Τρίτη, 1 Ιουλίου 2025
No Result
View All Result
  • Προφίλ
  • Διαφήμιση
  • Καριέρα
  • Πρακτική Άσκηση
  • Επικοινωνία
e-ptolemeos.gr Ειδήσεις Πτολεμαΐδα Νέα Κοζάνη Εορδαία News
  • ΡΕΠΟΡΤΑΖ

    ΠΟΛΙΤΙΚΗ

    ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ

    ΕΝΕΡΓΕΙΑ

    ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

    ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

    ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

    ΚΟΙΝΩΝΙΑ

    ΥΓΕΙΑ

    ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

    ΠΟΝΤΙΑΚΑ

    ΤΟΠΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

    Πτολεμαΐδα
    Κοζάνη
    Αμύνταιο
    Φλώρινα
    Καστοριά
    Γρεβενά

    ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

    To Στίγμα
    Επίκαιρος
    Τα παραπολιτικά του παλμού
    Σύντροφος

    SPORTS

    Βαθμολογίες
    Μπάσκετ
    Ποδόσφαιρο
    Στίβος
    Τέννις
    Βόλεϊ
    Χάντμπολ

    Web TV

    ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

    ΑΓΓΕΛΙΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

    ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

    ΣΤΗΛΕΣ

    Αγροτικά
    Φωτογραφίζουμε τα κακώς κείμενα
    Το μάτι του πολίτη
    Περί Φυσικής
    Εντέχνως
    Βιβλιοδείκτης
    Τηλεοπτικές σειρές που αξίζει να δεις!
    Σινεμά
    Μουσικές Επιλογές
    Σχολικά κείμενα
    Καφέ Ρωμανία
    Μνημεία της Εορδαίας
    Γαστρονομία
    Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι

    PLUS

    Καιρός
    Κινηματογραφικές Προβολές
    Διαγωνισμοί
    Δι@ύγεια Δυτ. Μακεδονίας
    Εφημερεύοντα φαρμακεία
    Πρόγραμμα τηλεόρασης
    Δρομολόγια τρένου, ΚΤΕΛ & πρόγραμμα πτήσεων
    Το Φθηνότερο Βενζινάδικο
    Ποιότητα ατμόσφαιρας
    Σεισμοί
    Πρώτο θέμα
    Πρωτοσέλιδο Παλμού
    Πρωτοσέλιδο Πτολεμαίου
    Δωρεάν 2μηνη συνδρομή στον «Π»
    Δείτε Google Analytics
    Πρακτική άσκηση AEI/TEI/ΟΑΕΔ στο E-PTOLEMEOS.GR
    PougaridisMedia – Τυπογραφείο – Εκτυπώσεις – Πτολεμαΐδα

  • Ελλάδα
  • Ρεπορτάζ
  • Γνώμες
  • Παραπολιτικά
  • Αθλητισμός
  • Εργασία
  • podcastsNew
  • True Story RadioLive
e-ptolemeos.gr Ειδήσεις Πτολεμαΐδα Νέα Κοζάνη Εορδαία News
  • ΡΕΠΟΡΤΑΖ

    ΠΟΛΙΤΙΚΗ

    ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ

    ΕΝΕΡΓΕΙΑ

    ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

    ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

    ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

    ΚΟΙΝΩΝΙΑ

    ΥΓΕΙΑ

    ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

    ΠΟΝΤΙΑΚΑ

    ΤΟΠΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

    Πτολεμαΐδα
    Κοζάνη
    Αμύνταιο
    Φλώρινα
    Καστοριά
    Γρεβενά

    ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

    To Στίγμα
    Επίκαιρος
    Τα παραπολιτικά του παλμού
    Σύντροφος

    SPORTS

    Βαθμολογίες
    Μπάσκετ
    Ποδόσφαιρο
    Στίβος
    Τέννις
    Βόλεϊ
    Χάντμπολ

    Web TV

    ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

    ΑΓΓΕΛΙΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

    ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

    ΣΤΗΛΕΣ

    Αγροτικά
    Φωτογραφίζουμε τα κακώς κείμενα
    Το μάτι του πολίτη
    Περί Φυσικής
    Εντέχνως
    Βιβλιοδείκτης
    Τηλεοπτικές σειρές που αξίζει να δεις!
    Σινεμά
    Μουσικές Επιλογές
    Σχολικά κείμενα
    Καφέ Ρωμανία
    Μνημεία της Εορδαίας
    Γαστρονομία
    Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι

    PLUS

    Καιρός
    Κινηματογραφικές Προβολές
    Διαγωνισμοί
    Δι@ύγεια Δυτ. Μακεδονίας
    Εφημερεύοντα φαρμακεία
    Πρόγραμμα τηλεόρασης
    Δρομολόγια τρένου, ΚΤΕΛ & πρόγραμμα πτήσεων
    Το Φθηνότερο Βενζινάδικο
    Ποιότητα ατμόσφαιρας
    Σεισμοί
    Πρώτο θέμα
    Πρωτοσέλιδο Παλμού
    Πρωτοσέλιδο Πτολεμαίου
    Δωρεάν 2μηνη συνδρομή στον «Π»
    Δείτε Google Analytics
    Πρακτική άσκηση AEI/TEI/ΟΑΕΔ στο E-PTOLEMEOS.GR
    PougaridisMedia – Τυπογραφείο – Εκτυπώσεις – Πτολεμαΐδα

