Γιώργος Βασιλειάδης: Ο κορυφαίος προγνώστης καιρού, ήταν από παιδί αγκαλιά με το θερμόμετρο

Το E-PTOLEMEOS.GR παρουσιάζει μια νέα σειρά ηχητικών ντοκιμαντέρ, και σας προσκαλεί να τα εξερευνήσετε. Έρευνες και συνεντεύξεις με πρόσωπα της διπλανής πόρτας που έχουν κάτι διαφορετικό να μας πουν. Αναζητήστε τα podcasts του E-PTOLEMEOS.GR κάθε πρωί του Σαββάτου.

Χορηγός της σειράς είναι η Wattcrop, εταιρεία του Macquarie Green Investment Group. Η Wattcrop προσηλωμένη στις αρχές της αειφορίας, στοχεύει στην βιώσιμη ανάπτυξη για όλους, και επενδύει σε έργα πράσινης ενέργειας.

Ο Προγνώστης Καιρού Γιώργος Βασιλειάδης φιλοξενείται στο 19^ο podcast του e-ptolemeos.gr και περιγράφει στον Αντώνη Πουγαρίδη την μοναδική ιστορία του. Πως, δηλαδή, από ένα μικρό παιδί που πάντα κοιτούσε τη φύση, παρατηρούσε τα φυσικά φαινόμενα και τον συνάρπαζε ο καιρός και οι μεταβολές του, κατόρθωσε να είναι επαγγελματίας προγνώστης καιρού, να αναλύει και να αξιολογεί προγνωστικά δεδομένα, για τη Δυτική Μακεδονία, έχοντας μάλιστα το μοναδικό περιφερειακό δελτίο καιρού στη χώρα και ένα εκ των ελαχίστων στην Ευρώπη.

Ένα παιδί κοιτάει …τον καιρό και μετράει θερμοκρασίες!

Η τάση του να ασχολείται με τα φυσικά φαινόμενα, προέκυψε μέσα από μια φυσική αγάπη για τη γεωγραφία και μετουσιώθηκε σε αγάπη για τη φύση και τα φυσικά φαινόμενα. Από πολύ μικρός είχε απορίες για τη φύση, τα φυσικά φαινόμενα, και τη μορφολογία του εδάφους. Από νήπιο άρχισε να έχει ανησυχίες γύρω από τη φύση και όταν απέκτησε το μαθηματικό υπόβαθρο ταξινομούσε τα δεδομένα που άρχισε να συλλέγει, και να παρατηρεί τις διαφορετικές όψεις του καιρού. Του γεννήθηκε το ενδιαφέρον, γιατί ο καιρός αλλάζει. Για πολλά χρόνια ένιωθε ότι ήταν “μόνος” αφού κανένα άλλο παιδί στο σχολείο δεν είχε αντίστοιχες ανησυχίες.

Περιγράφει την απογοήτευσή του όταν διαπίστωσε ότι έπαψε να διδάσκεται γεωγραφία στο σχολείο. Στην ηλικία των δέκα χρόνων, η γεωγραφία τον εξέφραζε πλήρως, και ένιωθε “πάθος” για αυτή, καθώς είναι μια επιστήμη που όπως λέει έχει να κάνει με τη φύση και τον άνθρωπο. Το ενδιαφέρον του για το φυσικό περιβάλλον και τις δυνάμεις που αναπτύσσονται, ανέπτυξε ενδιαφέρον για τη μετεωρολογία. Αν και οι γύρω του τον ειρωνεύονταν, αφού δεν μπορούσαν να κατανοήσουν την αξία αυτού που έκανε, υπήρχε και κόσμος που το εκτιμούσε και τον ενθάρρυναν με τα καλά τους λόγια, κάνοντάς του ερωτήσεις από όταν ο ίδιος ήταν μικρός.

Παρόλα αυτά, τονίζει ότι μεγάλωσε σε μια εποχή που η πληροφορία δεν ήταν άμεση όπως σήμερα. Έφερε το παράδειγμα απουσίας του βουνού Σινιάτσικο από τους γεωφυσικούς χάρτες, όπως όλοι το ανέφεραν, ενώ σε κάποιους μόνο χάρτες αναφερόταν ως Άσκιο.
Μεγαλώνοντας ηλικιακά, άρχισε να παρατηρεί τα καιρικά φαινόμενα. Η αρχή έγινε μάλλον φυσικά. Τον εξίταρε η ένταση των φαινομένων των χιονοπτώσεων και άρχισε να καταγράφει τις παραμέτρους, τις ελάχιστες και μέγιστες θερμοκρασίας της ημέρας, τις μέρες και ώρες ηλιοφάνειας, πόσο χιόνισε ή έβρεξε κ.ο.κ. Αυτό το έκανε με μεγάλη συνέπεια για επτά χρόνια, καταγράφοντας τι συμβαίνει, έχοντας το θερμόμετρο «αγκαλιά» όπου και να πήγαινε, κάνοντας «πειράματα» με το θερμόμετρο για το πως και κατά πόσο επηρεάζεται η θερμοκρασία. Απορούσε πάντα γιατί ήταν ο καιρός πιο ήπιος στο κέντρο της πόλης και διαφορετικός εκτός κέντρου αλλά και σε οικισμούς της Εορδαίας.

