Αγαπητοί πατριώτες στις 9 Σεπτεμβρίου του 1986 ξεκινήσαμε έναν αγώνα με τον πρωτοπόρο ποντιακό σύλλογο, την Εύξεινο Λέσχη Πτολεμαΐδας , με αίτημα τη διεκδίκηση της ποντιακής Γενοκτονίας.
Ο αγώνας μας αυτός μεταφέρθηκε το 1989 στην πλατεία Αγίας Σοφίας Θεσσαλονίκης και κορυφώθηκε το 1994 με τον ορισμό της 19ης του Μάη ως ημέρας μνήμης της ποντιακής γενοκτονίας από το Ελληνικό κοινοβούλιο.
Στο διάβα αυτού του οχτάχρονου αγώνα αναδείξαμε το ποντικό ζήτημα σ’ όλο τον κόσμο σε κινηματικό ,πολιτικό και ιστορικό. με πρωτεργάτη το Μιχάλη χαραλαμπίδη.
Αφετηρία και κίνητρο για τον αγώνα μας στάθηκε η ιστορική αλήθεια για το δικαίωμα στη μνήμη, όπως το αποκαλέσαμε, και η αναγνώριση των εγκλημάτων του κεμαλισμού σε βάρος των λαών της Μικράς Ασίας.
Με σημαία τα δίκαια ενός λαού, που εξοντώνεται ,διώκεται και ξεριζώνεται βίαια από την πατρίδα του, κατορθώσαμε σήμερα ώστε ο ποντιακός ελληνισμός να έχει μια παγκόσμια μέρα ιστορικής μνήμης και αυτογνωσίας.
Ένα από τα μέσα που μας βοήθησε στην προσπάθεια αυτή ήταν και το ποντιακό τραγούδι που χρησιμοποιήθηκε ως εθνικά εμβατήρια και πατριωτικό σαλπίσμα για να στρατεύσει και ενθαρρύνει τον λαό μας σε αυτήν την προσπάθεια.
Ένα από τα τραγούδια της Γενοκτονίας, που τραγούδησε ο Βασίλης Μιχαηλίδης έλεγε:
… Χρόνια,ντο έχτισα, όλια επήραν..
Είχα πατρίδαν… και θέλω πατρίδαν…
Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης έγραψε από κάτω:
Επί εβδομήντα χρόνια οι νεκροί και οι ζωντανοί περίμεναν αυτούς τους στίχους..
Οι νεκροί να αναστηθούν και οι ζωντανοί να ζήσουν έχοντας ιστορία και γεωγραφία…
Αγαπητοί πατριώτες, έκανα αυτή τη σύντομη ιστορική αναφορά, γιατί σήμερα δυστυχώς ο ποντιακός ελληνισμός κινδυνεύει να αλωθεί από λογικές, που μας επαναφέρουν στις δεκαετίες που η ποντιακή παρουσία συμπυκνώνονταν μεταξύ χορού και ανεκδότου.
Το Ποντιακό ζήτημα έχει μετατραπεί από ένα πολιτικό διεθνές ζήτημα σε ένα μεταφερόμενο μπουλούκι φολκλορικών εκδηλώσεων.
Τα ελληνικά κόμματα ,το ένα μετά το άλλο αποστασιοποιούνται από τα ποντιακά αιτήματα, οι αγωνιστικές εκδηλώσεις των ποντίων, που καταδίκαζαν και κατακεραύνωναν το πολιτικό σύστημα της χώρας, αναδεικνύοντας τις ευθύνες του ,έγιναν κομματικές δημόσιες σχέσεις των ποντιοπατέρων και φιλόδοξων νεοποντίων, που βρήκαν γόνιμο χώρο για να αυτοπροσδιοριστούν ως πόντιοι πατριώτες.
Η ποντιακή γενοκτονία από διεκδικητικό λαϊκό αίτημα, κινείται σήμερα στα πλαίσια μιας επετειακής ΄΄γιορτής΄΄ μνημοσύνης, που καθιέρωσε το ελληνικό κράτος για να απαλλαγή από τους ΄΄ απαιτητικούς Πόντιους΄΄
Στα κελεύσματα αυτής της κρατικής λογικής συμπορεύθηκαν δυστυχώς πολλοί νεοπόντιοi ΄΄γραμματικοί΄΄ που με τις πράξεις και τις παραλήψεις τους συντέλεσαν στην αυτοπαραίτηση και την αυτογελιοποίηση του ποντιακού ζητήματος.
Τριακόσιες χιλιάδες θύματα, που έπεσαν στα αγιασμένα βουνά του Πόντου έπεσαν μόνο για την πατρίδα.
