Μπορεί να υπάρξει δημόσια υγεία χωρίς υπεύθυνους πολίτες; Μια πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα του Καθηγητή Ψυχιατρικής ΑΠΘ Κ. Φουντουλάκη, με τη μελέτη 120.000 περίπου περαστικών σε 5 πόλεις της Ελλάδος (και την Πτολεμαΐδα) για τα μέτρα απένατι στον covid-19 – Συμμετείχε η Πτολεμαΐδιωτισσα Ιατρός Μητκάνη Καλυψώ

Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο από τον διεθνούς φήμης καθηγητή κ. Κωνσταντίνο Φουντουλάκη με τη συμμετοχή της Πτολεμαΐδιωτισσας ιατρού Μητκάνη Καλυψους για τη δημόσια υγεία, βασισμένο σε μια ικανού μεγέθους μελέτη 120.000 περίπου περαστικών σε 5 πόλεις της Ελλάδος

Οι προτάσεις αυτές βασίζονται στην παραδοχή ότι μια οργανωμένη εφαρμογή μέτρων σε προσωπικό επίπεδο (υγιεινή, μάσκες, απόσταση, προστασία στοχευμένα των ευάλωτων ομάδων κ.α.) μπορεί να φέρει το ίδιο ή και ενδεχομένως καλύτερο αποτέλεσμα.

Το ερώτημα όμως είναι πόσο οι προτάσεις αυτές είναι πρακτικά εφαρμόσιμες στην οποιαδήποτε κοινωνία, όσο (αυτό)πειθαρχημένη και αν είναι. Η πραγματικότητα έδειξε ότι από τη μια μεριά η όχι-και-τόσο δημοκρατική Κίνα έφτασε σε ακραίες μεθόδους απομόνωσης για να ελέγξει την κρίση, αλλά και σχεδόν όλες οι χώρες της ανατολικής Ασίας βάσισαν τελικά την επιτυχία τους σε lockdown ασύλληπτης έντασης σε σχέση με αυτά που βιώσαμε εμείς.

Και αυτές είναι κοινωνίες με ιδιαίτερα αναπτυγμένη την αίσθηση του καθήκοντος, με την μάσκα προσώπου να αποτελεί έτσι κι αλλιώς μέρος της κουλτούρας τους.
Στo πλαίσιo της συνεχιζόμενης συνεργασίας μεταξύ της Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ και του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, υπό την αιγίδα της Πρυτανείας του ΑΠΘ, συγκεντρώθηκαν πραγματικά δεδομένα από τη χρήση μάσκας από περίπου 120.000 περαστικούς σε πέντε πόλεις της Ελλάδος κατά το διάστημα 15 Νοεμβρίου ως 15 Δεκεμβρίου.

Η καταγραφή έγινε σε πολλά σημεία των πόλεων πρωί και απόγευμα ώστε να υπάρχει αντιπροσωπευτικότητα.
Πρόκειται πιθανότατα για την πρώτη παγκοσμίως παρόμοια μελέτη, η οποία κατέγραψε την πραγματική εικόνα στο δρόμο, και όχι την αυτό-αναφερομενη απάντηση σε ερωτηματολόγια. Θα ήθελα να ευχαριστήσω την ΕΛ.ΑΣ και ειδικά τον Διοικητή του Τμήματος Λευκού Πύργου Στέφανο Βέρρα για τη βοήθεια και στήριξη.

Παρότι που σε πρώτη ματιά τα δεδομένα φαίνονται ενθαρρυντικά, ισχύει μάλλον το ακριβώς αντίθετο.

Τι δείχνουν τα στοιχεία

Μόνο σε δυο ομάδες (γυναίκες >45) η συμμόρφωση με σωστό τρόπο χρήσης μάσκας πέρασε το 85% (όριο που θεωρείται απαραίτητο για να είναι αποτελεσματικό το μέτρο) ενώ σε νεαρές ηλικίες η συμμόρφωση θα πρέπει να θεωρηθεί μάλλον πτωχή.

Αν αυτά είναι τα αποτελέσματα που αφορούν περαστικούς σε κίνηση (όχι καθήμενους, όχι παρέες κτλ) τότε θα πρέπει να θεωρηθεί ότι σε κάθε άλλη περίσταση, η συμμόρφωση θα είναι πιθανώς μικρότερη, με μη τήρηση και των υπόλοιπων προστατευτικών μέτρων (π.χ. απόσταση).

Είναι προφανώς ερώτημα πόσο πραγματικά τηρούνται τα μέτρα σε μικρές ιδιωτικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα όταν απασχολούνται νεαρά άτομα και ειδικά άντρες.
Η μελέτη αυτή δεν άγγιξε καθόλου το θέμα της ποιότητας των μασκών που φορά ο πληθυσμός, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είναι υφασμάτινες αγνώστων προδιαγραφών και ποιότητας.

Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα από τη μελέτη αυτή:

1. Θέτουν ερώτημα για την χρησιμότητα του μέτρου της μάσκας, όχι με βάση την αποτελεσματικότητα αυτή καθαυτή, αλλά την ντε φάκτο άρνηση σημαντικού (και κρίσιμου) κομματιού της κοινωνίας να συνεργαστεί για το ευρύτερο κοινωνικό καλό.

2. Δίνουν μια πιθανή εξήγηση γιατί σχεδόν όλα τα κράτη σε όλο τον κόσμο τελικά χρειάστηκε να πάρουν σκληρότατα μέτρα εγκλεισμού και μόνο με αυτόν τον τρόπο κατάφεραν να ελέγξουν την πανδημία.

3. Πιθανολογούν ότι τουλάχιστον μια από τις συνεισφέρουσες αιτίες για την ασύμμετρη προσβολή και νόσηση ανδρών είναι ο σημαντικά χαμηλότερος βαθμός αυτοπροστασίας αλλά και προστασίας των άλλων ανδρών γύρω τους.

4. Τέλος, καθώς είναι φανερή η χαλάρωση λόγω των εορτών, χτυπούν καμπανάκι κινδύνου για την εμφάνιση 3ου κύμματος μετά τις 15 Ιανουαρίου. Το εμβόλιο δε θα έχει προλάβει μέχρι τότε να θωρακίσει τον πληθυσμό.

Για τη μελέτη συνεργάστηκαν συλλέγοντας δεδομένα στο πεδίο:

Μαριάννα Αρλέτου
Μαρία Βαμβακά
Χαρίκλεια Ζαχαροπούλου
Μαρια Καρυπίδου
Κωνσταντίνα Κοτορλή
Χριστίνα Κουτσούδη
Ελευθερία Λαδιά
Καλυψώ Μητκάνη
Βασιλική Μπουρη
Αναστασία Σαμαρά
Κατερίνα Στραβοράβδη
Ιωάννης Τσιάμης
Αφροδίτη Τζώρτζη
Αναστάσιος Χαραλαμπάκης

Κωνσταντίνος Ν Φουντουλάκης
Καθηγητής Ψυχιατρικής, Δντης Cochrane Greece, Πρόεδρος Τομέα Ψυχικής Υγείας ΠΙΣ, Εκπρόσωπος Νότιας Ευρώπης (Ζώνη 8) στο ΔΣ της Παγκόσμιας Ψυχιατρικής Εταιρίας και εθνικός εκπρόσωπος στον ΠΟΥ

Πηγή: https://www.healthreport.gr