Ο μόνος τρόπος για να λάβει απαντήσεις, ήταν η παρατήρηση, την οποία ξεκίνησε κάνοντας πειράματα, χωρίς να έχει ουσιαστική γνώση και χωρίς να μπορεί να διαβάσει πανεπιστημιακά βιβλία όντας ο ίδιος μαθητής Γυμνασίου. Σε μεγαλύτερη ηλικία 17-18 ετών, μπορούσε να τα εξηγήσει καλύτερα στον εαυτό του.

Από εκεί και πέρα ξεκίνησε τα πρώτα επαγγελματικά του βήματα, κάνοντας το πάθος του για τον καιρό επάγγελμα, σημειώνοντας μια ήδη μεγάλη πορεία και έχοντας γίνει πανελλαδικά γνωστός για την καλή δουλειά του.

Ερωτηθείς αν σκέφτηκε ποτέ αν θα μπορούσε να κάνει κάτι διαφορετικό στη ζωή του, απάντησε πως δεν το σκέφτηκε ποτέ. «Ο άνθρωπος είναι ένα ον που έχει τα φυσικά χαρίσματα για να διαμορφώσει το μέλλον του. Όταν κάτι γίνεται με τη λογική του εκάστοτε ατόμου, προδιαγράφεται μια πορεία. Ότι έγινε, έγινε μέσα από μια πορεία που είχε αρκετή δουλειά. Επιδίωξα να ασχοληθώ με το αντικείμενο γιατί το αγαπούσα με πάθος», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Από την επεξεργασία δεδομένων στην πρόγνωση καιρού

Το Internet έφερε επανάσταση στη μετεωρολογία και την πρόγνωση καιρού. Ο Γιώργος απέκτησε πρόσβαση στα μέσα του ’90 σε κολοσσούς της επιστήμης της μετεωρολογίας, και η πρόσβαση αυτή, του άνοιξε νέους ορίζοντες.

Ένα σημείο-σταθμός, ήταν όταν το 2001 έπεσε πάνω σε ένα social media group που είχαν ως ενδιαφέρον τον καιρό (Hellas Weather), οπότε και βρήκε ανθρώπους με τα ίδια ενδιαφέροντα με αυτόν, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. «Εκεί διαπίστωσα ότι δεν ήμουν μόνος, υπάρχουν και άλλοι που ασχολούνται με τον καιρό. Μέχρι τότε ένιωθα απομονωμένος. Αυτό ήταν κοσμογονικό για μένα, δημιουργήθηκαν επαφές με ανθρώπους με το ίδιο αντικείμενο», λέει με ενθουσιασμό, μάλιστα αποτέλεσμα αυτής της γνωριμίας, ήταν να έρθουν το 2006 στη Βλάστη για πανελλήνια συνάντηση. Μια μεγάλη μετεωρολογική παρέα που περιελάμβανε ερασιτέχνες και επαγγελματίες οδήγησε σε ωφέλιμες γνωριμίες και επαφές. Όλους τους συνέδεε το κοινό ενδιαφέρον της παρατήρησης του καιρού.

Συνεχίζει περιγράφοντας το πάθος του για την παρατήρηση, την πρόγνωση, και την παρακολούθηση της εξέλιξης των φαινομένων: «Υπάρχει πιθανότητα να μην κοιμηθείς το βράδυ γιατί περιμένεις να αλλάξει ο καιρός και περιμένεις να δεις αν η πρόγνωση που έκανες θα επιβεβαιωθεί, είτε σε ερασιτεχνικό, είτε σε επαγγελματικό βαθμό. Είναι ένα χόμπι που μπορείς να το κάνεις επάγγελμα».

Η πρόγνωση

Τι είναι η πρόγνωση καιρού; Ο Γιώργος απαντάει: «Ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο της μετεωρολογίας. Παρέχει μια πληροφορία που εκφράζεται στο τι καιρό θα κάνει τις επόμενες ώρες και ημέρες. Με τα μέσα που έχει διαθέσιμα η ανθρωπότητα είναι ικανή η πρόγνωση καιρού μέσα από μαθηματικά μοντέλα να έχει μια αξιοπιστία σε βάθος 3 ημερών και να δώσει μια καλή πρόγνωση καιρού στις 5 ημέρες. Σε πρόγνωση καιρού πάνω από 5 ημέρες κάνεις εκτίμηση καιρού. Η πρόγνωση καιρού είναι μια μεγάλη οικογένεια δραστηριοτήτων υπό τη σκέπη της φυσικής της ατμόσφαιρας».

