Στην ανάγκη ενίσχυσης συνεργατικών αγροτικών σχημάτων και στο πόσο θα ενισχύσουν τον έλληνα παραγωγό, αλλά και σε καυτά θέματα του αγροτικού κόσμου όπως τη νέα ΚΑΠ και την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, όπως και τι μέτρα παίρνει η κυβέρνηση για την ενίσχυση του αγροτικού εισοδήματος, αναφέρεται μεταξύ άλλων σε συνέντευξή του στον «Π» και στον Αντώνη Πουγαρίδη, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης.
Ο υπουργός, λίγα 24ωρα πριν την επίσκεψη του στη Δυτική Μακεδονία, κλήθηκε να σχολιάσει το μείζον θέμα των ελληνοποιήσεων που μαστίζει και τους παραγωγούς της Δ. Μακεδονίας, και απάντησε πως οι έκτακτοι έλεγχοι μικτών κλιμακίων θα ενταθούν.
Παράλληλα, εξηγεί τη νέα φιλοσοφία του ΕΛΓΑ, με αφορμή τις πολλές καταστροφές παραγωγών στη Δ. Μακεδονία σε σειρά προϊόντων (μήλα, κεράσια, ροδάκινα κ.α.). Στις αλλαγές που προανήγγειλε, είναι η υποχρεωτική και η προαιρετική ασφάλιση ενώ θα δίνεται η δυνατότητα συνεργασίας με ιδιωτικές εταιρείες, για την κάλυψη ζημίας σε περιπτώσεις που δεν καλύπτει ο ΕΛΓΑ. Προανήγγειλε, μάλιστα, βαθύτερες τομές και μεταρρυθμίσεις στην κατεύθυνση κάλυψης επιπλέον ζημιών. Τέλος, ενόψει Ευρωεκλογών, ζητάει από τους ψηφοφόρους να γυρίσουν το χρόνο πέντε χρόνια πίσω και να δουν όσα έχουν γίνει επί Ν.Δ.
-
Κύριε Υπουργέ σας ευχαριστώ για τη συνέντευξη. Συχνά αναφέρεστε στην ανάγκη ενίσχυσης των συνεργατικών σχημάτων αλλά και κυρίως των διεπαγγελματικών οργανώσεων. Η χώρα μας τι βήματα έχει κάνει σε αυτήν την κατεύθυνση;
Τα συνεργατικά και συλλογικά σχήματα αποτελούν μοχλό ανάπτυξης. Προς αυτήν την κατεύθυνση έχουμε θέσει έναν τριπλό στόχο:
- Η εμπορία τυποποιημένων αγροτικών προϊόντων δια μέσω αγροτικών συλλογικών σχημάτων από το 18% να ανέβει στο 27% το 2027.
- Η αύξηση της αξίας των οπωροκηπευτικών που διακινούνται μέσω συλλογικών σχημάτων από 12% σε 14% έως το 2028.
- Η αξία του ελαιόλαδου και της βρώσιμης ελιάς που διακινείται μέσω συλλογικών σχημάτων θα φτάσει το 60%, έως το 2028.
-
Έχετε δώσει κίνητρα για να το επιτύχετε αυτό;
Η ενίσχυση των συνεργατικών σχημάτων αποτελεί βασικό πυλώνα της πολιτικής της ΝΔ από την πρώτη ημέρα που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας.
- Επαναφέραμε την θεσμική εκπροσώπηση του Συνεταιριστικού Κινήματος μέσω της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ)
- Όλα τα μέλη των συνεταιριστικών σχημάτων και των ομάδων παραγωγών που είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες πλέον έχουν 50% μείωση της φορολογίας τους για πάντα, καθώς επίσης και κάθε γεωργός-κτηνοτρόφος , ο οποίος έχει συμβολαιακή σχέση με ιδιωτική εταιρία, και με συνεταιρισμό εφόσον παραδίδει τουλάχιστον το 75% της παραγωγής τους σε αυτούς.
- Μειώσαμε τον φορολογικό συντελεστή για τα συνεργατικά σχήματα από το 13% στο 10%.
- Με την ψήφιση του νόμου 4673/2020 δόθηκε η δυνατότητα συνεργασιών των Συνεταιρισμών με τον ιδιωτικό τομέα.
- Επίσης επετράπη η διανομή των κερδών στους συνεταίρους (όχι των πλεονασμάτων διαχείρισης τα οποία επιτρεπόταν η διανομή τους), με αυτοτελή φορολόγηση 5%.
- Δώσαμε τη δυνατότητα σε όσες Ομάδες Παραγωγών υλοποιούν επενδύσεις ή παρέχουν υπηρεσίες προς όφελος των μελών τους να λαμβάνουν ιδιαίτερη φορολογική μεταχείριση.