  • Ελλάδα
  • Ρεπορτάζ
  • Γνώμες
  • Παραπολιτικά
  • Αθλητισμός
  • Εργασία
  • podcastsNew
  • True Story RadioLive
No Result
View All Result
e-ptolemeos.gr Ειδήσεις Πτολεμαΐδα Νέα Κοζάνη Εορδαία News
No Result
View All Result
Με αφορμή την γιορτή του Πατέρα ( Κύρ’) / Μια προσέγγιση του πατέρα στην ποντιακή κοινωνία – Του Παναγιώτη Μωυσιάδη
Tags: Καφέ ΡωμανίαΠοντιακά - πόντος

Με αφορμή την γιορτή του Πατέρα ( Κύρ’) / Μια προσέγγιση του πατέρα στην ποντιακή κοινωνία – Του Παναγιώτη Μωυσιάδη

15 Ιουνίου 2019, 7:41 πμ
από Παναγιώτης Μωϋσιάδης
σε Καφέ Ρωμανία, Στήλες
Reading Time: 1 mins read

Ακολουθήστε μας στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις!

Σχετικές Αναρτήσεις

Από την έναρξη της καπνοφυτείας στο γειτονικό μας Προάστειο το Μαΐου 1949 – Από τη στήλη του Γ. Καζαντζή στον ΠΑΛΜΟ
Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι

Από την έναρξη της καπνοφυτείας στο γειτονικό μας Προάστειο το Μαΐου 1949 – Από τη στήλη του Γ. Καζαντζή στον ΠΑΛΜΟ

27 Ιουνίου 2025, 7:30 μμ
Από το συνέδριο, Βιομηχανική Ανάπτυξη και Περιβάλλον, του Δήμου μας, στις 3- 4/6/1988 – Από τη στήλη του Γ. Καζαντζή στον ΠΑΛΜΟ
Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι

Από το συνέδριο, Βιομηχανική Ανάπτυξη και Περιβάλλον, του Δήμου μας, στις 3- 4/6/1988 – Από τη στήλη του Γ. Καζαντζή στον ΠΑΛΜΟ

25 Ιουνίου 2025, 7:15 μμ
Οι μουσικές επιλογές του e-ptolemeos.gr: Sofia Carson – Love Is the Name (2016)
Μουσικές Επιλογές

Οι μουσικές επιλογές του e-ptolemeos.gr: Sofia Carson – Love Is the Name (2016)

24 Ιουνίου 2025, 9:00 μμ
Οι μουσικές επιλογές του e-ptolemeos.gr: Black Box ‎- Fantasy (1990)
Μουσικές Επιλογές

Οι μουσικές επιλογές του e-ptolemeos.gr: Black Box ‎- Fantasy (1990)

23 Ιουνίου 2025, 9:00 μμ
Οι μουσικές επιλογές του e-ptolemeos.gr: Jon Pardi – Dirt On My Boots (2017)
Μουσικές Επιλογές

Οι μουσικές επιλογές του e-ptolemeos.gr: Jon Pardi – Dirt On My Boots (2017)

22 Ιουνίου 2025, 9:00 μμ
54χρονος στα Γρεβενά έστησε παράνομη λαχειοφόρο αγορά και πουλούσε λαχνούς – Συνελήφθη από την Αστυνομία Γρεβενών
Αγγελίες Εργασίας

Από το Δικηγορικό Γραφείο Στέφανου Τσίκα στην Πτολεμαΐδα ζητείται συνεργάτης δικηγόρος για ημιαπασχόληση

30 Ιουνίου 2025, 5:17 μμ
54χρονος στα Γρεβενά έστησε παράνομη λαχειοφόρο αγορά και πουλούσε λαχνούς – Συνελήφθη από την Αστυνομία Γρεβενών
Αγγελίες Εργασίας

Πτολεμαΐδα: Το Centro Cash & Carry αναζητά αποθηκάριο

30 Ιουνίου 2025, 5:15 μμ
54χρονος στα Γρεβενά έστησε παράνομη λαχειοφόρο αγορά και πουλούσε λαχνούς – Συνελήφθη από την Αστυνομία Γρεβενών
Αγγελίες Εργασίας

Νέες θέσεις εργασίας στην ΕΡΓΟΝ ΑΤΕΒΕ με έδρα τη Φλώρινα

30 Ιουνίου 2025, 5:03 μμ
Η Tottis Foods ενδιαφέρεται να καλύψει θέσεις εργασίας στο  Τμήμα Διασφάλισης Ποιότητας του Εργοστασίου στην ΒΙ.ΠΕ. Φλώρινας
Αγγελίες Εργασίας

