Από τα παγκάκια της Αθήνας στη φάρμα της Κοζάνης – Το ρεπορτάζ του insidestory.gr σε συνεργασία με το e-ptolemeos.gr

Ο Ανδρέας είναι 57 ετών, και από τα 12 χρόνια του εργαζόταν ως αρτοποιός στην Αθήνα. Όταν χτυπήθηκε από την οικονομική κρίση και έμεινε άνεργος, αποφάσισε να αξιοποιήσει μια ευκαιρία να εργαστεί σε κτηνοτροφική μονάδα στη Θεσσαλία, κι έτσι απέκτησε την πρώτη του επαφή με τα ζώα. Παρά το γεγονός ότι η νέα του απασχόληση του άρεσε, μάλιστα ο εργοδότης πρόσφερε καλές συνθήκες διαβίωσης σε ένα απομακρυσμένο χωριό της Καρδίτσας, δεν κατάφερε να προσαρμοστεί στη ζωή εκτός Αθηνών. «Ήρθα στην πόλη. Έψαξα για δουλειά, κάτι βρήκα στην αρχή αλλά με εκμεταλλεύονταν, δεν πήγαινε καλά και είπα να ψάξω κάτι άλλο…έψαξα από εδώ, έψαξα από εκεί, δεν βρήκα τίποτα και έφτασα στο τέλος με λίγα λόγια και έμεινα άστεγος για περίπου έναν χρόνο. Έκατσα, στο παγκάκι τότε που ήμουν άστεγος και είπα “τι κάνεις τώρα Ανδρέα, για πές μου; Τι θα κάνεις, πού θα πας; Τι ηλικία έχεις, μέχρι πού θα φτάσεις;” Τότε που ξεκινούσε η πανδημία του κορονοϊού με βρήκαν κάποιοι αστυνομικοί στον δρόμο, σε ένα παγκάκι που είχα βρει και κοιμόμουν και μου είπαν “ποιος είσαι;” Μου είχαν κλέψει κάποια χαρτιά που είχα μαζί μου, ευτυχώς όμως είχα την ταυτότητα στην τσέπη, και τους λέω είμαι άστεγος. Τότε μου λένε “εφόσον ο Δήμος των Αθηνών έχει κάνει μια δομή γιατι δεν πας;” Κάποιοι άλλοι μου τα είχανε φουσκώσει και μου έλεγαν ότι για να πας εκεί θα πρέπει να είσαι δημότης Αθηνών, να κάνεις να ράνεις κ.λπ. και έτσι δίσταζα. Μου είπαν “αύριο το πρωί θα πας εκεί, υπάρχουν απ έξω κάτι βανάκια και θα δώσεις τα στοιχεία σου” και έτσι πήγα και μπήκα μέσα. Εκεί, στο πολυδύναμο κέντρο αστέγων, έκατσα έναν χρόνο και έναν μήνα περίπου».

«Δεν ξαναπήγα στη Θεσσαλία, ήθελα να πάω στην αδερφή μου που είναι εκεί παντρεμένη, αλλά είχα χάσει τηλέφωνα και δεν είχα πώς να επικοινωνήσω. Θα μου πείτε τώρα, αν έψαχνα θα μπορούσα να βρω, αλλά τριγυρνούσε συνέχεια στο κεφάλι μου ότι ήμουν χωρίς δουλειά, σε δομή αστέγων, σκεφτόμουν τι θα κάνω, πού θα πάω, πού θα καταλήξω; Στριφογυρίζανε πολλά στο κεφάλι μου. Στην αρχή η αλήθεια είναι ότι έψαχνα να βρω κάτι πάνω στη δική μου τη δουλειά γιατί είδα ότι ζητούσαν κάποια άτομα, όμως όταν τους έλεγα ότι είμαι το 64 γεννηθείς, μου έλεγαν “είσαι μεγάλος, εμείς θέλουμε κάποιον μικρό”. Κάπου είχα απογοητευτεί».

«Εμείς στο ΚΥΑΔΑ από την αρχή τρέξαμεε προγράμματα επανένταξης. Τον τελευταίο καιρό έχουμε εντείνει ιδιαίτερα τις προσπάθειές μας, γιατί δικός μας ρόλος δεν είναι να ιδρυματοποιούμε ανθρώπους, αλλά να τους ετοιμάζουμε για την επανένταξή τους. Αυτός είναι ο τελικός στόχος του ΚΥΑΔΑ για τους άστεγους της πόλης» μας εξηγεί ο Γρηγόρης Λέων, πρόεδρος του ΚΥΑΔΑ.

Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων

Οι δομές που διαθέτει ο Δήμος Αθηναίων για την φιλοξενία αστέγων είναι: Το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων (στη συμβολή των οδών Αχαρνών & Λιοσίων), 24ωρης λειτουργίας, που άνοιξε εν μέσω του πρώτου λόκνταουν. Περιλαμβάνει Υπνωτήριο, Ξενώνα Βραχείας Φιλοξενίας και Κέντρο Ημέρας. Η Εστία των Αθηνών, στην οποία φιλοξενούνται άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Ο Ξενώνας Άστεγων Τοξικοεξαρτημένων (Ξενοδοχείο Ιονίς). Ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Απρίλιο του 2020 και λειτουργεί με τη συνεργασία του Δήμου Αθηναίων, του ΚΥΑΔΑ, του ΟΚΑΝΑ και του ΚΕΘΕΑ. «Από την στιγμή που ένας άστεγος θα μπει στο Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων, ομάδες κοινωνικών λειτουργών, ψυχολόγων, ιατρών, ψυχιάτρων θα αρχίσουν την προσπάθεια να “ισορροπήσουν”, όπως λέμε, τον άστεγο σωματικά, ψυχικά αλλά και γενικότερα. Εκεί χρειάζεται μια μεγάλη επιστημονική προσέγγιση και προσπάθεια έτσι ώστε ο άστεγος από το “σοκ”, αν θέλετε να το πούμε έτσι, του πεζοδρομίου, να “ισορροπήσει” και να ετοιμαστεί για την επανένταξη» λέει ο κ. Λέων.

«Ένα βασικό βήμα είναι να πείσουμε τους άστεγους ανθρώπους να μπουν στις δομές μας, ένα άλλο βήμα εξίσου σημαντικό είναι σιγά σιγά να κάνουμε την προσπάθεια επανένταξης. Όσο πιο σύντομα γίνεται αυτό, τόσο πιο εύκολη είναι η προσπάθεια. Μεγαλύτερες αντιστάσεις συναντήσαμε σε ανθρώπους που δυστυχώς μένανε σε δομές αρκετά χρόνια και ήδη έχουν δυστυχώς σχεδόν ιδρυματοποιηθεί. Έχουν μια άρνηση στο να επανενταχθούν ή έχουμε μεγαλύτερες δυσκολίες να τους μεταπείσουμε» μας εξηγεί ο κ. Λέων, τονίζοντάς μας ότι αυτές οι περιπτώσεις είναι λίγες και αφορούν συνήθως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Ο στόχος, όπως μας ενημερώνει, είναι μέσα σε ένα εξάμηνο από τη στιγμή που θα μπει στην δομή ένας άνθρωπος να ολοκληρωθεί η πορεία του και να οδηγηθεί στην επανένταξη. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι τα καταφέρνουν πιο γρήγορα αλλά και άλλοι που υπερβαίνουν αυτό το όριο του εξαμήνου και εκεί γίνονται μεγαλύτερες προσπάθειες.

