Μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ημερίδα είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν όσοι βρέθηκαν την Κυριακή 02 Απριλίου 2017 στην αίθουσα ”Κοβεντάρειο” στην Κοζάνη με θέμα τις επιπτώσεις από την εφαρμογή των Διατλαντικών Συμφωνιών CETA & TTIP στην κοινωνία, την οικονομία και την αγροτική παραγωγή της περιοχής μας αλλά και της χώρας γενικότερα.
Στην εκδήλωση, που διοργανώθηκε από το Περιφερειακό Παράρτημα Δυτικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤ.Ε.Ε./Π.Δ.Μ.) σε συνεργασία με το Δήμο Κοζάνης και το Γεωπονικό Σύλλογο Ν. Κοζάνης, παρουσιάστηκε αναλυτικά και με σαφήνειακάθε πτυχή των εμπορικών συμφωνιών CETA & ΤΤΙΡ, οι επιπτώσεις τους στην εθνική οικονομία, στην κοινωνία, στην αγροτική παραγωγή και στην ασφάλεια των τροφίμων, στο γεωργό και στον κτηνοτρόφο, στον μεταποιητή των γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων, στον καταναλωτή και το περιβάλλον. Αναλύθηκε ακόμη τι σημαίνουν οι συμφωνίες και ειδικότερα η CETA, για σημαντικά εγχώρια προϊόντα όπως η Φέτα.
Εισηγητές της ημερίδας ήταν ο κ. Γρηγόρης Ζαρωτιάδης, Αν. Καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών, Σχολής ΟΠΕ, ΑΠΘ ο οποίος ανέπτυξε το θέμα ”CETA και TTIP – Απλώς εμπορικές συμφωνίες;” και η κ. Καίτη Μυλωνά, Κτηνίατρος, Σύμβουλος Ανάπτυξης Κτηνοτροφίας και Επιχειρήσεων Μεταποίησης Ζωοκομικών Προϊόντων, Μέλος της Ελληνικής πρωτοβουλίας STOP TTIP CETA TiSA, η οποία εισηγήθηκε το θέμα ”Επιπτώσεις των Διατλαντικών Συμφωνιών Ελεύθερου Εμπορίου στην Αγροτική Παραγωγή και στα Τρόφιμα – Φέτα”.
Προκειμένου να υπάρξει η μεγαλύτερη δυνατή ενημέρωση για το θέμα, η οργανωτική επιτροπή της ημερίδας απεύθυνε πρόσκληση για συμμετοχή με εισήγηση στη Γενική Γραμματεία Αγροτικής Πολιτικής & Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων του Υπ.Α.Α.Τ. καθώς και στο Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδας, χωρίς όμως εν τέλει να καταστεί δυνατή η συμμετοχή των εν λόγω φορέων στην εκδήλωση.
Επίσης προσκλήθηκαν όλα τα ελληνικά κόμματα που εκπροσωπούνται στο Ευρωκοινοβούλιο προκειμένου να παρουσιάσουν τις θέσεις των φορέων τους για το θέμα των Διατλαντικών Συμφωνιών. Παρεμβάσεις έγιναν από τον εκπρόσωπο του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. κ. Τ. Πολιτίδη, τον εκπρόσωπο του ΠΑ.ΣΟ.Κ. κ. Π. Κουκουλόπουλο τον εκπρόσωπο των ΑΝ.ΕΛ. κ. Α. Βατάλη και από τον Βουλευτή Ν.Δ. Ν. Κοζάνης κ. Γ. Κασαπίδη.
Ο κ. Ζαρωτιάδης στην εισήγησή του, ανέφερε πως οι λεγόμενες συμφωνίες νέας γενιάς είναι κάτι πολύ περισσότερο από απλές διεθνείς εμπορικές συμφωνίες. Αφενός έχουν ένα ξεκάθαρο ιδεολογικό / πολιτικό πρόσημο και αφετέρου έχουν μια εξέχουσα γεωστρατηγική σημασία. Σύμφωνα με την πλέον επίσημη διατύπωση του προηγούμενου Προέδρου των ΗΠΑ, οι εν λόγω συμφωνίες συμπληρώνουν τη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ.