Το Zoomserie στην Πτολεμαΐδα σε καλεί να γίνεις μέλος στην ομάδα του

26 Ιουνίου 2025, 4:39 μμ
54χρονος στα Γρεβενά έστησε παράνομη λαχειοφόρο αγορά και πουλούσε λαχνούς – Συνελήφθη από την Αστυνομία Γρεβενών
Αγγελίες Εργασίας

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ TOTTIS PACK AE ζητά προσωπικό για το εργοστάσιο Συσκευασίας στη Φλώρινα

26 Ιουνίου 2025, 12:46 μμ




Share on FacebookShare on TwitterEmail Share

Μετά την καθιέρωση της ημέρας της μάνας καθιερώθηκε παγκοσμίως και η ετήσια κινητή γιορτή προς τιμήν του πατέρα.
Θα μπορούσε κάποιος να προβάλει το ερώτημα μα γιατί όλες αυτές οι ημέρες δεν προϋπήρχαν στην ελληνική παράδοση; Η απάντηση βέβαια είναι για μας τους έλληνες αυθύπαρκτη αφού ο πατέρας και η μάνα ήταν τα πιο λατρευτά και σεβαστά πρόσωπα στην βιωματική ηθική.
Ιδιαίτερα στην ποντιακή ηθογραφία το αξιοσέβαστο του πατέρα ενυπάρχει μέσα στην γλωσσική ιδιαιτερότητα, μιας και τον πατέρα τον προσφωνούσαν με την αρχαία λέξη ο Κύριός μου ( ο Κύρη μ’).
Ο κύρτς πέρα από την έννοια του δημιουργού της οικογένειας, στην ευαγγελική προσέγγιση είναι ο δημιουργός του κόσμου, έτσι ο πατέρας ορίζεται ως ο δημιουργός ( ο ποιητής), στο δημοτικό δίστιχο Έϊ Ουρανέ μ’ και ποιητή μ’ κατήβακά’ και κρίσον…!
Βλέπουμε την ταύτιση του Θεού με το ρήμα ποιώ. Έτσι ορίζονταν ο δημιουργικός ρόλος του πατέρα ο οποίος ποιεί το τέκνο είναι δηλαδή ο Θεός του παιδιού του.
΄΄Εμέν μάνα ‘κ’ εγένεσενεμέν κύρης ‘κ’ εποίκεν ….! ΄΄
Η πατρική οικογένεια φέρει την τιμητική προσφώνηση: τα ΄΄κυρουκά μ’, υπονοώντας την πατρική καταγωγή στο βάθος του χρόνου . όπως : τα κυρουκά μ’ ας σηνΚιμισχανάνέσαν…
Η πατρική ιδιότητα ή η νομική όπως εμφανίζεται σήμερα η πατρότητα λεγόταν Κυρότε.
Παράγωγο της ίδια λέξης ήταν και το κυρώνω γίνομαι δηλαδή κύριος κάποιου αντικειμένου ολοκληρώνοντας το : Εκύρωσα τ’ οσπίτ΄.. = αποπεράτωσα το σπίτι.. και έγινα κύριός του..
Την ίδια λέξη την χρησιμοποιούν και στην Ελληνική ως κοσμητικό προσδιορισμό ευγένειας( Κύριος- κυρία ) με συγκοπή της κατάληξης: Ο κύρ Ηλίας είπε ‘με… ή με θηλυκή προσφώνηση:
Η Κύρ’ Ερή , αλάλετος , κι αμίλητονπουλόπον..!
Ο πατέρας Κύρ’τςσυναντάτε σε ορισμένα μέρη του Πόντου όπως στην Αργυρούπολη με την επίσης αρχαία λέξη ο πάπας ( ο πατέρας).
Υπήρχε ακόμα και ένας τίτλος σεβασμού και τιμής προς τον πατέρα, που είχε τις ρίζες του στην αρχαία λέξη Τέττα, μια τιμητική προσφώνηση των νεότερων προς τους μεγαλύτερους, πατέρα ή παππού. Ο τέττε μ’ πολλά αγαπά ‘με …!
Σήμερα θα αναφερθούμε μόνο στη σχέση του πατέρα με τα παιδιά του , μια σχέση που θα μπορούσαμε να την ταυτίσουμε με τις βιβλικές αναφορές. Η έννοια του πατέρα ήταν ανθρώπινη με θεολογικά χαρακτηριστικά. Ήταν αδιανόητη η διατάραξη της . Τα παιδιά ήταν απόλυτα συγχωρητικά με τον κύρη τους και έδειχναν πάντα τον πρέποντα σεβασμό.
Αυτός εμπεδώνονταν με τη φράση : ΄΄ Εγώ ας ση κυρού μ’ την οδόν ‘κ’ εβγαίνω…!
Στην ποντιακή κοινωνία ο ρόλος του πατέρα ήταν σημαντικός γιατί αυτός ήταν ο αρχηγός της οικογένειας, ο αδιαμφισβήτητος προστάτης της συζύγου και ιδιαίτερα των παιδιών του.
Η φράση Ο κύρτςέν τ’ οσπιτί το στουλάρ’ επιβεβαίωνε τον κυρίαρχο και αναγκαίο του ρόλο.
Ο πατέρας στην ποντιακή αντίληψη ήταν η προσωποποίηση της εργασίας και της δημιουργίας .Ήταν ταυτισμένος με τον ρόλο που του επιφύλαξε η πρωτόπλαστη ΄΄ κατάρα ΄΄ να κοπιάζει σε όλη του τη ζωή συντηρώντας και μεγαλώνοντας παιδιά του.
Τα παιδιά του επίσης ακολουθώντας το κοινωνικά επιτρεπτό, θα έπρεπε να τον μοιάσουν και να γίνουν καλύτερα από αυτόν. Ο πατρικός σεβασμός ήταν απαραίτητος και αναγκαίως, τα πλαίσια της κριτικής ήταν αυστηρά: Τον κύρ’ν ατ’ που ‘κι σαεύ’ τον Θεόν πα ‘κι σαεύ’…! Τα ψυχικά χαρίσματα ή τα ελαττώματα του, ακολουθούσαν τα παιδιά του. Για τα κακότροπα παιδιά ευθύνονταν πάντα ο πατέρας : Ο κύρη σ’ τερπιάν ‘κ’ εδέκε σε;
Αν έν ο κύρ’τς άνθρωπος θα είν’ και τα παιδία τ’
… ή το κοινά αποδεκτό με την φράση : τον κύρ’νατουνομιάζ’ νε τα παιδία. Πολλές φορές όμως αυτή η εξήγηση είχε την εξαίρεση της.. που εκφράζονταν με την παροιμία : ας σο πελίτπυρίφτια πα ίνεται και σκατοκούταλονπάίνεται…
Το παιδικό χρέος προς τον πατέρα είχε να κάνει με τον σπαρτιάτικο όρκο των γενεών ΄΄άμες δε γεσόμεθαπολλώκάρονες΄΄ ο αντίστοιχος όρκος στα ποντιακά συναντάται ως εξής : Ποίησομαι ..κι αν ‘κι ομοιάζω σε, πάτκά’ και φούρξο ‘με..!
Την ίδια υπόσχεση του παιδιού προς τον πατέρα με διάχυτη την αγωνία να τον μοιάσει και να γίνει όμοιός του ,εκφράζει και το λαϊκό τραγούδι:
Ο κύρη μ’ έτονχοβαρτάς , κ’ εγώ είμ’ το παιδίν ατ’,
Θ’ εφτάγω τα δουλείας ατ’, να παίρω την ευχήν ατ’…!
Πολλές φορές όμως συνέβαινε και το αντίθετο όπου το μήλο δεν έπεφτε κάτω από την μηλιά . Και πάλι το λαϊκό τραγούδι με τρόπο απορριπτικό και σαρκαστικό υπογράμμιζε το γεγονός.:
