Το E-PTOLEMEOS.GR παρουσιάζει μια νέα σειρά ηχητικών ντοκιμαντέρ, και σας προσκαλεί να τα εξερευνήσετε. Έρευνες και συνεντεύξεις με πρόσωπα της διπλανής πόρτας που έχουν κάτι διαφορετικό να μας πουν. Αναζητήστε τα podcasts του E-PTOLEMEOS.GR κάθε πρωί του Σαββάτου.
Χορηγός της σειράς είναι η Wattcrop, εταιρεία του Macquarie Green Investment Group. Η Wattcrop προσηλωμένη στις αρχές της αειφορίας, στοχεύει στην βιώσιμη ανάπτυξη για όλους, και επενδύει σε έργα πράσινης ενέργειας.
Ο γνωστός συλλέκτης από την Κοζάνη Γιάννης Τσιομπάνος μιλάει στο 24ο επεισόδιο podcast του e-ptolemeos.gr και τον Αντώνη Πουγαρίδη, ξεδιπλώνοντας την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστορία του! Ο Γιάννης, κατόρθωσε με πολύ αγάπη και μεράκι σε αυτό που κάνει να γίνει ο πρώτος αλλά και ο μόνος μέχρι σήμερα αρχαιοπώλης της Ελλάδας, με ειδική άδεια από το Υπουργείο Πολιτισμού!
Ο πρώτος αρχαιοπώλης της Ελλάδας!
Ο Γιάννης συλλέγει αντικείμενα, βιβλία και διάφορους άλλους …θησαυρούς από μικρός. Έφτασε μάλιστα να κατέχει την πρώτη και …μόνη άδεια αρχαιοπώλη της χώρας, με αντίστοιχη άδεια από το Υπουργείο Πολιτισμού
«Είναι μια κορύφωση στην επαγγελματική και προσωπική μου ζωή, αυτά τα δύο πάνε παράλληλα», λέει αρχικά και εξηγεί πως αποφάσισε να βγάλει τη σχετική άδεια:
«Το ανακάλυψα με την Τρόικα, που αποφάσισε να ανοίξουν επαγγέλματα στη χώρα, ένα από αυτά και του αρχαιοπώλη. Εγώ με τον συλλέγειν με το συλλεκτικό αντικείμενο ασχολιόμουν από παιδί και το έκανα επάγγελμα. Υπήρχε το επάγγελμα του αρχαιοπώλη και πριν από την απελευθέρωση αλλά ήταν κλειστό. Αυτό που θέλησα εγώ, είναι να τρέξω να το ανοίξω και να είμαι ο πρώτος που θα έχει αυτή την άδεια στην Ελλάδα. Και το κατάφερα με μεγάλη ευχαρίστηση», εξηγεί χαρακτηριστικά.
Το επάγγελμα του αρχαιοπώλη, είναι πάνω – κάτω ό,τι πιστεύει ο καθένας: Είναι ένας άνθρωπος που πουλάει αρχαία, είτε είναι νομίσματα είτε είναι αντικείμενα. Ωστόσο, απαγορεύεται να έρθουν στην κατοχή του με οποιονδήποτε τρόπο εκτός της αγοράς από το εξωτερικό, ενώ απαγορεύεται και η ανασκαφή και το σκάψιμο.
Πωλούνται, ουσιαστικά, αντικείμενα που ήδη έχουν βρεθεί και έχουν βγει στην επιφάνεια, ίσως και από άλλες εποχές και έχουν «αλλάξει χέρια». Αυτό που γίνεται είναι να αγοράζει αντικείμενα από ιδιωτικές συλλογές του εξωτερικού, τα εισάγει, κάνει επαναπατρισμό και αναζητά αγοραστές (Έλληνες, καθώς απαγορεύεται η πώληση σε ξένους με βάση της ελληνική νομοθεσία, καθώς τα Αρχαιοελληνικά αντικείμενα πρέπει να παραμένουν στον τόπο τους.
«Το θεωρώ τίτλο τιμής περισσότερο, παρά κάτι με το οποίο μπορώ να ασχοληθώ και να ζήσω την οικογένειά μου», λέει επίσης, εξηγώντας πως η νομοθεσία είναι λίγο δυσκίνητη στο κομμάτι αυτό, ενώ παραδέχεται πως η διαδικασία της πιστοποίησής του από το Υπουργείο ήταν μια δύσκολη διαδικασία.
Ο κόσμος δεν γνωρίζει πως τα παλιά νομίσματα που ενδεχομένως έχει από τον παππού του, δεν επιτρέπεται να τα πωλεί. Αυτό που πρέπει να κάνει είναι να τα δηλώσει στην αρμόδια αρχή, η οποία και δημιουργεί σχετικό κατάλογο. Μπορεί είτε να τα παραδώσει, είτε να τα κρατήσει για ιδία χρήση.
Η ιδιότητα του συλλέκτη
Ο Γιάννης, ωστόσο, είναι και συλλέκτης αρχειακού και όχι μόνο υλικού, μάλιστα έχει εκδώσει το 2011 λεύκωμα με κάρτ ποστάλ για την περιοχή της Εορδαίας
«Στη συλλεκτική μου πορεία έπεφτα πάνω σε καρτ ποστάλ Πτολεμαΐδας και μαζεύοντάς τες δημιουργήθηκε το αρχείο, που χρονολογείται από το 1930 ως και το 1964. Η έκδοση είναι χωρισμένη σε εκδότες και φωτογράφους της Πτολεμαΐδας. Χρόνια μετά, βρέθηκαν κι άλλες κάρτ ποστάλ και ίσως ήρθε η ώρα για ένα νέο λεύκωμα», σημειώνει, λέγοντας πως μέσω των κάρτ ποστάλ γνώρισε παλιά μαγαζιά και δρόμους της Πτολεμαΐδας.