Επίσης σημείωσε, πως ειδικότερα στην περίπτωση της Ελλάδας, η συζήτηση για τις επιπτώσεις των εν λόγω συμφωνιών αποκτά ιδιαίτερη σημασία λόγω και της εφαρμογής της μνημονιακής πολιτικής των τελευταίων 7 ετών, ενώ μια σύντομη παράθεση της κατηγοριοποίησης των επιπτώσεών τους έχει ως εξής:
- Ολοκλήρωση της υποκατάστασης της δημοκρατικής από την τεχνοκρατική νομιμοποίηση. Ακόμη κι αυτή η αστική, αντιπροσωπευτική δημοκρατία αναιρείται πλήρως και εντάσσεται υπό την κυριαρχία του δίκαιου του οικονομικά ισχυρού.
- Προώθηση της περαιτέρω συγκεντροποίησης των μέσων παραγωγής. Η πλήρης απορρύθμιση της όποιων κανονιστικών προβλέψεων, των πιστοποιήσεων και των ελέγχων, εκτός των σαφών, άμεσων κινδύνων που γεννούν για το περιβάλλον, για την υγεία και ασφάλεια του κάθε πολίτη και του κοινωνικού συνόλου, αποσκοπούν στην επέκταση των ολιγοπωλίων ακόμη και στους κλάδους και/ή στις περιοχές που διατήρησαν ένα πιο ανταγωνιστικό πλαίσιο.
- Κατάργηση κάθε έννοιας συλλογικού δικαιώματος – πολιτικού, κοινωνικού, οικονομικού – και κυρίως των ατομικών και συλλογικών εργασιακών δικαιωμάτων.
- Ολοκλήρωση της εμπορευματοποίησης κάθε έννοιας δημόσιου / κοινωνικού αγαθού.
Τόνισε ακόμη πως τα τελικά σημεία επιχειρηματολογίας των υπερασπιστών των εν λόγω συμφωνιών είναι η επωδός ότι εν τέλει δεν πρέπει κανείς να εναντιώνεται στο «ελεύθερο» εμπόριο, καθώς και το ότι δεν υπάρχει εναλλακτική πρόταση και ότι οι κριτικοί μένουν σε μια στείρα, οπισθοδρομική (κατ’ αυτούς) άρνηση.
Ως προς το πρώτο, αν και ζητούμενο δεν είναι τόσο (σίγουρα όχι μόνο) το ελεύθερο, αλλά πολύ περισσότερο το δίκαιο εμπόριο, το οποίο, παρά ταύτα η συζήτηση περί ελεύθερου ή μη εμπορίου είναι απολύτως αποπροσανατολιστική. Διότι ακόμη και για πολλούς από τους απολογητές του «ελευθέρου» εμπορίου οι συγκεκριμένες συμφωνίες νέου τύπου αποτελούν οπισθοδρόμηση προς τη συγκρότηση περιφερειακών εμπορικών ενώσεων που θα είναι όμως ιδιαιτέρως προστατευμένες από τον υπόλοιπο κόσμο.
Στο δεύτερο επιχείρημα των υπερασπιστών, εκεί όντως υπάρχει μια έλλειψη, η οποία όμως έχουν πλέον ωριμάσει οι συνθήκες για να αναιρεθεί. Ενδεικτικά ανέφερε, θα ήμουν έτοιμος να προσυπογράψω διεθνείς συνεργασίες που, εκτός της διευκόλυνσης της διακρατικής κινητικότητας προϊόντων, κεφαλαίων και εργαζομένων, θα προέβλεπαν:
– τη διεθνώς συντονισμένη και επιβαλλόμενη, γενναία μείωση του χρόνου εργασίας και την παράλληλη αύξηση της ελάχιστης αμοιβής της (επιβάλλοντας έτσι τη δίκαιη ανταλλαγή),
– τον έλεγχο και τη φορολόγηση της διεθνούς (κερδοσκοπικής) κινητικότητας του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, σε συνδυασμό με μια διεθνώς συντονισμένη, αναπτυξιακού και αναδιανεμητικού χαρακτήρα, πληθωριστική, επεκτατική νομισματική πολιτική,
– την προώθηση της παραγωγικής ανασυγκρότησης μέσα από τη συνεταιριστική / συνεργατική δράση και ανάπτυξη μικρών και μεσαίων (ημι-) αυτόνομων παραγωγών, διατηρώντας και επεκτείνοντας την ποιοτική ποικιλομορφία,
– την ενίσχυση και την επέκταση της κοινωνικής οικονομίας σε ολοένα και περισσότερους κλάδους παραγωγής και τέλος
– την επέκταση της δημοκρατικής νομιμοποίησης των αποφάσεων σε όλο το φάσμα και σε όλα τα επίπεδα του κοινωνικοοικονομικού γίγνεσθαι.
