Η ψυχολόγος και αντιπεριφερειάρχης Παιδείας Όλγα Πουταχίδου στο e-ptolemeos.gr για τις πανελλαδικές εξετάσεις, το άγχος των υποψηφίων – Συμβουλές για γονείς και μαθητές

«Θα αξιοποιηθούν όλα τα διαθέσιμα προγράμματα για την παιδεία. Δεν θα υπάρξει ούτε μία ευκαιρία χαμένη… «

Για την διαδικασία των πανελλαδικών εξετάσεων που ξεκινάει αύριο Δευτέρα 15 Ιουνίου, το άγχος των μαθητών και πως αυτό μπορεί να τους επειρεάσει, αλλά και τι μπορούν να κάνουν οι ίδιοι οι μαθητές, αλλά κυρίως το οικογενειακό τους περιβάλλον για να τους υποστηρίξει σε αυτή τη διαδικασία, όπως και τον στόχο της περιφέρειας Δ. Μακεδονίας στο πολύ σημαντικό κομμάτι της παιδείας, μίλησε στο «e-ptolemeos.gr» η αντιπεριφερειάρχης Παιδείας και ψυχολόγος, Όλγα Πουταχίδου.

–       Στις 15 Ιουνίου οι μαθητές ρίχνονται στη μάχη των Πανελλαδικών εξετάσεων. Φέτος η συνθήκη είναι ιδιότυπη, λόγω και του κορωνοϊού. Από πλευράς της Περιφέρειας Δ. Μακεδονίας, έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των μαθητών σε ό,τι άπτεται των αρμοδιοτήτων της;

 Οι συνθήκες, εξαιτίας του Covid 19, επιτάσσουν αλλαγές στη διεξαγωγή των Πανελλαδικών εξετάσεων. Οι οδηγίες του εθνικού οργανισμού δημόσιας υγείας (ΕΟΔΥ) αφορούν:1) τη χρήση μάσκας υποχρεωτικά για τους επιτηρητές και προαιρετικά από τους υποψήφιους, 2) την τήρηση απόστασης 1,5 μέτρου μεταξύ των υποψηφίων, 3)τον φυσικό τρόπο αερισμού αιθουσών, 4)την αποφυγή συγχρωτισμού, 5) την τήρηση οδηγιών καλής υγιεινής των χεριών  (πλύσιμο ή αλκοολούχο αντισηπτικό διάλυμα). Έχουν γίνει οι απαραίτητες ενημερώσεις στα εξεταστικά κέντρα και έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.

–       Πείτε μας με την ιδιότητά σας ως ψυχολόγος, πως επηρεάζει η φετινή συνθήκη τους μαθητές; Υπάρχει μεγαλύτερο άγχος λόγω καραντίνας και κορωνοϊού; Οι μαθητές μπόρεσαν να προετοιμαστούν ή δημιουργήθηκαν κενά;

Είναι αλήθεια πως όταν κάνεις έρχεται αντιμέτωπος με μια ξαφνική και απειλητική συνθήκη βιώνει έντονο άγχος, πανικό και θυμό. Ωστόσο το ένστικτο της επιβίωσης οδηγεί τον άνθρωπο στο να προσαρμοστεί και να αντιμετωπίσει τον «εχθρό» προστατεύοντας τον εαυτό του. Κάποιοι από εμάς καταφέρνουν γρηγορότερα να προσαρμοστούν και κάποιοι άλλοι δυσκολεύονται αλλά τελικά τα καταφέρνουν! Κάτι αντίστοιχο συνέβη και με τους υποψήφιους μαθητές. Αν και στην πλειοψηφία τους βίωσαν άγχος και ανασφάλεια, εξαιτίας του Covid 19, μία μερίδα αυτών αξιοποίησε το χρονικό διάστημα του εγκλεισμού για να οργανωθεί και να διαβάσει καλύτερα, ενώ μια άλλη μερίδα  μαθητών επηρεάστηκε περισσότερο και καθυστέρησε να βρει τους αριθμούς της.

–       Το άγχος της απόδοσης στους μαθητές πως αντιμετωπίζεται; Μπορείτε να δώσετε κάποιες μικρές συμβουλές στους μαθητές;

Το άγχος, μέχρι του σημείου που δεν γίνεται καταστροφικό, είναι μια βοηθητική συναισθηματική αντίδραση καθώς, μεταξύ άλλων, κινητοποιεί το άτομο στην επίτευξη των στόχων. Η καλή επίδοση αφορά την επικύρωση της προσπάθειας και των κόπων του μαθητή σε συνδυασμό με τις νοητικές του ικανότητες, αλλά και σε σχέση με τις προσδοκίες των γονιών του. Άρα, το άγχος της επίδοσης είναι ένα πολυδιάστατο φαινόμενο το οποίο εμφανίζεται από τα πρώτα σχολικά χρόνια και χρίζει έγκαιρης αντιμετώπισης για να μην διογκωθεί κατά τη διάρκεια και μέχρι το τέλος της σχολικής ζωής του μαθητή. Προτείνω  στους γονείς να ενισχύουν την αυτοεκτίμηση των παιδιών τους και στους μαθητές να αναγνωρίζουν και να υπερασπίζονται τις δυνατότητές τους, χωρίς να πιέζονται να αποδείξουν, στους άλλους, ότι αξίζουν!

