Σιωπή ετών. Και ξαφνικά, η μεταλιγνιτική εποχή συζητιέται έντονα. Άγονες προσπάθειες διαμόρφωσης ψηφίσματος. Ο καθένας αναδιπλώνεται γύρω από τις πολιτικές θέσεις που αντιπροσωπεύει.
Οι απαντήσεις στα ερωτήματα καταρρίπτουν μύθους. Αποκαλύπτπουν πραγματικότητες.
Μύθος πρώτος: Στην καύση του λιγνίτη, μισθοί εργαζομένων και “κακοδιαχείριση” οδηγούν τη ΔΕΗ σε παθητικό της τάξης των 200 εκατομμυριων Ευρώ ετησίως. Διευθυντικά στελέχη της ΔΕΗ βεβαιώνουν πως το παθητκό οφείλεται στο, επιβεβλημένο από την Ε.Ε., τέλος εκπομπής CO2.
Μύθος δεύτερος: Μία μειοδοτική δημοπρασία πολιτικών ή πολιτευτών, εμφανιζόμενοι πιο “πράσινοι” από τους “πράσινους”, προσπαθεί να πείσει πως συμφέρει να κλείσουν οι μονάδες παραγωγής ρεύματος με καύση λιγνίτη το 2023. Ο πρόεδρος της ΔΕΗ δεσμεύεται ότι θα κλείσουν 14 μονάδες εντός της επόμενης τετραετίας καθώς η τεχνολογία μας δίνει δυνατότητες. Ποια είναι αυτή η μυθική τεχνολογία;
Η 5η μονάδα, δεν μπαίνει σε λειτουργια πριν από το 2021. Άρα κάποιοι εκτιμούν την απόσβεση ψτων 1,8 δισεκατομμυρίων Ευρώ σε μια διετία! Μύθος!
Η 5η μονάδα μπορεί να μετασχηματιστεί ώστε να χρησιμοποιεί άλλο μίγμα για την παραγωγή ρεύματος; Οι επαΐοντες διαβεβαιώνουν πως είναι μύθος! Η μονάδα σχεδιάσθηκε και κατασκευάζεται ώστε να καίει μόνο λιγνίτη.
Τι προβλέπεται για τη λειτουργία των τηλεθερμάνσεων Εορδαίας, Αμυνταίου, Φλώρινας, Κοζάνης; Μήπως καύση τσίπουρου διπλής απόσταξης;
Έρχονται οι ΑΠΕ! Το κράτος, μέσω τραπεζών, δάνειζε σε επιχειρηματίες σημαντικά, χαμηλότοκα, ποσά για να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες, αντί να χρηματοδοτήσει την επένδυση προς τη ΔΕΗ γιατί “δεν μπορούσε” τότε. Μύθος! Μπορούσε ήδη από το 2010 να αναπτύξει ΑΠΕ στις λιγνιτικές περιοχές, δίπλα στο έτοιμο δίκτυο διανομής, για οικολογική, φθηνή παραγωγή ενέργειας, δίχως τέλος CO2.
Άλλοι μύθοι: Δεν διαδραμάτισαν ρόλο συνδικαλιστές και εργαζόμενοι της ΔΕΗ εμποδίζοντας την έγκαιρη μετεξέλιξή της. Δεν διέπραξαν λάθη οι πολιτικοί στο ζήτημα. Θα χτυπηθούν περισσότερο οι εργαζόμενοι στη ΔΕΗ. Θα γλυτώσουν οι κάτοικοι Εορδαίας και των άλλων περιοχών.
Ήδη, διακρίνονται στις σχέσεις των κατοίκων των περιοχών φαινόμενα κοινωνικού αυτοματισμού: “Ας πεινάσουν τώρα αυτοί. Έτρωγαν καλά τόσα χρόνια. Εμείς πεινούσαμε!”. Ιδιοκτήτες τεχνικών και πενήντα εργοληπτικών εταιριών, συναφούς αντικειμένου, ανησυχούν για τις ραγδαίες συνέπειες της βίαιης απολιγνιτοποίησης.
Συμπερασματικά, η βίαιη, ξαφνική διακοπή της εξορυκτικής δραστηριότητας, είναι «καταστροφή» για την περιοχή. Πέρα από τους “μύθους”, υπάρχει χρόνος και σχέδιο επίλυσης;