Το αμέσως επόμενο διάστημα έρχεται νέο νομοσχέδιο από το Υπουργείο μας, στο οποίο κεντρικό ρόλο θα έχουν οι διεπαγγελματικές οργανώσεις και η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας τους.
-
Σε τι θα βοηθήσουν τα συνεργατικά σχήματα τον Έλληνα παραγωγό;
Με δεδομένο τον μικρό κλήρο της ελληνικής γεωργίας η συμμετοχή σε συλλογικά σχήματα αποτελεί μονόδρομο για την αντιμετώπιση των νέων συνθηκών που διαμορφώνονται στην παγκόσμια αγορά Η συμμετοχή στα συνεργατικά σχήματα, εκτός από τα φορολογικά πλεονεκτήματα, προσφέρει στους αγρότες και μείωση του κόστους παραγωγής, αλλά και καλύτερη εμπορία στα προϊόντα τους.
-
Ένα από τα θέματα που έθεταν και συνεχίζουν να θέτουν σε κάθε ευκαιρία οι αγρότες, είναι και το ζήτημα του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος. Τελικά τι προτίθεστε να κάνετε;
Το πρόβλημα της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος για αγροτική χρήση απαιτεί μακροπρόθεσμη λύση. Γι’ αυτό η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ένα πλέγμα μέτρων που οδηγούν στη μείωση του κόστους παραγωγής. Θυμίζω:
- Με νομοθετική ρύθμιση που προωθήσαμε με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θ. Σκυλακάκη, δίνεται απόλυτη προτεραιότητα σύνδεσης στο δίκτυο στις διμερείς συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας στους αγρότες και στη βιομηχανία. Στα εν λόγω έργα θα ισχύσουν οι υφιστάμενοι περιορισμοί στην έγχυση ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο.
- Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ειδικό πρόγραμμα για τους αγρότες σύμφωνα με το οποίο για τα πρώτα 2 έτη με έναρξη τιμολόγησης την 1η Απριλίου 2024 οι τιμές είναι σταθερές και διαμορφώνονται ως εξής:
- Κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος που ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα ή ασκούν συμβολαιακή γεωργία χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές: 9,3 λεπτά την κιλοβατώρα
- Λοιποί κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές: 9,8 λεπτά την κιλοβατώρα
- Κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος που ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα ή ασκούν συμβολαιακή γεωργία με ληξιπρόθεσμες οφειλές: 10,5 λεπτά την κιλοβατώρα
- Λοιποί κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος με ληξιπρόθεσμες οφειλές: 11 λεπτά την κιλοβατώρα
-
Τελικά με την ΚΑΠ τι συμβαίνει; Οι προτάσεις σας για αλλαγές εισακούγονται;
Είναι δεδομένο ότι η ΚΑΠ με τη σημερινή της μορφή δεν μπορεί να εφαρμοσθεί χωρίς να δημιουργήσει προβλήματα στους αγρότες που είναι και οι τελικοί δικαιούχοι των 19,3 δις που αναλογούν στην Ελλάδα. Εγκαίρως είχαμε διαπιστώσει δυσλειτουργίες και είχαμε προχωρήσει σε προτάσεις. Είμαστε η μόνη χώρα από τις 27 της ΕΕ, που ήταν προετοιμασμένη καταθέτοντας 19 βελτιώσεις, αξιοποιώντας την κραυγή των αγροτών κατά των προβλημάτων που ανέδειξε η εφαρμογή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Τις προτάσεις μας τις υιοθέτησε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και ανέμενα και από τα λοιπά κόμματα στη χώρα μας να πάρουν πρωτοβουλία και να ενεργοποιήσουν τις ευρωομάδες στις οποίες ανήκουν, ζητώντας είτε να υιοθετήσουν τις προτάσεις της χώρας μας είτε να καταθέσουν κάποιες άλλες προτάσεις. Δεν το έπραξαν. Βλέπετε κάποιοι είναι πρόθυμοι να πρωτοστατούν σε δραστηριότητες όταν επιδιώκουν να εκθέσουν τη χώρα μας αλλά «εξαφανίζονται» όταν πρέπει να προωθήσουν τα συμφέροντά της. Εν προκειμένω πρέπει να καταλάβουν ότι από τις αλλαγές θα ωφεληθούν οι Έλληνες και οι Ευρωπαίοι αγρότες, για τα συμφέροντα των οποίων, υποτίθεται ότι πρωτοστατούσαν όταν λεκτικά ενίσχυαν τις αντιδράσεις τους στην ΚΑΠ.