Ο κύρη σ’ έτονχοβαρτάς κι η μάνα σου φραντάλα,
πώς εγροίξαν κ’ εποίκανεάμονεσένπαλάλα…
Η κοινωνική καταξίωση και εκτίμηση μεταφέρονταν από τον πατέρα στα παιδιά. το έχει του πατέρα όταν αξιοποιούνταν δημιουργικά αποκαθιστούσε και τα παιδιά. Τότε έλεγαν :Ας ση κυρούς το κατσίντρώς κ’ εσύ ψωμίν….!
Η προσπάθεια όμως του γονέα στην ποντιακή κοινωνία είχε να κάνει και με τη μόρφωση των παιδιών του . Ο δάσκαλος θεωρούνταν την εποχή αυτή ως ο έχον την μεγαλύτερη μόρφωση. Στην λαϊκή αντίληψη ο αγώνας αυτός του πατέρα ήταν εμφανείς στο λαϊκό δίστιχο.
Ο Κύρη μ’ εκοπίαζεν γράμματα να μαθίζ’ ‘με,
απάν’ και ‘ς σηνΚουπέρνιανδέσκαλον να καθίζ’ με.
Η κοινωνική ηθική όμως ήταν πολλές φορές πολύ αυστηρή όταν τα παιδιά δεν ανταποκρίνονταν στο μεγάλο χρέος να γεροντοκομίσουν τον πατέρα τους . Η πατρική αγάπη του Αινεία που κουβάλησε τον ανήμπορο πατέρα του στους ώμους του, λειτουργούσε ως αυτονόητη πράξη αγάπης προς τον πατέρα. Διαφορετικά ακολουθούσε το κοινωνικό ανάθεμα: Ο κύρτςεχάρτσεν ,εχάρτσεν ‘ς σο παιδίν έναν αμπέλ’ ολόεν …και το παιδίν έναν βοτρύδ’ ‘ εγούεψεν να δί’ ατόν…!
Η μεγάλη αγάπη του παιδιού προς τον πατέρα επιβεβαιώνεται στο ακριτικό ποντιακό τραγούδι της ‘’Τρίχας το γεφύρι ‘’ όπου ο πρωτομάστορας δεν τολμάει ούτε να σκεφθεί ότι μπορεί να κάνει κακό στον Κύρη του:
Αν δίγω σε τον κύρη μου, άλλο κύρην πα ‘κ’ έχω…:
Όταν το ανάγωγο του παιδιού ξεπερνούσε τα επιτρεπτά όρια σε σημείο που να ασχημωνεί το παιδί κατά του πατέρα, το στιγμάτιζαν με την φράση : Υλάζ’ τον κύρ’ ν ατ’ ….! Υλάζ’ και την μάναν ατ’…!
Ακόμα και στις ερωτικές σχέσεις των νέων η ιδιότητα του πατέρα παίζει καθοριστικό ρόλο .Αυτός έχει τον τελευταίο λόγο προκειμένου να ολοκληρωθεί ένα συνοικέσιο . Πολλές φορές ο γαμπρός προσεγγίζει παρασκηνιακά τον πεθερό για να τον κερδίσει να εμπαίν ‘ς ομμάτια τ’..
Και βέβαια ενημέρωνε κατάλληλα και την καλή του:
Εγώ την μάνα σ’ είπα ‘το εσύ πέ’α τον κύρισ’,
εκείνος έν’ καλόκαρδος ‘κι χαλάν το χατίρ’ ισ’..!
Όταν όμως ο κύρης της κοπέλας αρνείται την αποδοχή του γαμπρού τότε δέχεται την κατάρα του :
Αναθεμά ,αναθεμά ,κόρη τ’ εσόν τον κύρη,
ντο υποφέρ’ ολίγα είν’, κι άλλα πολλά να σύρει…!
Είπαμε πως ο πατέρας έχει στην ποντιακή ηθική Θεϊκές διαστάσεις, στο τραγούδι του Μάραντου όταν η γυναίκα του εκφράζει το παράπονό της ο Μάραντος της απαντά:
–Πού πας πού πάς; Νε Μάρανται , κ’ εμέντίναν αφήνεις;
-Αφήνω σε τον κύρη μου τον Άε – Κωσταντίνον…!
Γ
ενικότερα ο αποχωρισμός από τον πατέρα είτε με τον ξενιτεμό είτε με την επιστράτευση είναι πάντα οδυνηρός και προκαλεί ψυχικά τραύματα στη σχέση πατέρα και παιδιού.
Στο ακριτικό έπος ο ρόλος του πατέρα είναι κυρίαρχος και η γνώμη του γίνεται πάντα σεβαστή .
Η σκλάβα γυναίκα του Ανδρόνικου νουθετεί τον γιό της να πάει να βρει τον πατέρα και τον αδελφό του:
Υιέ μ’ αν ζής και γίνεσαι σηνΡωμανίανφύγον
Εκεί έεις κυρ’ Ανδρόνικον ,καλαδελφόνΞαντίνον..
Μετά από μια περιπετειώδη αναζήτηση τους βρίσκει και τότε ο πατέρας εκφράζει τα πατριωτικά του συναισθήματα με έναν μοναδικό εκρηκτικό αίσθημα χαράς..
Ο κύρτςεχαμοπέταξενφτυλάξεν η καρδία τ’,
κλώσκεται κι αγκαλιάσκεται τα δύο τα παιδία τ’
Και σίτια κλαίει και σίτια λέει ο ταλαιπωρημένον ..
-παιδίνέμνε κ’ εγέρασαζευγάρ γεράκια ‘κ’ είχα..
Κι ατώρα ας τ’ εγέρασαζευγάρ’ γεράκια εχτέθα..
Ο λαϊκός στίχος είναι αποκαλυπτικός ως αφορά την σχέση αίματος και αγάπης του παιδιού προς τον πατέρα και αντίστροφα.
Η μεγάλη αποκατάσταση των συμπλεγμάτων και των φορτίσεων του ξενιτεμού έρχεται με τον πόθο της επιστροφής.. Ο ξενιτεμένος βλέπει στην νοσταλγία του το σπίτι του πατέρα.
Είναι μοναδικός του ανεκπλήρωτος πόθος :
Είδα τ’ οσπίτι μ’ είδα το, τ’ ομμάτια μ’ εφωτίγαν ….
Είδα ας ση κυρού μ’ τ’ οσπίτ’ καπνός πάλ’ να εβγαίνει…!
Και το πιο σπαρακτικό στην ποντιακή κοινωνία είναι ο άσπλαχνος χάρος που έρχεται απρόσμενα να χωρίσει τα πιο αγαπημένα πρόσωπα . Η μάνα κλαίει ο πατέρας σπαράζει από μέσα του..
Ιδιαίτερα στους μεγάλους πολέμους κατά των Αγαρηνών και των Οθωμανών οι τραντέλλενοι δεν επέστρεφαν στο πατρικό . τότε ο πατέρας μόλις μάθαινε τον χαμό του παιδιού του συνομιλούσε μοιρολογώντας με το χαμένο του παιδί.
Υέμ’ π’ εχπάστες και θα πάς παρώρας ‘ς σηνστρατείαν
π’ αφήντς ατά τα ορφανά κανάν ‘ς σον κόσμον ‘κ’ έχνε..
Ατά πα θέλνεσααπήν και σααπήν πα ‘κ’ έχνε..
Κι έναν οσπίτ’ χωρίς στουλάρ’ αγλήγορατσοκεύει.
Πουλί μ’ άνοιξον τα ομμάτια σ’ και τέρεν τα πουλόπα σ’…
εσύ έεις τα νεότητα σ’ σύρτς τ’ οσπιτί το βάρος…
Και μετά τις συμβουλές ακολουθεί το μοιραίο από το μέτωπο του πολέμου έρχεται η είδηση του θανάτου..
Έρθενπουλίν κ’ εγόνεψεν ‘ς ση τσαντιρί μ’ τ’ ατέκιν
Γράφτωχαρτίν και δίγω ‘σε κι ας σην καρδιά μ’ φαρμάκια ,
κι ας αναγνώθ’ ο κύρης μου κι ας κλαίει τ’ εμόν η μάνα….!