Οι ηρωικοί αντάρτες πολέμησαν για ελεύθερη πατρίδα. Και το αίτημα μας για την αναγνώριση της γενοκτονίας εμπεριέχει το δικαίωμα μας για την ιστορική απελευθέρωση της από τις δυνάμεις του κεμαλισμού και του μιλιταρισμού.
Την ημέρα της μνήμης των νεκρών μας εμείς οι πόντιοι αντί να τους τιμούμε όπως αρμόζει στους ήρωες , κλαίμε και θρηνούμε με τραγούδια του τύπου:
Την πατρίδα μ’ έχασα έκλαψα και πόνεσα. όϊ.. όϊ, όϊ, όϊ !!
Εδώ ισχύει το παράδοξο: το να πεθάνεις για την πατρίδα θεωρείται το πλέον φυσικό…αλλά να την υπερασπίζεσαι σήμερα είναι το επιθυμητό.
Το ποντιακό πατριωτικό κίνημα, εγκλωβισμένο σε ηττοπαθείς λογικές αντί να υπερασπίζεται τις πατρίδες με ιστορικούς όρους όπως : κλεμμένες, κατεχόμενες , αλύτρωτες, αλησμόνητες, χρησιμοποιεί τους αδόκιμους όρους χαμένες!, έχασα!.
Αγαπητοί πατριώτες, εμείς οι παλαιότεροι θα πρέπει να εμπνεύσουμε τις νεότερες γενιές με πατριωτικά ιδανικά και ψυχικές ανατάσεις, μέσα από τον επικό χαρακτήρα που εμπεριέχεται στο τραγούδι και το χορό.
Έτσι χρησιμοποιώντας την τέχνη ως μέσο διεκδίκησης και όχι εκχώρησης. θα μπορέσουμε να αναχαιτίσουμε φαινόμενα πολιτιστικής ανηθικότητας και ιστορικής αναλήθειας, ( Η μεγαλύτερη αυτογελιοποίηση μας συντελέστηκε με την εμφάνιση των ποντίων πυρριχιστών με το ανερυθρίαστο τουρκικό κόκκινο φέσι.)
Και όλα αυτά γίνονται τη στιγμή, που η Τουρκία, αμετανόητη, προτάσσει το νέο επεκτατικό δόγμα ΄΄Νταβούτογλου΄΄
Η ύβρις του Αντωνιάδη ΄΄ την Πατρίδα μ’ έχασα όϊ, όϊ, όϊ, είναι ανάλογη της ύβρεως Ρεπούση.
Ο πρώτος ομονοεί ότι έχασε την πατρίδα του, , (όπως χάνουμε ένα πορτοφόλι )αποσιωπώντας την ποντιακή γενοκτονία. Η δεύτερη περιγράφει την καταστροφή της Σμύρνης ως έναν ΄΄συνωστισμό΄΄ αποσιωπώντας την ΄΄Καρχηδώνα΄΄ που συντελέστηκε.
Η υιοθέτηση συμβόλων, συνθημάτων και στίχων με ενδοτικά και ηττοπαθή σύνδρομα, με δεδομένη στις μέρες μας την τουρκική επιθετικότητα, , θα πρέπει να καταδικαστούν από την οργανωμένη ποντιακή έκφραση, γιατί δικαιώνουν το θύτη ( Τουρκία) και προσβάλλουν τα θύματα( 350000 νεκροί.)
Οι Πόντιοι διανοούμενοι θα πρέπει να υπερασπιστούν τις αρχές και τις αξίες της γλώσσας και της Ιστορίας …..θα πρέπει να απαιτήσουν την απόσυρση όλων των ανιστόρητων κλαψουριάρικων μυνημάτων που μιλούν, για ΄΄ χαμένες πατρίδες ΄΄,
Κανένας πολιτικός, ιστορικός κοινωνιολόγος δεν υιοθέτησε μέχρι σήμερα παρόμοιους όρους.
Οι προσφυγικές οργανώσεις ( Πόντιοι ,Θράκες και Μικρασιάτες) στην τελετή μνήμης, που έγινε την άνοιξη του 1955 στην αίθουσα της εστίας της Νέας Σμύρνης , παρουσία του εθνάρχη της Κύπρου Μακάριου, απέρριψαν τον όρο ΄΄ Χαμένες πατρίδες ΄΄και μίλησαν για αλησμόνητες, αλύτρωτες , σκλαβωμένες. Σήμερα μετά τα γεγονότα της Πόλης, της Κύπρου και της άρνησης της Τουρκίας να αποδεχτεί την ποντιακή γενοκτονία , αποτελεί πατριωτικό όνειδος να τραγουδάμε:
την πατρίδα μ’ έχασα όι , όι, όι.
