Όταν ο Άδης είδε το Σταυρό του Χριστού, έχασε ‘’τα αυγά και τα πασχάλια’’ και με λόγο ηχηρό έλεγε στις δυνάμεις του: ‘’Ω λειτουργοί μου και δυνάμεις μου, τις ο εμπήξας ήλον τη καρδία μου; Ξυλίνη με λόγχη εκέντησεν άφνω, και διαρρήσομαι’’. Ο Σταυρός του Χριστού μπήχτηκε στα ενδότερα του Άδη, τα διέρρηξε όλα και τον εξουδετέρωσε πλήρως.
Ο διάβολος απέκοψε τον άνθρωπο από την πηγή της ζωής, προτείνοντάς του την αυταρχική και εγωπαθή ικανοποίηση ως τρόπο για τη θέωσή του. Αυτός εξαπατήθηκε, υιοθέτησε την πρόταση και αντί να γίνει θεός, πέθανε. Ο Χριστός συνδέει και πάλι το ανθρώπινο γένος με την πηγή της ζωής και το αποκαθιστά στο αρχαίο κάλλος. ‘’Χριστός ο Βασιλεύς της δόξης, εκουσίως χείρας εκτείνας ύψωσεν ημάς εις την αρχαίαν μακαριότητα, ους πριν ο εχθρός, δι’ ηδονής συλήσας, εξορίστους Θεού πεποίηκε’’. Από τότε ο νους φωτίστηκε, η καρδιά καθάρισε, με δυνατότητα πλήρους κοινωνίας με το Θεό και το συν-άνθρωπο, με έκφραση ελεύθερου λόγου και αναπτύξεις ενεργειών αγάπης με εμβέλεια οικουμενικής χωρητικότητας.
Ο κίνδυνος αδρανοποίησης της καρδιάς, από αγκύλωση στην ατομικότητά της, υπαρκτός. Η γόμωσή της τότε αλλότρια. Η ατομική και υπερβολική αυταρέσκεια, οδηγεί στον αυτοθαυμασμό, στην αυτοέξαρση και στον θανατηφόρο ναρκισσισμό. Πρόκειται για τον παθολογικό εγωισμό, που τρέφει την εγωπάθεια, που φτιάχνει άτομα εγωκεντρικά και χρησιμοθηρικά, που οδηγεί στην ατομική αλλά και συλλογική εγωλατρία, μιας ‘’κοινωνίας’’ που δεν κοινωνεί, που αρνείται πεισματικά τη σχέση με τον Άλλο, που τον θεωρεί απειλή και που τον απωθεί με τον εύσχημο και ‘’πολιτισμένο’’ συνήθη τρόπο, για να μπορεί αυτή φοβικά και κλειστά να απολαμβάνει, αυτοθαυμαζόμενη, τον εαυτό της στον καθρέφτη.
Με τη σταύρωση της εγωπάθειας, της εγωλατρίας, και της ναρκισσιστικής αυτοθεΐας υφιστάμεθα ένα θάνατο, που παραδόξως, μας ζωοποιεί, γιατί σταυρώνοντας το ναρκισσισμό, σταυρώνουμε την αιτία του θανάτου μας. O ναρκισσισμός οδηγεί στον ολοκληρωτικό θάνατο.
Οι άνθρωποι καλούμαστε από την Εκκλησία να σταυρώσουμε το ναρκισσισμό και την εγωπάθεια, να ανοίξουμε χώρο μέσα στις καρδιές, για την ανάπτυξη της ενεργούς και άδολης, έξω από κάθε αλαζονικές σκοπιμότητες, αγάπης με τα όλα πρόσωπα και την κτίση.
Στη φραγκευμένη Δύση ο ναρκισσισμός εξελίχτηκε σε ρατσισμό, σε πίστη δηλαδή στη φυσική διάκριση των ανθρώπων σε κυρίους και δούλους και σε σύστημα δουλοπαροικίας και αποικιοκρατίας. Η Ορθοδοξία διατηρώντας την πατερική πνευματικότητα δεν επέτρεψε τη δημιουργία αυτού του φαινομένου, απεναντίας οδήγησε (και οδηγεί) τους ανθρώπους στη συναδέλφωση με τη συνεχή μεταβολή της ιδιοτέλειας σε ανιδιοτέλεια με όπλα τη μετάνοια, την άσκηση και τον πνευματικό αγώνα.
Καλή Ανάσταση, λαμπροφόροι αδελφοί.
π. Κωνσταντίνος
Ι. Κώστας,
παπαδάσκαλος
(17-4-2011)