Ο δυστυχής πατέρας επικοινωνεί με το αγαπημένο του παιδί με τον δικό του τρόπο συλλογιέται την πονεμένη του μάνα και τον παρακαλεί να έρθει να την δει :
Έλα Υιέ μ’ ‘ς σο παραθύρ’ και τέρεν τη μανίτσα σ’
πώς κλαίει και πώς φτουλίεται μοιρολογά τα κάλια σ’.
Και συνεχίζει το ανάθεμα στον χάρο
Πού είσαι χάρε άσπλαχνε εσύ παιδία ‘κ’ έχεις…;
Αυτή η μεγάλη αγάπη του πατέρα για τα παιδιά και αγάπη των παιδιών για τον πατέρα του Πόντου διανύει μια διαχρονική πορεία στον ιστορικό Πόντο ,μέχρι την ημέρα του ξεριζωμού και τις προσφυγιάς.
Ο πατέρας της ρωμιοσύνης όπως και η μάνα ,είναι το δίπτυχο του ελληνικού πολιτισμού, πάνω στον οποίο αναπτύχθηκαν οι ανθρώπινοι κανόνες ενός οικογενειακού και κοινωνικού μεγαλείου.
Ο πατέρας στην ποντιακή θεώρηση είναι ο στυλοβάτης της υγιούς κοινωνίας .
Είναι ο τροφός ο παιδαγωγός και ο παραγωγός μιας αναγεννητικής και προοδευτικής πορείας…!
Είναι το σύμβολο και η εικόνα του σεβασμού και του θαυμασμού. Είναι ο συνδετικός κρίκος της μιας γενιάς με την άλλη…
Στην ποντιακή γενεαλογία κυριαρχούσε το άρρεν ,όπως και στην παλιά διαθήκη . Η ποντιακή κοινωνία ήταν πατριαρχική γι αυτό και η θέση του πατέρα ήταν πάντα κυρίαρχη και καταλυτική…..!

