Η δημογεροντία αποτέλεσε έναν διαχρονικό λαϊκό και δημοκρατικό θεσμό για τον υπόδουλο ελληνισμό στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Ο θεσμός αυτός καταργήθηκε το 1830 από τον Καποδίστρια.
Ήταν δημοκρατικός, γιατί μπορούσε να εκλεγεί ο οποιοσδήποτε υπό τον όρο να επιβεβαιώνεται κάθε χρόνο η πολιτική του συμπεριφορά από το λαό.
Με το θεσμό της δημογεροντίας κατόρθωσαν οι σκλαβωμένοι ρωμιοί να μετασχηματίσουν τις θρησκευτικές ελευθερίες από μέρους των κατακτητών και τα σουλτανικά προνόμια σε ένα αυτόνομο και ανεξάρτητο βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης, που βοήθησε καθοριστικά στη διάσωση του ελληνισμού.
Οι δημογέροντες έφεραν διαφορετικούς τίτλους και ονομασίες ανάλογα με την περιοχή.
Στον Πόντο ονομάζονταν ( μουχτάρηδες, απανώτεροι, μειζότεροι, τρανοί, ) και αποτελούσαν την ανώτερη τοπική αρχή με αρμοδιότητες σε όλα τα ζητήματα: οικονομικά, διοίκηση, δικαιοσύνη. (Δηλαδή αρμοδιότητες που έχει σήμερα μια κεντρική πολιτική εξουσία.)
Σήμερα οι αντίστοιχοι ,Δημογέροντες, πρόεδροι των κοινοτικών διαμερισμάτων στερούνται και των στοιχειωδών αρμοδιοτήτων, δεν μπορούν δηλαδή να προμηθευτούν ούτε τα είδη καθαριότητας.
Ένας από τους λόγους της εύρυθμης λειτουργίας του θεσμού ήταν ο σεβασμός και η εφαρμογή του εθιμικού δικαίου και των άγραφων νόμων, που προΰπήρχαν, πριν την καθιέρωση του θεσμού. Η διατήρηση και επιβολή του εθιμικού δικαίου ήταν σημαντική, ώστε με αυτό πορεύτηκαν οι ελληνικές κοινότητες ανέπαφες μέσα στους αιώνες.
Συμπερασματικά η δημογεροντία στις ελληνικές κοινότητες ήταν ένας καθοριστικός λόγος της διατήρησης και της διάσωσής τους.
Αυτόν το θεσμό ανέτρεψε η γερμανοβαυαρική αντίληψη, που είχε ως πρότυπο τους δήμους και όχι τις κοινότητες.
Το καποδιστριακό και καλλικρατικό πείραμα στην Ελλάδα των κοινοτήτων απέτυχε σε όλους τους τομείς : αποκεντρωτικά, διαχειριστικά, παραγωγικά.
Η τοπική αυτοδιοίκηση, προσδεμένη για χρόνια στο άρμα της κεντρικής εξουσίας, είναι μοιραίο να φέρει τις αμαρτίες και τα ανομήματα της.
Έχει μετατραπεί σήμερα στο μεγάλο ασθενή της χώρας, με τον οποίο μάλιστα διαφαίνεται ότι η ΄΄ Τρόικα΄΄ θα ασχοληθεί αμέσως μετά τις εκλογές.
Η κύρια ενασχόλησή της, η αποκομιδή δηλαδή των απορριμμάτων, υπήρξε και αυτή απαρχαιωμένη και προβληματική.
Η δεύτερη καλλικρατική τετραετία αναβαπτισμένη με την ψήφο του λαού αρχίζει μέσα σε περίοδο βαθειάς οικονομικής κρίσης, που θα οδηγήσει τους νέους δημάρχους για πρώτη φορά να διαχειριστούν τα μεγάλα οικονομικά ελλείμματα και τις προαποφασισμένες απολύσεις προσωπικού, που απαίτησε η Τρόικα.
Μπροστά σ’ αυτές τις αλήθειες οι υποψήφιοι δήμαρχοι όλης της χώρας χρησιμοποιούν τις ίδιες ψηφοθηρικές τακτικές και μεθόδους του παρελθόντος.
Θυμίζουν πολιτικά βαμπίρ’ που δεν αντιλαμβάνονται ότι η νέα αυτοδιοικητική τετραετία θα παρομοιάζει με τον πρόσφατο μαρτυρικό Γολγοθά του Κυρίου μας…