Το ΚΥΑΔΑ, όπως μας περιγράφει ο κ. Λέων, προετοιμάζει τους αστέγους για την κοινωνία πολύπλευρα. «Η προετοιμασία γίνεται σε θέματα υγείας –για παράδειγμα, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που βρίσκονται στον δρόμο και έχουν πολλά χρόνια προβλήματα τα οποία ανακαλύπτουν πρώτη φορά όταν έρχονται στη δομή μας, όπως μια υπέρταση– σε θέματα στοματικής υγείας, με το κοινωνικό μας οδοντιατρείο, ψυχικής υγείας, με τους ψυχολόγους και ψυχιάτρους μας, αλλά και θέματα κοινωνικής επανένταξης. Όταν λοιπόν ετοιμάσουμε πλήρως τον άστεγο, τότε πράγματι εκμεταλλευόμαστε οτιδήποτε πρόγραμμα υπάρχει. Για παράδειγμα, έχουμε αξιοποιήσει το πρόγραμμα «στέγαση και εργασία»Ένταξη των ωφελουμένων του προγράμματος «Στέγαση και Εργασία για τους αστέγους» στο επίδομα στέγασης | ΚΕΔΕ με δεκάδες αστέγους, όπου εκεί προσφέρεται δυνατότητα πλήρως επιδοτούμενης εργασίας αλλά και στέγασης για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα. Έχουμε εκμεταλλευτεί ακόμα και προκηρύξεις του ίδιου του ΚΥΑΔΑ ή του Δήμου Αθηναίων. Για παράδειγμα αυτή τη στιγμή ήδη έχουμε τρεις ανθρώπους που εργάζονται στον Δήμο Αθηναίων είτε το ίδιο το ΚΥΑΔΑ – πρώην ωφελούμενους του ΚΥΑΔΑ. Επιπλέον, δημιουργούμε συνεργασίες όπως αυτή με την Proud Farm, δηλαδή με επιχειρήσεις που επιθυμούν να προσφέρουν εργασία σε αυτούς τους ανθρώπους και βέβαια όλο αυτό γίνεται μετά από μία πολύ προσεκτική επιλογή και από τη μεριά μας και σε συνεργασία παντα και με τον φορέα που προσφέρει την εργασία».Όπως φροντίζει να επαναλάβει αρκετές φορές ο πρόεδρος του ΚΥΑΔΑ, δίνεται μεγάλη έμφαση στον έλεγχο της εταιρείας με την οποία γίνεται η συνεργασία προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν υπάρχει κίνδυνος εκμετάλλευσης.

Μετά τις πολλές απογοητεύσεις του κ. Ανδρέα, ήρθε η μέρα που οι εργαζόμενοι στο ΚΥΑΔΑ του είπαν ότι βρέθηκε μια ευκαιρία και για εκείνον. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι είχε ήδη κάποια σχετική προϋπηρεσία, πληρούσε όλα τα κριτήρια για να καλύψει την θέση που ζητούσε ο κ. Κολτσίδας: «Το βασικό μας κριτήριο είναι να έχει διάθεση ο άλλος να δουλέψει, να είναι φιλότιμος και καλός άνθρωπος. Στο ΚΥΑΔΑ το ηλικιακό φάσμα είναι περιορισμένο, οι άνθρωποι ανήκουν στην κατηγορία 45-55 εώς 60 ετών περίπου, αλλά αυτό δεν μας επηρεάζει. Το μόνο σημαντικό κριτήριο που ορίσαμε ήταν να μην έχει ο άνθρωπος προβλήματα υγείας. Μην έρθει και πάθει κάτι στην δουλειά, αυτό είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό, π.χ. μην είναι καρδιακός, θα ήταν επικίνδυνο να συμβεί κάτι τέτοιο».

Πώς γίνεται η επιλογή των ωφελούμενων;

Ο κ. Λέων μας εξηγεί: «Αφού έχουμε την περιγραφή της εργασίας από τον εργοδότη, δηλαδή ουσιαστικά η εταιρεία μας περιγράφει ακριβώς τι επιθυμεί από τον μελλοντικό της εργαζόμενο, στην συνέχεια απευθυνόμαστε στους ανθρώπους που είναι πιο κοντά στους στόχους που μας έχει θέσει ο ενδιαφερόμενος φορέας. Δηλαδή υπάρχουν εταιρείες που μπορεί να θέλουν πάρα πολύ νέους ανθρώπους γιατί μπορεί να έχουν ανάγκη από χειρωνακτικές εργασίες, υπάρχουν φορείς που δεν μας εκφράζουν ηλιακό όριο διότι η εργασία μπορεί να έχει ένα εντελώς διαφορετικό αντικείμενο και όχι χειρωνακτικό, μπορεί να χρειάζονται συγκεκριμένα προσόντα, για παράδειγμα γνώσεις κάποιου συγκεκριμένου αντικειμένου – να πω οτι αρκετοί από τους φιλοξενούμενούς μας πριν να φτάσουν στο πεζοδρόμιο είχαν μια φυσιολογική ζωή και κάποιοι από αυτούς είναι και σπουδαγμένοι, κάποιοι έχουν αρκετά προσόντα. Έτσι κάθε φορά προσπαθούμε και σε συνεργασία με τους επιστήμονές μας, με τους κοινωνικούς λειτουργούς, με τους ψυχολόγους μας, να βρούμε ποιοι θα ήταν οι κατάλληλοι για μια συγκεκριμένη θέση. Αφού λοιπόν κάνουμε την αρχική επιλογή, παρουσιάζουμε τους κατάλληλους ανθρώπους στον εργοδότη και η τελική επιλογή γίνεται από εκείνον».