 

Ακολουθήστε μας στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις!

Συναντήθηκαν μετά από 61 χρόνια οι απόφοιτοι του 1964 του ιστορικού Γυμνασίου Πτολεμαΐδας! (Ρεπορτάζ της Κούλας Πουλασιχίδου)

Συναντήθηκαν μετά από 61 χρόνια οι απόφοιτοι του 1964 του ιστορικού Γυμνασίου Πτολεμαΐδας! (Ρεπορτάζ της Κούλας Πουλασιχίδου)

29 Ιουνίου 2025, 5:01 μμ
Η ανεξιχνίαστη γυναικοκτονία της 15χρονης Φιλιώς από τη Βλάστη σε podcast του Athensvoice (Ηχητικό)

Η ανεξιχνίαστη γυναικοκτονία της 15χρονης Φιλιώς από τη Βλάστη σε podcast του Athensvoice (Ηχητικό)

1 Ιουλίου 2025, 2:00 μμ
ΣΥΡΙΖΑ: Μόνο λίγο καιρό ξαποσταίνουν και ξανά προς (νέα) διάσπαση τραβούν; – Ο Ανεμοδείκτης (24/8)
Ελλάδα

Εκλογές Κεντρικής Επιτροπής ΣΥΡΙΖΑ / Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας – Αυτά είναι τα νέα μέλη (λίστα)

1 Ιουλίου 2025, 7:46 μμ
Πριν λίγο: Νέα εμφάνιση αρκούδας στον Φούφα Εορδαίας (Βίντεο)
Ρεπορτάζ

Πριν λίγο: Νέα εμφάνιση αρκούδας στον Φούφα Εορδαίας (Βίντεο)

1 Ιουλίου 2025, 7:33 μμ
Η στιγμή της ανεύρεσης του Δημήτρη Θεοδωρίδη που σκόρπισε ρίγη συγκίνησης στα Γρεβενά (Βίντεο)
Τοπική Επικαιρότητα

Η στιγμή της ανεύρεσης του Δημήτρη Θεοδωρίδη που σκόρπισε ρίγη συγκίνησης στα Γρεβενά (Βίντεο)

1 Ιουλίου 2025, 7:30 μμ
«Γιορτές της Γης 2025»: Οδηγός επιβίωσης για το φεστιβάλ της Βλάστης  – «Ζακέτα να πάρεις!»
Προσεχείς Εκδηλώσεις

«Γιορτές της Γης 2025»: Οδηγός επιβίωσης για το φεστιβάλ της Βλάστης – «Ζακέτα να πάρεις!»