Η κ. Μυλωνά στην εισήγησή της ανέφερε πως η Ε.Ε. και οι Η.Π.Α. έχουν μεγάλη ιστορία στις διαφορές μεταξύ τους στον τομέα της Γεωργίας και ιδιαίτερα στην προστασία του καταναλωτή, του περιβάλλοντος και των ζώων, καθώς και στη στήριξη με επιδοτήσεις της γεωργίας. Στην Ε.Ε., με όλα της τα λάθη, έχουμε κατορθώσει να έχουμε νομοθετικά κατοχυρωμένο ένα αξιακό σύστημα σε όλους τους τομείς που από την εφαρμογή των συμφωνιών κινδυνεύει να χαθεί.
Συγκεκριμένα ανέφερε, το σύστημα αυτό της ΕΕ συνίσταται στα εξής πιο σημαντικά και καθοριστικά για την TTIP και τη CETA:
- Αρχή της προφύλαξης.Είναι η βασική αρχή για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και την προστασία της δημόσιας υγείας. Σημαίνει ότι: Κανένα προϊόν δεν τοποθετείται στην αγορά προς κατανάλωση ή χρήση, αν δεν αποδειχθεί (από τον φορέα παραγωγής του), ότι είναι ασφαλές για την υγεία του ανθρώπου και την προστασία του περιβάλλοντος. Δεν ισχύει το αντίθετο, δηλαδή κυκλοφορεί στην αγορά και αν αποδειχθεί ότι προκάλεσε βλάβες, τότε αποσύρεται και άντε η εταιρεία να πληρώσει κάποιο πρόστιμο ή αποζημίωση, όπως ισχύει στις ΗΠΑ. Το ζήτημα της αρχής της προφύλαξης είναι καθοριστικό για τις διαπραγματεύσεις στην TTIP και στη CETA, γιατί αυτό όλο απαιτείται από την τις ΗΠΑ και τον Καναδά να καταργηθεί.
- ΠΟΠ και Προϊόντα με Γεωγραφικές Ενδείξεις.Μετά από πολλές προσπάθειες η Ελλάδα (κράτος και εμπλεκόμενοι φορείς) κατάφερε να κατοχυρώσει διάφορα αγροτικά προϊόντα (τυριά, λάδια, κρασιά κλπ) ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ ή ΓΕ. Το σημαντικότερο προϊόν από αυτά είναι η φέτα, που είναι ΓΕ. Τα προστατευόμενα αυτά προϊόντα δεν μπορούν να παρασκευαστούν πουθενά αλλού στον κόσμο, παρά μόνο στη χώρα μας ή στη συγκεκριμένη περιοχή και με τις συγκεκριμένες προδιαγραφές που αναγράφονται στο συγκεκριμένο φάκελο και στην απόφαση της ΕΕ. Η CETA (Εμπορική Συμφωνία ΕΕ-Καναδά) και η TTIP (Εμπορική Συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ) περιλαμβάνουν την πλήρη κατάργηση της προστασίας αυτών των προϊόντων με συγκεκριμένες προδιαγραφές και γεωγραφικές ενδείξεις. Άλλα προϊόντα που απειλούνται είναι αρκετά τυριά, η μαστίχα και οι ελιές Καλαμών.