Η πατρίδα είναι ιστορία ,είναι μνήμη, είναι γνώση, είναι ψυχή. δεν πουλιέται, δεν εκχωρείται, μα προπαντός δε χάνεται.
Αν η τουρκοκρατούμενη πατρίδα μας θεωρούνταν χαμένη και ο Ρήγας με τον ταμπουρά του τραγουδούσε παρόμοια τραγούδια ακόμα η Ελλάδα θα ήταν σκλαβωμένη στους Τούρκους.
. Η αποδοχή των τετελεσμένων, που συμφέροντα μεγάλων δυνάμεων επέβαλαν στους λαούς, έχουν στην ιστορία ημερομηνία λήξης.
Με την ίδια λογική και οι Κύπριοι στα τραγούδια τους αντί το ΄΄ποτέ δεν ξεχνώ΄΄, θα έπρεπε να θρηνούν με αντίστοιχους στίχους.
Οι Εβραίοι μετά από 1000 χρόνια με το σύνθημα ΄΄Ουέ την Ιερουσαλήμ ΄ ανέκτησαν την πατρίδα τους , γιατί ποτέ δεν ομονόησαν ότι την έχασαν.
Ο ακριτικός στίχος διασώζει την ποντιακή αξιοπρέπεια με το ΄΄ Ανθεί και φέρει κι άλλο ΄΄, Οι ξεριζωμένοι της πρώτης γενιάς έλεγαν και ξανάλεγαν ΄΄ έϊ κιτί πατρίδα… πατρίδα μ’ πού είσαι… ν’ επέγνα ‘ς σην πατρίδαν.΄΄
Οι δε μικρασιάτες κάθε που τσούγκριζαν τα ποτήρια τους έλεγαν το συγκινητικό ΄΄ άντε και καλή πατρίδα ΄΄ προσδοκώντας μέχρι να πεθάνουν να ξαναγυρίσουν πίσω.
Η ποντιακή μούσα, απαύγασμα της ψυχής και της σκέψης, καλλιέργησε την ελπίδα και την προσδοκία του λαού μας.
Στη διαχρονική της εξέλιξη εμπεριείχε πάντοτε την έγερση και όχι το κλάμα.
Ο αείμνηστος Φίλων Κτενίδης τελειώνει την καμπάνα του Πόντου με την προσδοκία αναμέν’: λέγοντας ΄΄
Χρόνια έρθαν κ’ επέρασαν ,καιροί έρθαν και πάγνε
και η καμπάνα το τρανόν, αναμέν…. δίχως γλώσσαν…
Ο μεγάλος μας λόγιος, Παντελής Μελανοφρύδης, αντί του: έκλαψα και πόνεσα, τελειώνει το ποίημά του με την πατριωτική ενθάρρυνση:
Μη κλαί’τεν, μή φτουλίουστουν ! πάρτεν παρηγορίαν!
Η ρωμανί’ άν πέθανεν ανθεί και φέρει κι’ άλλα.!
Θα τρίζουν τα κόκαλα του θείου Παντελή σήμερα , όταν ακούει το τραγούδι : την πατρίδα μ’ έχασα, έκλαψα και πόνεσα όι..όι..όι
Αυτός όμως που στέλνει το μεγάλο πατριωτικό μήνυμα μέσα από το κελάρυσμα του ποντιακού λόγου και ήθους είναι ο αείμνηστος ποιητής μας, ο Ηλίας Τσιρκινίδης, στην ποιητική του συλλογή ΄΄ Δοξολογία ΄΄ αντί για ανιστόρητο κλάμα και δουλοπρεπή αποδοχή του κεμαλικού δόγματος ΄΄ η Τουρκία στους Τούρκους ,΄΄ ή το ΄΄ επιτέλους τους ξεριζώσαμε , απαντά με την ρωμαίικη περηφάνια λέγοντας:
΄΄Εμείς οπίσ’ θα κλώσκουμες ‘ς σ΄ εκείνα τα στερέας,
τ’ εγνώριμα, τα έμορφα, τα παντολαλεμένα,
ξάν με τα αγληγορόπλεα καράβια αρματωμένα,
Τραντέλλενοι , Δρακέλλενοι και Δρακολλενοπούλια΄΄
Το εθνικό και πατριωτικό κέλευσμα, μας το περιγράφει με έντονο τρόπο ο ίδιος ο εθνικός ύμνος των Ποντίων σην τελευταία στροφή:
Μας καλούν εκδικητάδες ζωντανοί και πεθαμένοι,
η Πατρίδα, ερημωμένη μας καλεί εμπρός παιδιά..