1 Ιουλίου 2025, 7:15 μμ
Δείτε το πρωτοσέλιδο του Παλμού 24/08/2016
Εξώφυλλο

Το πρωτοσέλιδο του ΠΑΛΜΟΥ της Τετάρτης 2 Ιουλίου

1 Ιουλίου 2025, 7:03 μμ
StranaFest στο Φράγμα του Περδίκκα: “Ξεκίνησε σαν ιδέα…” (Δείτε το βίντεο)
Προσεχείς Εκδηλώσεις

StranaFest στο Φράγμα του Περδίκκα: “Ξεκίνησε σαν ιδέα…” (Δείτε το βίντεο)

1 Ιουλίου 2025, 7:00 μμ
Ιερά Αγρυπνία εορτής Αγίου Νεομάρτυρος Γερασίμου του Μεγαλοχωρίτου στο Αμύνταιο
Τοπική Επικαιρότητα

Ιερά Αγρυπνία εορτής Αγίου Νεομάρτυρος Γερασίμου του Μεγαλοχωρίτου στο Αμύνταιο

1 Ιουλίου 2025, 6:45 μμ
Πέτη Πέρκα: Κυβερνητική υπόθεση και όχι εθνική υπόθεση το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα
Πολιτική

Πέτη Πέρκα: Κυβερνητική υπόθεση και όχι εθνική υπόθεση το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα

1 Ιουλίου 2025, 6:32 μμ
Αμύνταιο: Νέα ξενοδοχειακή μονάδα φιλοδοξεί να ανεγερθεί στον Άγιο Παντελεήμονα
Ρεπορτάζ

Αμύνταιο: Νέα ξενοδοχειακή μονάδα φιλοδοξεί να ανεγερθεί στον Άγιο Παντελεήμονα

1 Ιουλίου 2025, 6:16 μμ
Load More

Τα δημοφιλέστερα σήμερα:

Η ανεξιχνίαστη γυναικοκτονία της 15χρονης Φιλιώς από τη Βλάστη σε podcast του Athensvoice (Ηχητικό)
Κοινωνία

Η ανεξιχνίαστη γυναικοκτονία της 15χρονης Φιλιώς από τη Βλάστη σε podcast του Athensvoice (Ηχητικό)

από e-ptolemeos team
1 Ιουλίου 2025, 2:00 μμ

περισσότεραDetails
Συναντήθηκαν μετά από 61 χρόνια οι απόφοιτοι του 1964 του ιστορικού Γυμνασίου Πτολεμαΐδας! (Ρεπορτάζ της Κούλας Πουλασιχίδου)
Ρεπορτάζ

Συναντήθηκαν μετά από 61 χρόνια οι απόφοιτοι του 1964 του ιστορικού Γυμνασίου Πτολεμαΐδας! (Ρεπορτάζ της Κούλας Πουλασιχίδου)

από e-ptolemeos team
29 Ιουνίου 2025, 5:01 μμ

περισσότεραDetails

Η ημερήσια ενημέρωσή σου

E-PTOLEMEOS.GR NEWSLETTER

ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΑ ΑΡΘΡΑ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ – Πτολεμαΐδα: Έσπασε τα κοντέρ η Φωτεινή Καφέ (1ο ΓΕΛ) με 19.575 μόρια –Η Κατερίνα Παπαδοπούλου, 50χρονη μητέρα, η πρώτη σε βαθμούς στο 2ο ΓΕΛ!
Ρεπορτάζ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ – Πτολεμαΐδα: Έσπασε τα κοντέρ η Φωτεινή Καφέ (1ο ΓΕΛ) με 19.575 μόρια –Η Κατερίνα Παπαδοπούλου, 50χρονη μητέρα, η πρώτη σε βαθμούς στο 2ο ΓΕΛ!