- Γενετικά Τροποποιημένα Τρόφιμα και Σπόροι – Φυτοφάρμακα – Βιοποικιλότητα. Η αύξηση του εμπορίου και η αύξηση του βιοτικού επιπέδου στις αναπτυσσόμενες χώρες θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγής με όρους μονοκαλλιέργειας (στον όρο περιλαμβάνεται και η εκτροφή των ζώων), χρήσης ΓΤΟ, περιορισμένου γενετικού υλικού, αυξημένη χρήση φυτοπροστατευτικών ουσιών.
- Αυτόχθονες φυλές ζώων.Στην ΕΕ είναι κατοχυρωμένες οι αυτόχθονες φυλές ζώων, εντάσσονται σε διάφορα κοινοτικά προγράμματα και βέβαια συνδέονται με τη φέτα και άλλα παραδοσιακά τυριά και κρέατα, όπως το αρνάκι και κατσικάκι Ελασσόνας. Μόλις πριν από 1-2 μήνες η ΕΕ ψήφισε καινούργιο Κανονισμό για την αναπαραγωγή των ζώων και δίνει στις αυτόχθονες φυλές τη σημασία που έχουν. Οι Συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου έρχονται και θα καταργήσουν τις αυτόχθονες φυλές, αφού ο ανταγωνισμός στα παραγόμενα προϊόντα δεν θα δημιουργεί την ανάγκη ύπαρξής τους.
- Οικογενειακής Μορφής Γεωργία.Αυτή η μορφή γεωργίας αποτελεί την πλειοψηφία των αγροτικών εκμεταλλεύσεων στην Ελλάδα, αλλά δεν συνάδει με την εφαρμογή των συστημάτων που ήδη εφαρμόζονται στις ΗΠΑ και στον Καναδά που τέτοιου μεγέθους αγροτικές εκμεταλλεύσεις υπάρχουν μόνο σε βιολογικές μονάδες.
- Έλεγχοι των εισαγόμενων αγροτικών προϊόντων και τροφίμων.Τώρα λόγω της υφιστάμενης κοινοτικής νομοθεσίας ελέγχονται όλα τα εισαγόμενα στην ΕΕ προϊόντα και μόνο αν συμφωνούν με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές εισάγονται και έχοντας βέβαια ανάλογη σήμανση. Αν ισχύσουν οι συμφωνίες δεν πρόκειται να διεξάγεται κανένας έλεγχος.
- Συνθήκες εκτροφής και διατροφής των παραγωγικών ζώων.Η νόσος των τρελών αγελάδων και άλλες ασθένειες που έχουν σχέση με συγκεκριμένες επιλογές εκτροφής και διατροφής και που απαγορεύτηκαν στην ΕΕ θα μας έλθουν πάλι μέσω των Συμφωνιών Εμπορίου. Και ας είχαν τεράστιο κόστος σε θανάτους ανθρώπων και θανάτωση χιλιάδων ζώων.
Τέλος ανέφερε ότι όλοι οι τομείς της Γεωργίας θα επηρεαστούν από τις Συμφωνίες, ιδιαίτερα όμως ο τομέας του Βοδινού κρέατος, ο γαλακτοκομικός τομέας, ο τομέας δημητριακών και ελαιούχων σπόρων, η Πτηνοτροφία (κρέας πουλερικών και αυγά) καθώς και ο τομέας του χοιρινού κρέατος.
Σε γενικές γραμμές σημείωσε, τα αποτελέσματα των Συμφωνιών θα είναι αύξηση των εισαγωγών από τις ΗΠΑ στην ΕΕ, εντονότερος ανταγωνισμός και χαμηλότερες τιμές, καταστροφή των οικογενειακών εκμεταλλεύσεων και αρνητικές επιπτώσεις στη ζωή στις αγροτικές περιοχές.