«Πώς ένιωσα όταν μου είπαν τα παιδιά να έρθω να δουλέψω εδώ; Πώς νιώθει κάποιος που παίζει ένα τυχερό παιχνίδι και ξαφνικά, μπαμ, κερδίζει; Πετάς. Κάπως έτσι νιώθω και καλύτερα. Ήρθαν οι κοπέλες εκεί, ο θεός να τις έχει καλά, και μου είπαν “κύριε Ανδρέα μπορείτε την τάδε μέρα να πάτε στην φάρμα, ορίστε το εισιτήριό σας, παίρνετε το λεωφορείο και πάτε εκεί και εκεί…” Ανάσταση. Να φανταστείτε έχω γνωστούς εκεί κάτω και επικοινωνώ σχεδόν κάθε μέρα, τώρα έχω τηλέφωνο και τους λέω “παιδιά ο θεός να μας έχει καλά, να φύγει αυτός ο κορονοϊός και εύχομαι από την καρδιά μου να μπορέσετε να δείτε ότι εδώ είναι παράδεισος”. Μακάρι να βρουν άτομα όπως έχω βρει εγώ εδώ τα παιδιά. Να έχουν τέτοια άτομα, τέτοιες ωραίες πόλεις, να βγαίνεις το πρωί και να αναπνέεις καθαρό αέρα, να μην είσαι μέσα στην Αθήνα. Εγώ θα ήθελα να μείνω εδώ.

Στο δρόμο η αλήθεια είναι ότι από τους 100 που περνούσαν και με βλέπανε, μπορώ να σας πω οι 20 ήταν αυτοί που θα σου έλεγαν πάρε ένα κομμάτι ψωμί, πάρε πέντε ευρώ π.χ. να πάρεις ένα πακέτο τσιγάρα. Οι υπόλοιποι περνούσαν, κοιτάζαν και τραβιόντουσαν για να μην έρθουν πιο κοντά. Μας βλέπανε σαν ένα αδέσποτο που είναι γεμάτο τσιμπούρια ή είναι τραυματισμένο και δεν το πλησιάζεις, φοβάσαι μην σε δαγκώσει. Και αυτό δεν μου άρεσε, ήταν κακό, έβλεπα τον κόσμο και έλεγα γιατί; Αυτός ο κόσμος που τραβιέται πέρα από εσένα, ο λόγος ποιος; Επειδή εσύ είσαι άστεγος; Δεν ξέρεις σε εσένα που τραβιέσαι τι θα μπορούσε να συμβεί».

Πλέον η ζωή του έχει αλλάξει προς το καλύτερο και ο ενθουσιασμός στην φωνή του και στον τρόπο που μιλάει δεν κρύβεται. «Έχω κάνει σχέσεις σε ένα σουπερμάρκετ που είναι δίπλα στο σπίτι μου, πολύ καλοί άνθρωποι. Και στην εκκλησία που έχω πάει κάποιες φορές οι κυρίες και οι κύριοι που έχω μιλήσει είναι πάρα πολύ καλοί και στον δρόμο έξω που βλέπω άτομα, και τους χαιρετώ με χαιρετάνε και μου λένε γεια σας. Αυτή την στιγμή εγώ ο Ανδρέας δίνω ένα παράδειγμα σε όλα τα παιδιά αυτά που γνώρισα, τους άστεγους. Πολλά παιδιά και πιο μικροί από εμένα και πιο μεγάλοι, που έχουν δύναμη και θέλουν να δουλέψουν και έχουν κατεβάσει το κεφάλι κάτω. Εγώ τους λέω, όχι παιδιά το κεφάλι κάτω. Τώρα που επικοινωνώ τους λέω ελάτε να δείτε τον παράδεισο. Δεν το έβαλα κάτω. Ερχόντουσαν στιγμές που ήμουν εκεί στους άστεγους και έπεφτα για ύπνο κι αντί να κοιμάμαι –στην αρχή κοιμόμουν περίπου 1-2 ώρες– στριφογύριζα στο κρεβάτι ή έκανα βόλτες στους διαδρόμους και έλεγα “τι θα γίνει πού θα παώ; τι θα κάνω;” Κι όμως η ελπίδα δεν πεθαίνει ποτέ μα ποτέ».