-
Φοβάστε ότι θα υπάρξει πτώση της ΝΔ στις ευρωεκλογές;
Καταλαβαίνω ότι σε πολλές μεταρρυθμίσεις υπάρχουν αντιδράσεις. Καταλαβαίνω ότι έχουν γίνει και λάθη. Ωστόσο εκείνο που ζητώ από τους ψηφοφόρους είναι να κοιτάξουν πέντε χρόνια πίσω. Να δουν πού βρισκόντουσαν τότε και πού βρίσκονται σήμερα. Κι έπειτα να σκεφθούν ποιος από τα κόμματα που ζητούν στις ευρωεκλογές την ψήφο του, μπορεί να εξασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα. Η απάντηση πιστεύω είναι συντριπτική υπέρ του Κυριάκου Μητσοτάκη και της ΝΔ. Καταλαβαίνω ότι πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι υποστηρίζουν ότι στις ευρωεκλογές η ψήφος είναι χαλαρή, μιας και δεν επηρεάζεται η εσωτερική πολιτική σταθερότητα. Ωστόσο, πρέπει να καταλάβουν ότι οι αποφάσεις των Βρυξελλών επηρεάζουν τη ζωή όλων των Ευρωπαίων πολιτών. Σας θυμίζω την ΚΑΠ για τη φιλοσοφία της οποίας έχουν ευθύνη οι Σοσιαλιστές, Πράσινοι και Αριστερά, που είχαν την πλειοψηφία στις κυβερνήσεις της ΕΕ. Όλα λοιπόν παίζουν ρόλο και η κάθε ψήφος, έχει τις ανάλογες επιπτώσεις.
-
Οι παραγωγοί μας στη Δυτική Μακεδονία, εγείρουν συνεχώς θέματα με συχνές ελληνοποιήσεις προϊόντων. Τι γίνεται με τους ελέγχους; Θα τους συνεχίσετε;
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι πάντα στο πλευρό των παραγωγών μας και το έχει αποδείξει με πράξεις. Μια από αυτές είναι οι έκτακτοι έλεγχοι που έχει ξεκινήσει με εντολή μου από τις 18 Ιανουαρίου. Οι έκτακτοι έλεγχοι μικτών κλιμακίων, θα συνεχισθούν και θα ενταθούν και στα γαλακτοκομικά, και το λάδι, και στο μέλι, και στα οπωροκηπευτικά, αλλά – και εν όψει Πάσχα- και στο κρέας. Οι έλεγχοι γίνονται στα super markets και σε άλλα σημεία λιανικής, αλλά και στις πύλες εισόδου της χώρας. Έχουν αποδώσει και αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι ενώ καθημερινά περνούσαν από τα σύνορα 30 με 40 βυτία γάλακτος και παραγώγων του, μετά τους ελέγχους στις πύλες εισόδου της χώρας έχουν περιορισθεί σε μονοψήφιο αριθμό ή μηδεσνισθεί. Παράλληλα έχουν επιβληθεί και πρόστιμα άνω του 1,5 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα εκκαθαρίζονται και παλιές υποθέσεις, ενώ προωθείται και νέο, πιο αυστηρό, κυρωτικό πλαίσιο. Συνεπώς, σε ό,τι αφορά το ΥΠΑΑΤ, κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν και ενεργοποιούμε κάθε δυνατότητα που υπάρχει για να προστατεύσουμε τα ελληνικά προϊόντα, τους καταναλωτές και τους έντιμους μεταποιητές, αποτρέποντας ταυτόχρονα ελληνοποιήσεις.
-
Στη Δυτική Μακεδονία είναι πολλές οι καταστροφές στα μήλα και τα κεράσια, ή και τα ροδάκινα, με τις θεομηνίες. Ποια είναι η νέα φιλοσοφία με την οποία θέλετε να λειτουργήσει ο ΕΛΓΑ με τα νέα δεδομένα της κλιματικής κρίσης.
Οι καταστροφές της Θεσσαλίας ανέδειξαν και την ανάγκη που υπάρχει για τον εκσυγχρονισμό του κανονισμού του ΕΛΓΑ, τον οποίο φέρνουμε σε διαβούλευση και ψήφιση το πρώτο εξάμηνο του 2024. Για πρώτη φορά μετά από 25 χρόνια, αλλάζουμε τον κανονισμό και προχωράμε στον πλήρη εναρμονισμό του με τα νέα δεδομένα της εποχής μας, ώστε να καλύπτει πλήρως τους παραγωγούς από κινδύνους που μέχρι τώρα δε συμπεριλαμβάνονταν στην ασφάλιση.
Στον νέο, σύγχρονο κανονισμό του ΕΛΓΑ, θα προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η υποχρεωτική και η προαιρετική ασφάλιση ενώ θα δίνεται η δυνατότητα συνεργασίας με ιδιωτικές εταιρείες, για την κάλυψη ζημίας σε τμήματα που ο ΕΛΓΑ δεν καλύπτει, χωρίς ωστόσο να χάνεται ο δημόσιος χαρακτήρας του. Παράλληλα προωθούμε την ψηφιοποίηση του ΕΛΓΑ για μεγαλύτερη ταχύτητα και αξιοπιστία στις αξιολογήσεις.