Η πρόγνωση καιρού τις τελευταίες δεκαετίες μπορεί να γίνει και από ανθρώπους που δεν είναι μετεωρολόγοι, τονίζει χαρακτηριστικά, λέγοντας ότι με κατάλληλες γνώσεις μπορεί κανείς να αξιολογήσει τα δεδομένα των προγνωστικών μοντέλων, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τη μορφολογία του εδάφους, όσο και πως συμπεριφέρεται ο καιρός με γνώμονα αυτή τη μορφολογία.

«Θα πρέπει να είναι σε θέση να αξιολογήσει αυτά τα δεδομένα προγνωστικών μοντέλων, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική ενότητα, και για ένα συγκεκριμένο βάθος χρόνου», προσθέτει και εξηγεί: «Τα προγνωστικά μοντέλα είναι λογισμικά που προσομοιώνουν με μαθηματικούς τύπους, το πώς συμπεριφέρεται η ατμόσφαιρα και «τρέχουν» περιπτώσεις για το πώς θα συμπεριφερθεί η ατμόσφαιρα σε μια γεωγραφική ενότητα. Από τις διαφορετικές γεωγραφικές περιπτώσεις βγαίνει ένας μέσος όρος και δημιουργείται η μέση τάση. Το λογισμικό βασίζεται στην αριθμητική και προβλέπει τη συμπεριφορά του καιρού. Αξιοποιεί το πώς συμπεριφέρεται η ατμόσφαιρα με βάση τη φυσική».

Το μοναδικό περιφερειακό δελτίο καιρού στη χώρα και από τα ελάχιστα ευρωπαϊκά!

Στο δελτίο καιρού που κάνει και μεταδίδεται από την τηλεόραση του Flash, ο ίδιος εξηγεί πως προσπαθεί να είναι αναλυτικός, άλλωστε για αυτό το λόγο το δελτίο είναι πολύ μεγάλο χρονικά και απευθύνεται σε μια έκταση 10.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Σε συνθήκες με κακοκαιρία το δελτίο του μπορεί να φτάσει και τα 12-13 λεπτά, ταξινομώντας την πληροφορία ανά γεωγραφική ενότητα αλλά και μορφολογικά, μιας και ο καιρός συμπεριφέρεται διαφορετικά στην Καστοριά ή στην Πτολεμαΐδα.

Πως ανταποκρίνονται οι τηλεθεατές; Ο ίδιος εξηγεί πως δεν έπεσε ποτέ στην αντίληψή του κάτι αρνητικό, λαμβάνοντας θετικά μηνύματα, ενώ τηλεθεατές αναφέρουν πως παρακολουθούν φανατικά το δελτίο καιρού που παρουσιάζει, ενώ αν για κάποιο λόγο δεν προβληθεί το δελτίο, κατακλύζεται από μηνύματα το τηλεφωνικό κέντρο του σταθμού. «Μετά από 12 χρόνια, στη Δυτική Μακεδονία, οι τηλεθεατές έχουν ένα εγχώριο αξιόπιστο προϊόν να παρακολουθήσουν και μια πληροφορία γνώσης που στόχο έχει να βελτιώσει την καθημερινότητά τους μέσα από τη γνωστή πρόγνωση καιρού», σημειώνει, προσθέτοντας ότι παρόμοιο δελτίο καιρού δεν υπάρχει σε καμία άλλη περιφέρεια της χώρας. Είναι το μοναδικό περιφερειακό δελτίο καιρού της ελληνικής τηλεόρασης και είναι από τα ελάχιστα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

«Είναι γνωστό ότι το δελτίο καιρού που γίνεται από το 2009 έχει σταθερότητα και συνέπεια. Είτε μέσα από το Flash είτε μέσα από το West ένα διάστημα, ενώ και μέσα από τα social media επικοινωνώ με τον κόσμο όταν θέλω να δώσω σε κάτι βαρύτητα. Με δεδομένη την κλιματική αλλαγή ή κλιματική κρίση, με παράδειγμα τις καταιγίδες το καλοκαίρι στην Πτολεμαΐδα, αντιλαμβάνεσαι ότι η βαρύτητα της δουλειάς που κάνεις θα κοστίσει στη ζωή, την περιουσία ενός ανθρώπου ή θα τον θέση σε κίνδυνο», λέει χαρακτηριστικά.