Όπως δείχνουν όλα, η όρεξη για σύμπραξη που υπάρχει και από τις δύο πλευρές έχει οδηγήσει σε μια πολύ όμορφη συνεργασία που συνεχίζεται.

Ήδη έχουν ετοιμαστεί τα πέντε επόμενα άτομα που πρόκειται να αποχωρήσουν από το ΚΥΑΔΑ και να ξεκινήσουν μια νέα ζωή σε διάφορες κτηνοτροφικές μονάδες στην Αργολίδα, στις Σέρρες κ.ά. και σειρά έχουν άλλοι πέντε. Δεν σταματούν όμως μόνο εδώ, καθώς οι επαφές για νέες συνεργασίες με κτηνοτροφικές μονάδες που θέλουν να συμβάλουν προχωρούν (θέλουν μάλιστα να επεκταθούν και σε αγελαδοτρόφους, πτηνοτρόφους, χοιροτρόφους κ.ο.κ) και ταυτόχρονα οι ιδέες που υπάρχουν είναι πολλές.

Όπως αναφέρει ο κ. Κολτσίδας: «Θα πρέπει να δώσουμε ισχυρά κίνητρα στους κτηνοτρόφους για να θελήσουν να απασχολήσουν αυτούς τους ανθρώπους. Όταν δίνεις μια τέτοια ευκαιρία στους ανθρώπους που έχουν περάσει από τον δρόμο σίγουρα το εκτιμούν, που σημαίνει ότι θα είναι πιο αφοσιωμένοι σε αυτό το πράγμα που τους προσφέρεις. Αλλά με ποιόν τρόπο θα δώσουμε κίνητρα; Πρέπει αυτοί οι άνθρωποι που θα πάνε να γνωρίζουν τη δουλειά ή να καταρτιστούν. Επομένως σκεφτήκαμε “γιατί να μην εμπλέξουμε την Αμερικάνικη Γεωργική Σχολή με το εργαστήριο ζωοτεχνίας, ώστε να μπορέσουμε να εντάξουμε αυτούς τους ανθρώπους σε ένα πρόγραμμα κατάρτισης και ο κτηνοτρόφος να θέλει να πάρει έναν άνθρωπο που θα ξέρει πραγματικά για τα ζώα;” Αυτό σημαίνει ότι και θα αναβαθμίσει την μονάδα του με αυτόν τον άνθρωπο, αλλά ακόμα και αν δεν τα βρούνε μεταξύ τους, θα είναι πλέον ένας καταρτισμένος άνθρωπος που θα μπορεί να απασχοληθεί σε άλλη επιχείρηση. Επομένως έτσι προσπαθούμε να χτίσουμε σε πιο γερά θεμέλια αυτήν την πρωτοβουλία, για να μπορέσει να διευρυνθεί».

Εκτός από τους ενδιαφερόμενους από την υπόλοιπη Ελλάδα, το κόνσεπτ του Proud Life έχει εντυπωσιάσει μία ισπανική ομάδα παραγωγών, εταίρο προγράμματος στο οποίο συμμετέχει η Proud Farm, που σχεδιάζει κάτι αντίστοιχο με τις ισπανικές κοινωνικές δομές. Επίσης, το πρωτοποριακό εγχείρημα έχει ήδη τραβήξει τα βλέμματα των γερμανικών ΜΜΕ. Συνεπώς ίσως αποτελέσει την αρχή για τη δημιουργία μιας νέας κουλτούρας επανένταξης συνανθρώπων μας σε περιβάλλοντα όπου ο πρωτογενής τομέας αναπτύσσεται, με νέα φιλοσοφία.

Αν θέλετε να βοηθήσετε

Για οποιαδήποτε προσφορά σε είδος ή απασχόλησηΠροσφορά εργασίας | ΚΥΑΔΑ μπορείτε να έρθετε σε επικοινωνία με το γραφείο χορηγιών του ΚΥΑΔΑ στο 210 9233310.

Δημοσιεύθηκε στο: https://insidestory.gr