, αλλά πριν πεθάνουν θα προσφέρουν για το έθνος τις πολύτιμες υπηρεσίες. Επιπλέον, οι γυναίκες δεν θα γεννούν παιδιά και έτσι θα λυθεί το δημογραφικό σας πρόβλημα, ενώ η μισητή και άτιμη αυτή ράτσα θα ξεκληριστεί, οι δε περιουσίες των Γιουνάν θα περάσουν στο δημόσιο, δηλαδή σε όλους.». Ανακάλυπταν, λοιπόν, οι Τούρκοι τότε πολύ πριν από τον Χίτλερ τα στρατόπεδα του θανάτου.
Εκτοπισμοί, λευκές σφαγές. Η δεύτερη μέθοδος εξαφάνισης των χριστιανών ήταν οι εκτοπισμοί. Μέσα στον χειμώνα τα γυναικόπαιδα και οι γέροι οδηγούνταν χιλιάδες χιλιόμετρα προς τον θάνατο. Οι άνδρες καθ’ οδόν απάγονταν και εκτελούνταν. Πρόκειται για πράγματα που τα είχε αναφέρει και ο πρόξενος Χόρτον στο γνωστό βιβλίο του «Η κατάρα της Ασία», όπου αναφέρει: «Η μακρά γραμμή που οδηγεί προς τον θάνατο.». Τέτοιες αφηγήσεις υπάρχουν σε κάθε οικογένεια, όπως και στη δική μου.
Στην Πλατεία Ωρολογίου της Σαμψούντας η τουρκική διοίκηση κρέμασε εκατοντάδες Ποντίους. Ο πασίγνωστος και φρικαλέος Τοπάλ Οσμάν ήταν ο εκτελεστής του ποντιακού ελληνισμού, ο αιμοσταγής δολοφόνος. Οι τσέτες του αδίστακτοι εγκληματίες, που πολλές φορές με τις πράξεις τους προκαλούσαν τη φρίκη και την απέχθεια ακόμα και των ομόθρησκών τους Τούρκων.
Η περιοχή της Πάφρας γενοκτονείται ολοσχερώς. Οι άνδρες σφάζονται και τα γυναικόπαιδα στέλνονται εξορία μέσα στον χειμώνα. Μετά τον Απρίλιο του 1920 ο Κεμάλ εξαπολύει γενικευμένες διώξεις, δίνοντας το τελειωτικό χτύπημα στον ελληνισμό της Ανατολής. Τ σύνθημα του Κεμάλ είναι «Ουδείς Τούρκος θα προστατέψει χριστιανό κατά την εξόντωσή του.». Έτσι οι Τούρκοι φανατισμένοι θέλουν να αφανίσουν τους Έλληνες με κάθε τρόπο.
Είναι χαρακτηριστική η διαταγή της γενικής διοίκησης του Κεμάλ που λέει: «Κάθε στρατιώτης πρέπει να κάνει το καθήκον του και να σκοτώσει τέσσερις με πέντε Έλληνες για το μεγαλείο της πατρίδας. Όλοι οι άνδρες διατάσσονται να συμμορφωθούν με αυτή τη διαταγή.». Και πόσα άλλα! Στην Αμάσεια τα εγκληματικά δικαστήρια. Οι εξορίες των τραπεζούντιων Ελλήνων, η Κοιλάδα του Διαβόλου, που στις 3 Ιουλίου του 1921 οκτακόσια παλικάρια σφάχτηκαν στον δρόμο για το Ζόγκουρλου από τον Τοπάλ Οσμάν.
Το 1994 η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως «Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στον Μικρασιατικό Πόντο». Επίσης, το 1998 -να μην το ξεχνάμε- ψηφίστηκε ομόφωνα η 14η Σεπτεμβρίου ως «Ημέρα Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το τουρκικό κράτος».
Η επιστημονική αναγνώριση της Γενοκτονίας έρχεται τον Δεκέμβρη του 2007 από τη Διεθνή Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών, International Association of Genocide Scholars, που αναγνώρισε επίσημα τη Γενοκτονία των Ελλήνων και εξέδωσε σχετικό ψήφισμα. Λίγα κράτη, αλλά και αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ έχουν αναγνωρίσει την Γενοκτονία και νομίζω ότι είναι χρέος της Βουλής μας, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, και των Ομάδων Φιλίας να υποβάλουν τέτοιο αίτημα στους συναδέλφους των άλλων χωρών να αναγνωρίσουν τη Γενοκτονία την οποία σήμερα τιμούμε.
Κλείνοντας, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να αναφέρω ότι η αλησμόνητη πατρίδα του Πόντου μετουσιώνεται και ανασταίνεται σήμερα μέσα από τον χορό, τη γλώσσα και το τραγούδι. Οι νεκροί, οι εκτοπισμένοι, οι βασανισμένοι αγαλλιάζουν όχι μόνο στο άκουσμα των λόγων και των μνημόσυνων, που είναι βεβαίως απαραίτητα, αλλά κάθε φορά που χιλιάδες χέρια Ποντίων και μη, ενώνονται και υψώνονται, χορεύοντας και τραγουδώντας στα ανταμώματα που διοργανώνουν οι αμέτρητοι ποντιακοί σύλλογοι ανά την Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Αγαλλιάζουν κάθε φορά που χιλιάδες Πόντιοι, νέοι, μεγαλύτεροι αλλά και μικρά παιδιά σχηματίζουν τους ατέλειωτους κυκλωτικούς χορούς της πατρίδας μας σείοντας τα σώματά τους στο άκουσμα της ποντιακής λύρας και μετουσιώνοντας τις θύμησες σε αστείρευτη ενέργεια. Κάθε φορά που οι Πόντιοι συρρέουν και κατακλύζουν το ιστορικό μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη Βαζελώνα στα μέρη μου, στον Ελλήσποντο Κοζάνης και την Παναγία Σουμελά στο Βέρμιο και τόσα μοναστήρια που ανιστορήθηκαν.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, «η Ρωμανία κι αν πέρασεν ανθεί και φέρει και άλλο».
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από όλες τις πτέρυγες της Βουλής)