Ο εκπρόσωπος του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. κ. Πολιτίδης στην παρέμβασή του σημείωσε πως η εφαρμογή των Συμφωνιών θα επηρεάσει κάθε πτυχή της ζωής μας, ανατρέποντας κατακτήσεις δεκαετιών σε τομείς όπως, τα εργασιακά δικαιώματα, τη διατροφική ασφάλεια, το δίκαιο, την προστασία του περιβάλλοντος, τη δημόσια υγεία, τη προστασία των προσωπικών δεδομένων, τη πνευματική ιδιοκτησία και τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Αποτελούν επίσης, απόπειρες υπερεθνικής οικονομικής ολοκλήρωσης, καθώς συνεπάγονται την μεταφορά εξουσίας από κράτη σε τεχνοκρατικά μη εκλεγμένα αντιδημοκρατικά κέντρα και εταιρικούς ομίλους.
Τόνισε ακόμη πως είναι κρίσιμη για το μέλλον της χώρας μας και της Ευρώπης η απόρριψη των διατλαντικών συμφωνιών για το εμπόριο και τις επενδύσεις, κάτι που αποτελεί και την σταθερή επιδίωξη του ΣΥΡΙΖΑ και της Ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Ακόμη αναφερόμενος στη Φέτα, είπε πως τα ΠΟΠ προϊόντα δεν είναι στο διεθνές εμπόριο απλά εμπορεύματα προς κερδοσκοπία των Πολυεθνικών, αλλά είναι δημόσια αγαθά γιατί ενσωματώνουν τον παραδοσιακό τρόπο παραγωγής, την βιοποικιλότητα και τον πολιτισμό των τοπικών κοινωνιών όπου παράγονται.
Κλείνοντας κάλεσε τους Δήμους της περιοχής μας, την Περιφέρεια, τα Επιμελητήρια, τις Επαγγελματικές Οργανώσεις, τους Αγροτικούς Συλλόγους, τα Πολιτικά Κόμματα και κάθε μορφής συλλογικότητα να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα στο ελληνικό κοινοβούλιο και την Ευρώπη, πριν χαθεί η επόμενη μάχη. Γιατί χαμένες είναι μόνο οι μάχες που δεν δίνονται, συμπλήρωσε.
Ο εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ. κ. Κουκουλόπουλος στην παρέμβασή του τόνισε πως κανείς λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να παραμένει αδιάφορος στον κίνδυνο επικράτησης της λογικής καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ισοπέδωσης των κρατών, ενώ σε ένα δεδομένο περιβάλλον η προσπάθειά όλων πρέπει να επικεντρώνεται στην επιδίωξη του καλύτερου κάθε φορά δυνατού αποτελέσματος.
Σημείωσε ακόμη πως και στο κόμμα του βρίσκεται σε εξέλιξη εσωτερική συζήτηση για το θέμα των Συμφωνιών, καθώς αρκετοί βουλευτές προτίθενται να τις καταψηφίσουν. Σημαντική είναι όμως μία ευρεία πλειοψηφία στη Βουλή για την επίτευξη οποιασδήποτε αλλαγής.
Ολοκλήρωσε σημειώνοντας πως πριν από οποιοδήποτε, μόνοι μας οφείλουμε να προστατεύουμε τα γεωργικά προϊόντα και τη φέτα οργανώνοντας το σύστημα παραγωγής και εμπορίας τους.
Ο εκπρόσωπος των ΑΝ.ΕΛ. κ. Βατάλης στην παρέμβασή του ανέφερε πως οι Ανεξ. Ελλ. δεν είναι αντίθετοι σε εμπορικές συμφωνίες που μπορούν να διασφαλίσουν αύξηση των ελληνικών εξαγωγών, αρκεί να διασφαλίζουν το παρόν και το μέλλον της πραγματικής εγχώριας παραγωγής.
Θέση των Ανεξ. Ελλην. δεν είναι η εκχώρηση ενός προϊόντος ΠΟΠ, έναντι ουδενός ανταλλάγματος, αλλά το πως θα αναπτυχθεί η γεωργία και η κτηνοτροφία στη χώρα, ώστε να αυξηθούν οι εξαγωγές.