Αποκαλύπτει μάλιστα ότι απέρριψε προτάσεις για δουλειά στην Αθήνα, και εξηγεί γιατί τις απέρριψε και γιατί επιμένει …Πτολεμαΐδα και Δυτική Μακεδονία: «Το να μετακινηθώ στην Αθήνα και να επιμεληθώ το δελτίο καιρού ενός μεγάλου σταθμού, έμοιαζε περισσότερο με τζογάρισμα, ρίσκο. Η πρωταρχική μου σκέψη είναι να παραμείνω στην Πτολεμαΐδα, να παραμείνω στη Δυτική Μακεδονία, όχι μόνο προγνωστικά, θα μπορούσα να εξασκήσω την πρόγνωση πανελλαδικά και από εδώ. Υπάρχουν, όμως και άλλοι τομείς που δραστηριοποιούμαι και δεν είχε νόημα να μετακινηθώ».

Πόσοι σήμερα στην Ελλάδα έκαναν την “τρέλα” τους για την παρατήρηση του καιρού, επάγγελμα; Ο κ. Βασιλειάδης απαντάει πως ασχολούνται πολλοί με την πρόγνωση καιρού, ωστόσο επαγγελματικά ίσως να είναι δέκα άτομα, λέει.

«Υπάρχουν φυσικά χαρακτηριστικά που κάνουν τη Δυτική Μακεδονία φυσικά διαφορετική και αυτό δημιουργεί την αναγκαιότητα για μια πρόγνωση καιρού στην περιοχή, περισσότερο από άλλες περιοχές της Ελλάδας», λέει χαρακτηριστικά, φέρνοντας ένα παράδειγμα: «Ανέκαθεν τη Δ. Μακεδονία την έβγαζε εκτός κάδρου πρόγνωσης. Βρισκόμαστε κλιματικά πολύ διαφορετικά από άλλες περιοχές της χώρας. Θερμοκρασιακά βρισκόμαστε σε άλλα ταμπλό και οι προγνώσεις καιρού που γίνονταν τις προηγούμενες δεκαετίες δεν κάλυπταν στο ελάχιστο τη Δυτική Μακεδονία. Το «θα χιονίσει στα ορεινά», δεν κάλυπτε τη Δυτική Μακεδονία. Υπήρχε απουσία πληροφορίας και αυτό ήρθε να καλύψει το δελτίο καιρού», εξηγεί.

Δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών

Τέλος, αναφέρεται στο πολύ μεγάλο κενό στο κομμάτι της πρόγνωσης και συλλογής δεδομένων για τον καιρό, κάτι που οδήγησε τον Γιώργο Βασιλειάδη σε παράλληλες δραστηριότητες γύρω από την πρόγνωση καιρού: Το δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών που δημιουργήθηκε, ξεκίνησε το 2006 σε συνεργασία με το Αστεροσκοπείο Αθηνών και σήμερα μετράει πάνω από 30 σταθμούς στη Δυτική Μακεδονία. Τα δεδομένα που εξάγονται από τους μετεωρολογικούς σταθμούς μπορούν να δώσουν μια καλύτερη πληροφόρηση για το πώς συμπεριφέρεται ο καιρός .

Το 2015 δημιουργήθηκε ο ΣΤΡΑΒΩΝΑΣ, η επιχείρηση που έχει ως αντικείμενο την εμπορία και εγκατάσταση μετεωρολογικών σταθμών και παροχή μετεωρολογικών υπηρεσιών. Έφτασε στο 9ο έτος λειτουργίας και το αντικείμενο έχει επεκταθεί σε όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας (από την Αμοργό μέχρι το Διδυμότειχο και την Κρήτη) και θα απευθυνθεί και σε περιοχές εκτός Ελλάδας. Σήμερα ο Γιώργος με τον Στράβωνα, ασχολείται με την υποστήριξη διαφόρων τομέων (βιομηχανία, γεωργία, τουρισμός, πολιτική προστασία), και προσφέρει καθημερινά προγνώσεις που συμβάλλουν ώστε να σωθούν αγροτικές καλλιέργειες και όχι μόνο.

«Θα βρέχει την ημέρα του γάμου μου;»

Ο Γιώργος είναι ένας άνθρωπος της διπλανής πόρτας και τα τηλεφωνήματα που δέχεται είναι από όλους τους πολίτες: Είτε για να δουν αν θα βρέξει την ημέρα του γάμου τους, είτε για τα χωράφια τους, είτε για ένα ταξίδι που έχουν να κάνουν. «Έχω παντρέψει αρκετό κόσμο και έχω βαφτίσει επίσης αρκετό κόσμο. Έχω δώσει πολλές τέτοιες πληροφορίες και εφόσον μπορώ να τους εξυπηρετώ θα το κάνω. Αναγνωρίζω την ανάγκη του κόσμου που «καίγεται» να μάθει αν θα κάνει μια εκδήλωση έξω», απαντάει, λέγοντας πως παρότι κάνει τη δουλειά που κάνει εξυπηρετεί τον κόσμο παρέχοντας πληροφορίες όταν του ζητηθεί.

Κείμενο: Βάσω Σάφη