Και πλούσια κτερισμένες ταφές αρχαϊκής- κλασσικής εποχής σε Εμπόριο- Αναρράχη
Σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα έφεραν στο φως οι αρχαιολογικές έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στη Μαυροπηγή, στα όρια επέκτασης του ομώνυμου λιγνιτωρυχείου της ΔΕΗ, καθώς επίσης στη σωστική ανασκαφή που πραγματοποιήθηκε πλησίον των οικισμών Εμπορίου και Αναρράχης, στο πλαίσιο κατασκευής του Δρόμου Δυτικής Εορδαίας, όπου ήρθε στο φως αρχαϊκό- κλασσικό νεκροταφείο με πλούσια κτερίσματα και πολλά κοσμήματα.
Συγκεκριμένα, οι πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες σωστικού χαρακτήρα στο Δήμο Εορδαίας παρουσιάστηκαν από τους αρχαιολόγους Χριστίνα Ζιώτα (προϊσταμένη της Λ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων), Χαρίκλεια Λόκανα, Ευανθία Μαγγουρετσίου και Κώστα Μοσχάκη, κατά τη διάρκεια της διήμερης επιστημονικής συνάντησης που πραγματοποιήθηκε στις 14 και 15 Δεκεμβρίου στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής, με θέμα το «Αρχαιολογικό Έργο της Άνω Μακεδονίας (Νομοί Γρεβενών, Καστοριάς Κοζάνης, Φλώρινας)».
Μιλώντας στον «Π» η κ. Ζιώτα, ανέφερε ότι στα βορειανατολικά του οικισμού της Μαυροπηγής, όπου σταμάτησε η ανασκαφή πριν μία μόλις εβδομάδα, ανασκάφηκαν τρία σημεία. Στη θέση “Δάσος” ανασκάφηκε ένα υστερορωμαϊκό νεκροταφείο του 4ου αιώνα μ.Χ., το οποίο οριοθετείται από λίθινο περίβολο, με 322 λακκοειδείς τάφους οι οποίοι ήταν κτερισμένοι με αγγεία, οινοχόες επί το πλείστον, αλλά και πολλά κοσμήματα, χάλκινα και σιδερένια, αλλά και κάποια ασημένια, καθώς επίσης λυχνάρια και γυάλινα αγγεία.
Σε άλλο σημείο, στο αγροτεμάχιο 96, επίσης στο Δάσος της Μαυροπηγής, ήρθαν στο φως ταφές των κλασσικών και ελληνιστικών χρόνων και στη θέση “Βαρκάρης” ανασκάφηκαν επίσης οικοδομικά λείψανα ελληνιστικών χρόνων, αγροικία με αποθηκευτικούς χώρους και φέτος βρέθηκαν και ορισμένες ταφές ελληνιστικών χρόνων και μια συστάδα ρωμαϊκών ταφών.
Επίσης στο αγροτεμάχιο 449 της Μαυροπηγής ερευνήθηκαν τα κατάλοιπα μιας ασβεστοκαμίνου, το πρώτο μνημείο του είδους που βρέθηκε στην Εορδαία έως σήμερα. Πρόκειται για κλίβανο με διάμετρο 3.60 μ. και ύψος 3.05 μ., ο οποίος ανοίχθηκε στο φυσικό βράχο χωρίς κάποια ιδιαίτερη διαμόρφωση ή επένδυση των εσωτερικών του τοιχωμάτων. Αντίθετα η εξωτερική άνω πλευρά του και η διπλή του είσοδος κατασκευάστηκαν από πηλό, οπτόπλινθους και λίθους, δουλεμένους και αργούς. Ο προστομιαίος δρόμος του φτάνει σχεδόν τα 7 μ. σε μήκος και μέρος του προστατευόταν από ένα πρόχειρο στέγαστρο. Στοιχεία για τη χρονολόγησή του δεν υπάρχουν, αλλά τα ευρήματα που προέρχονται από την περιοχή χρονολογούνται σε ελληνιστικά έως και τα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια.
Στο Εμπόριο και την Αναρράχη εξάλλου, στο πλαίσιο σωστικής ανασκαφής που πραγματοποιήθηκε λόγω της διάνοιξης του Δρόμου Δυτικής Εορδαίας, η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως οικοδομικά κατάλοιπα πρώιμης εποχής χαλκού και πρώιμης εποχής σιδήρου, πολύ καταστρεμμένα, πολύ κοντά στην επιφάνεια. Επίσης ανασκάφηκε και ένα τμήμα αρχαϊκού- κλασσικού νεκροταφείου. Οι 73 τάφοι που ήρθαν στο φως ήταν πλούσια κτερισμένοι, οι περισσότεροι είχαν πήλινα αγγεία, κάποια διακοσμημένα και πολλά κοσμήματα «από τα μακεδονικά χαλκάτα τα λεγόμενα», όπως σημείωσε η κ. Ζιώτα, επισημαίνοντας ότι στην ανασκαφή αυτή βρέθηκαν και χρυσά κτερίσματα, όπως χρυσά ελάσματα (επιστόμια που τοποθετούνταν στο στόμα του νεκρού).
Ρόη ΒΑΣΒΑΤΕΚΗ