Τέλος ο αείμνηστος τραγουδιστής μας Χρύσανθος απέδωσε τον καθολικό καημό της πόντιας γιαγιάς με τις λέξεις ΄΄αναστορώ! και έϊ κιτί τόπια! εκφράζοντας το πάθος της νοσταλγίας της και όχι την απεμπόληση της πατρίδας στους Τούρκους.
Αναστορώ τα παλαιά κι η κάρδια μ’ φαρμακούται,
Αγαπητοί πατριώτες
Ένα είναι επιβεβαιωμένο: ότι στη λαϊκή ρήση δεν υπάρχουν ΄΄ Χαμένες Πατρίδες΄΄ αλλά μόνο ΄΄ Χαμένα κορμιά ΄΄.
Σήμερα όσο ποτέ άλλοτε τόσο οι ποντιακές οργανώσεις όσο και οι ιστορικοί μας θα πρέπει να υπερασπίσουν το δικαίωμα του ποντιακού λαού στη μνήμη και την αυτογνωσία, το δικαίωμα να νιώθει την πατρίδα ζωντανή και όχι χαμένη μέσα στην καρδιά του.
Οι χιλιάδες προσκυνητές στη δοξολογία της Σουμελά ένιωσαν την πατρίδα δική τους και όχι χαμένη.
Όταν οι δυνάμεις της βίας εκλείψουν από την γη των πατέρων μας , στον Πόντο θα ξανανθίσει ο ποντιακός πολιτισμός.
Σήμερα, που οι πόντιοι σ’ όλο τον κόσμο είμαστε περισσότερο από κάθε άλλη φορά οργανωμένοι και συγκροτημένοι μπορούμε να ανακτήσουμε την εθνική μας αξιοπρέπεια, όπως το έκαναν οι προγονοί μας τραγουδώντας με θάρρος και προσδοκία ΄΄ πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θα ‘ναι ΄΄
Οι γενοκτονημένοι λαοί έχουν ντε φάκτο δικαιώματα στις ιστορικές τους πατρίδες. Η ιστορία δε συγχωράει τους ηττοπαθείς και τους προσκυνημένους. Οι αρχαίοι λαοί της Μικράς Ασίας δε χάθηκαν από την πατρίδα τους αλλά αφανίστηκαν και είναι εύλογο να απαιτήσουν τα ιστορικά δικαιώματα τους, όταν οι συγκυρίες το επιτρέψουν.
Ιδιαιτέρα εμείς οι Πόντιοι, που τα τραγούδια μας είναι γεμάτα περηφάνια και παλικαροσύνη είναι άδικο να μοιροτραγοδούμε την πατρίδα μας σαν ένα νεκρό πτώμα.
Άν θέλουμε να υπερασπιστούμε στο ελάχιστο τους αγώνες και τις θυσίες του ποντιακού ελληνισμού άς αντικαταστήσουμε την δουλοπρέπεια με την ρωμιοσύνη.
Σε αυτές τις δύσκολες στιγμές της ηθικής και οικονομικής κρίσης είναι επιβεβλημένο να αναπτύξουμε μια νέα πατριωτική αλληλεγγύη και να απαιτήσουμε τη διεθνή αναγνώριση της γενοκτονίας μας.
Η στόχευση αυτή απαιτεί σοβαρότητα, γνώση και αγώνα.
Το ποντιακό ζήτημα και η προβολή του θα πρέπει να επανέλθει στις αφετηριακές του μορφές, που ήταν πολιτικές, αγωνιστικές, διεκδικητικές.
Η προσέγγισή του με θρηνητικά μοιρολόγια και κόλλυβα απλώς το περιθωριοποιούν και το ευτελίζουν.
Η διεθνοποίηση της ποντιακής γενοκτονίας απαιτεί αυτοεκτίμηση και αυτογνωσία.Είναι αίτημα βαθύτατα πολιτικό και σαν τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται.
Η αλληλοπροβολή και η αλληλοϋπεράσπιση των λιγοστών ημιμαθών, που υποτίθεται ότι προβάλλουν τον ποντιακό πολιτισμό και την ιστορία, είναι το σαράκι, που κατατρώει την ικμάδα της νέας ποντιακής αναγέννησης.
Πατριωτικά
Μωυσιάδης Παναγιώτης
τ. πρόεδρος της Ευξείνου Λέσχης Πτολεμαΐδας