Η έκθεση είχε εντυπωσιάσει, ενώ ο ίδιος ευελπιστεί να γίνει ξανά με νέο υλικό.
Η αξία ενός κομματιού… λιγνίτη
Σπάνια έγγραφα, βιβλία που αφορούν την τοπική και όχι μόνο ιστορία, βρίσκονται στην κατοχή του. Πως εξηγεί ο ίδιος αυτό που κάνει;
«Εγώ μεγάλωσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον και αυτό το οφείλω στον πατέρα μου, τον αείμνηστο Μιχάλη Τσιομπάνο που ήταν συλλέκτης και έμαθα να συλλέγω. Ακολούθησαν οι σπουδές μου στο Τμήμα Ιστορίας &Αρχαιολογίας του ΑΠΘ και όταν τέλειωσαν οι σπουδές μου βρέθηκα με αρχείο, πρόσθετα όλα τα χρόνια και συνεχίζω να προσθέτω αγορές που βρίσκω σε παζάρια σε δημοπρασίες και περιόρισα τη συλλογή μου σε καθαρά τοπικό επίπεδο: Κοζάνη, Πτολεμαΐδα, Εορδαία, λιγνιτική ιστορία. Δεν μπορώ να τα αγκαλιάσω όλα, γιατί ένα ξεχωριστό κομμάτι μπορεί να αποτελέσει η έρευνα για τον Εμφύλιο και τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Αφιερώνομαι στην ιστορία της Κοζάνης, την ιστορία του λιγνίτη και κάρτ ποστάλ Πτολεμαΐδας και Εορδαίας», σημειώνει.
Πρώτο εντυπωσιακό και ξεχωριστό κομμάτι της συλλογής του είναι ένα κομμάτι λιγνίτη που είχε φύγει το 1950 από την περιοχή, όταν ήρθαν οι Γερμανοί μεταλλειολόγοι, για να πάει στη Γερμανία για να δουν οι ειδικοί την περιεκτικότητα του λιγνίτη. Πρόκειται για ένα κομμάτι κράτησε ένας τότε βουλευτής της περιοχής, του οποίου το αρχείο απέκτησε ο Γιάννης και έχει πολύ ενδιαφέροντα αρχεία για την λιγνιτική ιστορία του τόπου.
Ωστόσο ο ίδιος παραδέχεται ότι τον έλκει το χαρτί. Από έγγραφα που κατέχει στην κατοχή του, θα ξεχωρίσει από την Κοζάνη ένα οικογενειακό διαβατήριο κατά την περίοδο του Εθνικού Διχασμού και του Α΄ Παγκόσμιου, από μια οικογένεια της Κοζάνης που ήθελε να ταξιδέψει στη Λάρισα, χρονολογίας 1917.
Η έννοια του συλλέγειν
Πως περιγράφει ο ίδιος την ενασχόλησή του με παλιά αντικείμενα; «Η έννοια του συλλέγειν είναι μια ανάγκη που έχει ο άνθρωπος να πάρει αντικείμενα και να τα ταξινομήσει. Για μένα είναι τρόπος ζωής. Είναι κομμάτι της ζωής, της δουλειάς και των σπουδών μου. Δεν ζω σε σπίτι – μουσείο, δεν το κουβαλάω σπίτι μου, αλλά είναι στην καθημερινότητά μου, στον χώρο που δουλεύω. Μου αρέσει να ταξινομώ πράγματα που έχουν σχέση με την ιστορία. Να περιποιηθούμε ένα βιβλίο. Να το αγγίξεις με λίγη αγάπη», σημειώνει, λέγοντας πως το κίνητρό του είναι: «Η διάθεση για να προσφέρεις ένα λιθαράκι στην ιστορία και την έρευνα».
Ο ίδιος εξηγεί τη σημασία της συλλογής, το πόσο σημαντικό κομμάτι είναι η συλλογή έργων τέχνης (για όποιους έχουν αυτά τα βαλάντια), φέροντας το παράδειγμα τραπεζών που επενδύουν στην τέχνη (Η Εθνική Τράπεζα έχει Πινακοθήκη και η Alpha συλλογή αρχαίων νομισμάτων), δίνοντας βήμα σε νέους ερευνητές να κάνουν έρευνα, εμπλουτίζοντας την ιστορία του τόπου.
Τέλος, μια συλλογή αντικειμένων μεταβάλει την αξία της στο χρόνο. Μπορεί να θεωρηθεί επένδυση; «Οι συλλογές σαν τις δικές μας δεν αποβαίνουν καρποφόρες. Αλλά δεν το κάνω για αυτό, το κάνω για να ικανοποιήσω την αγάπη και το μεράκι μου και ας μην αποβούν καρποφόρες», καταλήγει.
Κείμενο: Βάσω Σάφη
Ακούστε όλα τα podcasts του E-PTOLEMEOS.GR στην πλατφόρμα του Spotify, ΕΔΩ
Δείτε όλες τις αναρτήσεις-θέματα με τα ενσωματωμένα podcasts στο E-PTOLEMEOS.GR, ΕΔΩ
