Κάτω από τα όρια οι τιμές συγκέντρωσης ραδονίου στα σχολεία της Κοζάνης

Οι συγκεντρώσεις ραδονίου που βρέθηκαν στα δημόσια σχολεία της Κοζάνης που εξετάστηκαν αντιστοιχούν σε τυπικές τιμές συγκέντρωσης ραδονίου για την Ελλάδα και για την Ευρώπη και βρίσκονται πολύ πιο κάτω από το επίπεδο αναφοράς για την ανάληψη διορθωτικής δράσης, που έχει ορίσει η ΕΕ με Σύστασή της (90/143/Euratom) για τα υπάρχοντα κτίρια.
Τα παραπάνω αναφέρονται σε δελτίο Τύπου του Εργαστηρίου Τεχνολογίας του Τομέα Περιβάλλοντος και Χρήσης Ενέργειας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, στο οποίο επισημαίνονται ειδικότερα τα ακόλουθα:
«Το ραδόνιο είναι ραδιενεργό αέριο που εκλύεται από το έδαφος και τα πετρώματα και αποτελεί σημαντικό μέρος της φυσικής ραδιενέργειας. Το ραδόνιο σαν αέριο μπορεί να βρει διόδους εισόδου στα κτίρια και να επηρεάσει την ποιότητα του αέρα μέσα σε αυτά. Υψηλότερες συγκεντρώσεις ραδονίου αναμένεται να συναντηθούν σε ισόγειους και υπόγειους χώρους. Οι αυξημένες συγκεντρώσεις ραδονίου μπορεί να έχουν επιπτώσεις στην υγεία, ενώ επιδημιολογικές μελέτες απέδειξαν ότι υπάρχει συνεργία ανάμεσα στο ραδόνιο και το κάπνισμα. Η υπερβολική εισπνοή ραδονίου σε εσωτερικούς χώρους, ενισχύει την πιθανότητα του καρκίνου του πνεύμονα. Επιπρόσθετα, σε σχέση με την ακτινοβολία που προέρχεται από την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας, η ακτινοβολία που προέρχεται από το ραδόνιο προκαλεί μεγαλύτερη βλάβη στη δημόσια υγεία.
Το θέμα αυτό απασχολεί σοβαρά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΕ), η οποία τα τελευταία χρόνια αξιολογεί και κάνει συστάσεις σχετικά με την έκθεση σε ραδόνιο ως πρόβλημα της δημόσιας υγείας. Η ΕΕ στα πλαίσια της προσπάθειά της να αξιολογήσει την επιβάρυνση της υγείας του γενικού πληθυσμού εξαιτίας της έκθεσης σε ραδόνιο, καθώς και να βελτιώσει τις στρατηγικές για την πρόληψη και αποκατάσταση των επιπτώσεων του ραδονίου που εφαρμόζονται αυτή τη στιγμή, χρηματοδοτεί το ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο “Πρόληψη και Αποκατάσταση των επιπτώσεων του Ραδονίου” (RADPAR – Radon Prevention and Remediation). Το πρόγραμμα συντονίζεται από το Εργαστήριο Τεχνολογίας Περιβάλλοντος (ΕΤΠ) (Καθηγητής Ι. Γ. Μπάρτζης) του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας με έδρα την Κοζάνη, ως μέρος του Δεύτερου Προγράμματος Κοινοτικής Δράσης στο Πεδίο της Υγείας και τελεί υπό την αιγίδα του Εκτελεστικού Οργανισμού για την Υγεία και τους Καταναλωτές (Executive Agency for Health and Consumers, EAHC) και της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας και Καταναλωτών (DG SANCO). Στo πρόγραμμα RADPAR, συμμετέχουν ως εταίροι 19 Ινστιτούτα Υγείας και Ακτινοπροστασίας από 15 ευρωπαϊκές χώρες.
Η συγκέντρωση του ραδονίου στον εσωτερικό χώρο του κτιρίου επηρεάζεται από το ρυθμό εκροής του ραδονίου από το έδαφος, το είδος θεμελίωσης του κτιρίου, το ύψος του κτιρίου, την εκροή ραδονίου από τα οικοδομικά υλικά, τον εξαερισμό του κτιρίου και τη διαφορά πίεσης ανάμεσα στο εσωτερικό του κτιρίου και στο εξωτερικό περιβάλλον. Γενικά είναι απόλυτα ασφαλές, εύκολο, και ανέξοδο να γίνει μέτρηση ραδονίου σε έναν εσωτερικό χώρο. Σε περίπτωση που εντοπιστούν αυξημένες συγκεντρώσεις ραδονίου, υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος που μπορούν να μειώσουν τη συγκέντρωση ραδονίου αρκετά ικανοποιητικά.
Στα πλαίσια του προγράμματος, το ΕΤΠ προκειμένου να ελέγξει την έκθεση των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού της Κοζάνης στο ραδόνιο, απευθύνθηκε στα δημόσια σχολεία της Κοζάνης. Για το λόγο αυτό, διοργάνωσε καμπάνια μετρήσεων της συγκέντρωσης του ραδονίου σε όλα τα δημόσια σχολεία της πόλης της Κοζάνης.
Οι μετρήσεις έγιναν κάτω από κανονικές συνθήκες λειτουργίας των σχολείων. Συνολικά τοποθετήθηκαν, στους χώρους των σχολείων, 100 δοσίμετρα ραδονίου για 75 ημέρες, τα οποία στη συνέχεια αναλύθηκαν σε εξειδικευμένο εργαστήριο. Το ποσοστό των σχολείων που εξετάσθηκαν καλύπτει το 100% των δημόσιων σχολείων της πόλης της Κοζάνης. Συγκεκριμένα εξετάστηκαν 3 Παιδικοί Σταθμοί, 19 Νηπιαγωγεία, 17 Δημοτικά, 7 Γυμνάσια και 7 Λύκεια.
Οι συγκεντρώσεις που βρέθηκαν αντιστοιχούν σε τυπικές τιμές συγκέντρωσης ραδονίου για την Ελλάδα και για την Ευρώπη και βρίσκονται πολύ πιο κάτω από το επίπεδο αναφοράς για την ανάληψη διορθωτικής δράσης, που έχει ορίσει η ΕΕ με Σύστασή της (90/143/Euratom) για τα υπάρχοντα κτίρια.
Το ΕΤΠ θα ήθελε να ευχαριστήσει τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, καθώς και τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης, για την συνεργασία και την βοήθεια. Επίσης θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τις διευθύνσεις όλων των σχολείων της Κοζάνης για τη συνεργασία τους και το ενδιαφέρον που έδειξαν για αυτή μας την προσπάθεια.