–       Δέχεστε τηλεφωνήματα ή σας ζητούν βοήθεια γονείς για το πώς θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το παιδί τους αυτή την περίοδο; Τι τους συμβουλεύετε;

 Κάθε χρόνο την περίοδο των πανελλαδικών εξετάσεων δεχόμαστε, οι ψυχολόγοι, πληθώρα τηλεφωνημάτων τόσο από γονείς όσο και από υποψήφιους. Και κάθε χρόνο εντοπίζουμε την αγωνία των γονιών, πολλές φορές σε αδιαχείριστο βαθμό, αλλά και την ανασφάλεια τους σχετικά με το αν οι χειρισμοί τους ήταν οι καταλληλότεροι. Διάφορα ενοχικά συναισθήματα εμφανίζονται, κυρίως στις μητέρες, σχετικά με το πως αντέδρασαν ή το τί συμβούλεψαν ή το πόσο πιεστικές και παρεμβατικές ήταν απέναντι στα παιδιά τους σε σχέση με την επιλογή κατεύθυνσης ή σχολής. Από την άλλη μεριά μαθητές εξαντλημένοι από το διάβασμα, πιεσμένοι από την συνθήκη, ανασφαλείς για το αποτέλεσμα και ενοχικοί για τις έντονες αντιδράσεις τους στην αλληλεπίδραση τους με τους γονείς τους. Σε αυτό το σημείο περίπου ζητούν τη συμβουλευτική προσέγγιση… η οποία οφείλει να είναι εξατομικευμένη και προσαρμοσμένη στα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά του μαθητή. Ωστόσο γενικές κατευθύνσεις όπως: λειτουργείτε συμπαραστατικά και όχι παρεμβατικά, αποφύγετε χαρακτηρισμούς και συγκρίσεις με αδέλφια ή συμμαθητές των παιδιών σας, διαθέσετε το χρόνο για να ακούσετε και όχι για να υποδείξετε, αγκαλιάστε την προσπάθεια και μην την κρίνετε, εάν εφαρμοστούν έχουν ιδιαιτέρως ικανοποιητικά αποτελέσματα! 

–       Από την επαφή σας με μαθητές και γονείς, βρίσκετε πως οι μαθητές είναι κατασταλαγμένοι στο τι θέλουν να κάνουν με τη ζωή τους σήμερα ή ακολουθούν συχνά τα «θέλω» των γονιών τους;

Πολλές φορές τα «θέλω» των γονιών είναι πολύ κοντά στα «μπορώ» των παιδιών τους. Άλλες πάλι απέχουν τόσο πολύ που λειτουργούν καταπιεστικά και εις βάρος των παιδιών τους. Το πόσο κατασταλαγμένος είναι ένας μαθητής σχετικά με τις επιλογές του σχετίζεται τόσο με τον τρόπο που μεγάλωσε όσο και με την ένταση που αυθορμητισμό και του παρορμητισμού της νιότης του. Τελικά οι άνθρωποι επιλέγουμε αυτό που μπορούμε να υπερασπιστούμε καλύτερα, αυτό που μας ικανοποιεί περισσότερο, αυτό που είναι πιο κοντά στις ικανότητες μας, ανεξάρτητα από τα επιτακτικά «θέλω» και τα επιβλητικά «πρέπει», ευτυχώς!

–       Το σχολείο πρέπει να εναρμονίζεται με την τεχνολογία και να συμβαδίζει με τη νέα εποχή. Υπάρχουν χρηματοδοτικά προγράμματα με τα οποία θα μπορούσατε ως περιφέρεια στο μέλλον, να ενισχύσετε τα σχολεία της Δ. Μακεδονίας με εξοπλισμό, έργα υποδομής κλπ.;

 Η παιδεία είναι από τις μεγαλύτερες επενδύσεις που μπορεί να κάνει η χώρα για το παρόν και το μέλλον. Θα αξιοποιηθούν όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά προγράμματα προς ενίσχυση των σχολικών μονάδων της Δ. Μακεδονίας σε εξοπλισμό, σε ενεργειακές αναβαθμίσεις, σε βελτιώσεις, προσθήκες, τροποποιήσεις κτιριακών υποδομών. Δεν θα υπάρξει ούτε μία ευκαιρία χαμένη…

Καλή επιτυχία στους υποψηφίους και…διαχρονική!

—