-
Θα καλύπτονται επί πλέον ζημιές;
Ενισχύουμε τη δυνατότητα του ΕΛΓΑ για παροχή αποζημιώσεων σχετιζόμενων με δυσμενείς καιρικές συνθήκες, όπως υψηλές θερμοκρασίες, παρατεταμένος καύσωνας και ακραίες βροχοπτώσεις, με την θέσπιση ετήσιας επιχορήγησης του Οργανισμού από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Οικονομικών. Κάνουμε βαθύτερες τομές και μεταρρυθμίσεις:
- Με προσαρμογές στα νέα δεδομένα της κλιματικής κρίσης,
- Με νέες κατηγορίες ασφαλιζόμενων όπως πχ αλιείς, παραγωγοί θερμοκηπίων κ.α.
- Με νέα αίτια σε ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο
- Με νέους κινδύνους και προαιρετική ένταξη των παραγωγών στην ασφάλιση και με την αντίστοιχη καταβολή ασφαλίστρου
- Με ένταξη στην υποχρεωτική ασφάλιση και άλλων κατηγοριών (όπως των πτηνών, των χοίρων, των αλόγων κ.α.)
- Με κατάργηση του ανώτατου ορίου αποζημίωσης
- Και με εξορθολογισμό των κανονισμών ασφάλισης.
-
ΠΟΠ και ΠΓΕ: Μπορεί το Υπουργείο να συμβάλλει είτε συμβουλευτικά είτε με κίνητρα στους παραγωγούς ώστε να αυξηθεί η υπεραξία των ελληνικών προϊόντων;
Στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας υπάρχουν εγκεκριμένα τέσσερα ΠΓΕ (Προϊόντα Γεωγραφικής Ένδειξης) και επτά προϊόντα ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης). Τα οφέλη από την προώθηση ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων είναι σημαντικά, καθώς αναδεικνύεται η μοναδικότητά τους σε ποιότητα και γεύση που τα ξεχωρίζει από άλλα όμοιά τους. Παράλληλα, όμως, οι αγρότες μας πρέπει να γνωρίζουν ότι με την τροποποίηση του κανονισμού του 2012 έχουν προστεθεί και άλλα σχήματα ποιότητας όπως οι προαιρετικές ενδείξεις «Προϊόν ορεινής παραγωγής», «Προϊόν νησιωτικής γεωργίας» κ.λ.π. Σύμφωνα με τους παραπάνω κανονισμούς και στο πλαίσιο του επαναπροσανατολισμού της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), οι αγρότες έχουν τη δυνατότητα να στραφούν σε μορφές ολοκληρωμένης ανάπτυξης της υπαίθρου, μέσω της διαφοροποίησης της γεωργικής παραγωγής. Επιπλέον παρέχεται η δυνατότητα αφενός στους παραγωγούς (ιδίως των μειονεκτικών και απομακρυσμένων περιοχών) να προωθήσουν ευκολότερα προϊόντα τους που παρουσιάζουν εξειδικευμένα χαρακτηριστικά, πετυχαίνοντας καλύτερες τιμές στην αγορά και βελτιώνοντας έτσι το εισόδημά τους και αφ’ ετέρου στους καταναλωτές να αγοράζουν προϊόντα ποιοτικά, με εγγυήσεις για τη παραγωγή, επεξεργασία και τη γεωγραφική καταγωγή τους.
-
Η Δυτική Μακεδονία, είναι μια περιοχή σε μετάβαση σε ένα άλλο αναπτυξιακό μοντέλο. Δυστυχώς δεν επιτρέπει το πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης την ενίσχυση επενδύσεων στον αγροτικό τομέα σε αυτή τη φάση (Επενδύσεις συνεταιρισμών κλπ). Μπορούν τα δικά σας τομεακά προγράμματα να καλύψουν αυτές τις ανάγκες; Μπορούμε να προσδοκούμε κάτι πιο συγκεκριμένο;
Όπως γνωρίζετε υπάρχει εντολή του πρωθυπουργού για ενισχυμένο ενδιαφέρον στις περιοχές που αφορά η εφαρμογή των προγραμμάτων ΔΑΜ. Για το λόγο αυτό- και σε συνεννόηση με την Ένωση Περιφερειών Ελλάδος- δίνεται μεγαλύτερη χρηματοδοτική βαρύτητα σε περιοχές που βρίσκονται σε καθεστώς αναπτυξιακής μετάβασης και μέσα από το ΕΣΠΑ και μέσα από την ΚΑΠ. Συνεπώς σε ό,τι αφορά σε όλα τα Μέτρα του ΠΑΑ ήδη υπάρχει ενίσχυση για τις συγκεκριμένες περιοχές στη Δυτική Μακεδονία.