Ακόμη τόνισε πως τίποτα δεν έχει κριθεί οριστικά, χρειάζεται επαγρύπνηση και ανάληψη πρωτοβουλιών, από όλους ώστε ο μεταβατικός χρόνος που υπάρχει να αξιοποιηθεί για τη μετατροπή της συμφωνίας σε συμφωνία πλήρους προστασίας της φέτας και των αγροτικών μας προϊόντων.
Ο Βουλευτής Ν.Δ. Ν. Κοζάνης κ. Κασαπίδης στην τοποθέτησή του εστίασε στο θέμα της Φέτας και ανέφερε πως η εκχώρηση του ονόματος της φέτας στον Καναδά μέσα από τη συμφωνία CETA μεταξύ Καναδά και Ευρώπης είναι πέρα έως πέρα άδικη και επιζήμια για τη χώρα. Δεν αντιμετωπίζεται ισότιμα και δίκαια η χώρα έναντι άλλων ευρωπαϊκών χωρών και συμπλήρωσε πως η Γαλλία κατοχύρωσε το ροκφόρ, η Ιταλία κατοχύρωσε την παρμεζάνα, ενώ εμείς δεν είχαμε την ίδια αντιμετώπιση για τη φέτα, τη ναυαρχίδα της ελληνικής οικονομίας.
Επιπλέον με την εκχώρηση του ονόματος στον Καναδά δημιουργείται προηγούμενο για χρήση του από τρίτες χώρες, όπως για παράδειγμα από τη Ν. Αφρική, τη Βραζιλία, την Αργεντινή κ.α. που σταδιακά θα οδηγήσουν στη διαμόρφωση συνθηκών απαξίωσης του προϊόντος και πτώση της ζήτησης και της τιμής του, λόγω της χαμηλής ποιότητας των παραγόμενων ”τύπου φέτας” προϊόντων, που θα δυσφημίσουν τελικά το γνήσιο προϊόν καθώς ο καταναλωτής στο εξωτερικό δεν θα έχει την δυνατότητα συγκρίσεων.
Όλη αυτή η πίεση θα φτάσει σταδιακά στο επίπεδο του παραγωγού, με ολέθριες συνέπειες για την αγροτική παραγωγή και ελληνική οικονομία καθώς όπως τόνισε, η φέτα είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης στην ηπειρωτική Ελλάδα, με το συνολικό όγκο παραγωγής να αντιστοιχεί σε 400.000 μόνιμες θέσεις εργασίες και άλλες 100.000 εποχικής.
Κλείνοντας ανέφερε πως δεν είναι ώρα να αναζητήσει κάποιος ευθύνες, πως ακόμη υπάρχει περιθώριο για αντίδραση και πως πρέπει να δούμε το θέμα ενωμένοι για να σώσουμε και στο «και πέντε» το προϊόν από τη συμφωνία.
Στη συζήτηση που ακολούθησε αναφέρθηκε η απουσία ενημέρωσης των πολιτών και η λήψη τόσο σημαντικών αποφάσεων σε επίπεδο Ε.Ε. εν κρυπτώ. Ακόμη όσο αφορά τη φέτα τονίστηκε πόσο μεγάλη σημασία έχει να διαφυλάξουμε εμείς πρώτοι την ποιότητα του προϊόντος και επιπλέον να έχουμε ένα σχέδιο και κανόνες παραγωγής και πιστοποίησης, που θα τηρούνται από όλους, χωρίς να κάνει ο καθένας ότι θέλει όπως συμβαίνει με τη χρήση γαλλικών φυλών προβάτων στην παραγωγική διαδικασία, και οπωσδήποτε με τη συνδρομή της έρευνας και της σύνδεσης της με την παραγωγή.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Δήμαρχος Κοζάνης κ. Λ. Ιωαννίδης, ο Περιφερειακός Σύμβουλος κ. Δ. Μαρκόπουλος, ο Πρόεδρος της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης Δ.Μ. κ. Γρ. Γιαννόπουλος, ο Πρόεδρος των Κτηνοτρόφων Δ.Μ. κ. Χ. Τοπαλίδης, εκπρόσωποι φορέων, πολλοί Γεωτεχνικοί και πλήθος κόσμου.
