Αληθινά με εξιτάρουν οι αντιπαραθέσεις για τη γνησιότητα κάποιων παραδόσεων της εορταστικής περιόδου στα social media. Είναι επιστημονικά αποδεκτό, ότι δεν υπάρχουν παραδόσεις αμετάβλητες στους αιώνες και πως οι περισσότερες παραδόσεις του πλανήτη είναι πρόσφατα κατασκευάσματα, που εμφανίστηκαν πριν από έναν ως δύο αιώνες.
Εύγλωττο παράδειγμα ο πρωταγωνιστής της περιόδου. Αλήθεια, ποιος δεν γνωρίζει ότι ο ευτραφής παππούλης με την άσπρη γενειάδα και την κόκκινη στολή, που ζεσταίνει τα παιδικά όνειρα, διανέμοντας ελπίδες και δώρα στα παιδιά, είναι ο Santa Claus, δηλαδή ο Άγιος Νικόλαος και όχι ο Άγιος Βασίλης; Ο Santa Claus, που σχεδιάστηκε για πρώτη φορά το 1863 από τον σκιτσογράφοTomas Nast, αλλά παρέμεινε άσημος μέχρι το 1931, που εμφανίστηκε σε διαφήμιση της Coca-Cola, για να καθιερωθεί ως παγκόσμιο σύμβολο μέσα σε τρεις δεκαετίες.
Η μορφή του, φυσικά, δεν έχει καμία σχέση με τον Άγιο της Ορθοδοξίας, τον Μέγα Βασίλειο από τη Νεοκαισάρεια του Πόντου, μια ασκητική φιγούρα, που αφιέρωσε τη ζωή του στη φιλανθρωπία και την παιδεία.
Σίγουρα το πρόβλημα δεν είναι αν θα ψήσουμε χοιρινό ή γαλοπούλα ούτε αν θα στολίσουμε έλατο ή καραβάκι. Ας ακολουθήσουμε ό,τι αφήνει την πιο ονειρική επίγευση στην καρδιά μας. Ας επιλέξουμε ό,τι ανασύρει τις πιο γλυκές αναμνήσεις.
Το πρόβλημα είναι ότι πίσω από τις λεκτικές αντιπαραθέσεις για τη σημασία της παράδοσης βοά η αμορφωσιά. Και προς αποφυγή παρερμηνειών, μόρφωση δεν είναι οι γνώσεις. Μόρφωση είναι η διαμόρφωση προσωπικότητας. Η ανάπτυξη αξιών. Όποιες σπουδές κι αν έχουμε, όταν η μοναδική συγκίνηση της ζωής μας είναι το κυνήγι του κέρδους, είναι λογικό να φαντάζουν στα μάτια μας αφύσικοι οι όροι συνάνθρωπος και αλληλεγγύη, να μη μας γοητεύουν τα βιβλία και η μελέτη. Εύκολα, λοιπόν, ταυτιζόμαστε με τον Άγιο των δώρων, των παιχνιδιών και του εμπορίου.
Σημαντικό ρόλο μπορεί στην κατεύθυνση αυτή να παίξει το σχολείο. Γιατί, εκεί μπορεί ένας νέος ή μια νέα να μάθει πως αυτό που δίνει αξία στη ζωή είναι η ανιδιοτέλεια. Αν κυνηγάμε μόνο το χρηστικό και το κερδοφόρο, εύκολα καταλήγουμε στην αυταρέσκεια και στην εγωπάθεια. Αντί, λοιπόν, να μεμψιμοιρούμε, ως κοινωνία ας τολμήσουμε την γενναία επένδυση στην παιδεία. Από την άλλη, ως εκπαιδευτικοί, ας αντιληφθούμε επιτέλους τον ρόλο μας κι ας ανταποκριθούμε στις προκλήσεις των καιρών. Έρρωσθε!
… άλλο ο ροδαλός Santa Claus των δώρων και άλλο ο ασκητικός Μέγας Βασίλειος των γραμμάτων…