26 Ιουνίου 2025, 1:29 μμ
Συναντήθηκαν μετά από 61 χρόνια οι απόφοιτοι του 1964 του ιστορικού Γυμνασίου Πτολεμαΐδας! (Ρεπορτάζ της Κούλας Πουλασιχίδου)
Ρεπορτάζ

Συναντήθηκαν μετά από 61 χρόνια οι απόφοιτοι του 1964 του ιστορικού Γυμνασίου Πτολεμαΐδας! (Ρεπορτάζ της Κούλας Πουλασιχίδου)

29 Ιουνίου 2025, 5:01 μμ
Θλίψη στην Πτολεμαΐδα: “Έφυγε” σε τροχαίο δυστύχημα ο Παραολυμπιονίκης Σάκης Δεληγιώργης
Ρεπορτάζ

Θλίψη στην Πτολεμαΐδα: “Έφυγε” σε τροχαίο δυστύχημα ο Παραολυμπιονίκης Σάκης Δεληγιώργης

28 Ιουνίου 2025, 9:02 μμ
ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΤΩΡΑ (update): Τροχαίο ατύχημα στην παλιά ΕΟ Κοζάνης Φλώρινας δίπλα στον ΑΗΣ Αμυνταίου
Ρεπορτάζ

ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΤΩΡΑ (update): Τροχαίο ατύχημα στην παλιά ΕΟ Κοζάνης Φλώρινας δίπλα στον ΑΗΣ Αμυνταίου

25 Ιουνίου 2025, 2:37 μμ
Δείτε όλη τη ροή ειδήσεων
  • Ελλάδα
  • Ρεπορτάζ
  • Γνώμες
  • Παραπολιτικά
  • Αθλητισμός
  • Εργασία
  • podcasts
  • True Story Radio

Ταυτότητα Ιστοσελίδας:
Ιδιοκτησία: ΡΟΔΟΝ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Ε.Ε. [Pougaridis Media]

ΑΦΜ 802210768 ΔΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ
Δ/νση Έδρας: 25ης Μαρτίου 36, ΤΚ 50200 Πτολεμαΐδα,
Email: info@e-ptolemeos.gr Τηλ. 2463080986

Πιστοποιημένη Ιστοσελίδα με μοναδικό αριθμό Μ.Η.Τ. 232299 (Νόμος 5005/2022)

Ιδιοκτήτης, Νόμιμος εκπρόσωπος, Διευθυντής, Διαχειριστής και δικαιούχος του domain name: Αντώνης Πουγαρίδης

Διευθύντρια σύνταξης: Βασιλική Σάφη

Η επιχείρηση έχει υπογράψει δήλωση συμμόρφωσης με τη Σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της Επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018,
σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L 63)

Όροι Χρήσης  |   Πολιτική Απορρήτου  |   Επικοινωνία

© pougaridismedia 2024

Προφίλ Διαφήμιση Καριέρα Πρακτική Άσκηση Επικοινωνία

  • Αρχική
  • Podcasts
  • Τοπική Επικαιρότητα
    • Πτολεμαΐδα
    • Κοζάνη
    • Αμύνταιο
    • Φλώρινα
    • Καστοριά
    • Γρεβενά
  • Αθλητικά
    • Βαθμολογίες
    • Μπάσκετ
    • Ποδόσφαιρο
    • Στίβος
    • Τέννις
    • Βόλεϊ
    • Χάντμπολ
    • Αθλητικές Εκπομπές
  • Παραπολιτικά
    • Επίκαιρος
    • Παραπολιτικά του παλμού
    • Σύντροφος
    • Στίγμα
  • Ελλάδα
  • Ρεπορτάζ
  • Ενέργεια
  • Οικονομία
  • Πολιτισμός
  • Υγεία
  • Αγγελίες Εργασίας
  • Extras
    • Το Στίγμα
    • Ανεμοδείκτης
    • Για να θυμούνται οι παλιοί…
    • Συνεντεύξεις
    • Web TV
    • Αστυνομικό Δελτίο
    • Προσεχείς Εκδηλώσεις
    • Εκδηλώσεις που έγιναν

© Copyright 2012-2023 Pougaridis Media. Τα καλύτερα μας χρόνια είναι αυτά που θα 'ρθουν.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

  • Αρχική
  • Podcasts
  • Τοπική Επικαιρότητα
    • Πτολεμαΐδα
    • Κοζάνη
    • Αμύνταιο
    • Φλώρινα
    • Καστοριά
    • Γρεβενά
  • Αθλητικά
    • Βαθμολογίες
    • Μπάσκετ
    • Ποδόσφαιρο
    • Στίβος
    • Τέννις
    • Βόλεϊ
    • Χάντμπολ
    • Αθλητικές Εκπομπές
  • Παραπολιτικά
    • Επίκαιρος
    • Παραπολιτικά του παλμού
    • Σύντροφος
    • Στίγμα
  • Ελλάδα
  • Ρεπορτάζ
  • Ενέργεια
  • Οικονομία
  • Πολιτισμός
  • Υγεία
  • Αγγελίες Εργασίας
  • Extras
    • Το Στίγμα
    • Ανεμοδείκτης
    • Για να θυμούνται οι παλιοί…
    • Συνεντεύξεις
    • Web TV
    • Αστυνομικό Δελτίο
    • Προσεχείς Εκδηλώσεις
    • Εκδηλώσεις που έγιναν

© Copyright 2012-2023 Pougaridis Media. Τα καλύτερα μας χρόνια είναι αυτά που θα 'ρθουν.