«Κρήτη το φιόρε των νησιών Κορώνα του λεβάντε Που ανάμεσα στο πέλαγοςΣτέκεις ωσά διαμάντε…»(Απόσπασμα από το τραγούδι του Κληδάκη, 1774)
Το μεγαλύτερο και πολυθρήλυτο νησί της χώρας, την Κρήτη, με την πλούσια μυθολογική παράδοση και ιστορία της, την χαρήκαμε, τη ζήσαμε και βιώσαμε όσο μας επέτρεπε η παραμονή μας επί ένα τετραήμερο, με την ευκαιρία της 32ης συνέλευσης των ιεροδιδασκάλων απ΄ όλη την Ελλάδα.
Από την πρώτη μέρα της αφήξεώς μας στο Ρέθυμνο, μας υποδέχτηκε εγκάρδια ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ.κ. Ευγένιος και μας παρέθεσε το βραδινό γεύμα.
Την τρίτη ημέρα έγινε Αρχιερατική Θεία λειτουργία χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ.κ. Ευγενίου. Συμμετείχαν και πολλοί ιεροδιδάσκαλοι. Ο Σεβασμιώτατος μίλησε παραινετικά και πατρικά. Μετά το τέλος της θείας λειτουργίας μας πρόσφεραν καφέ στην αίθουσα.
Όλα τα γεύματα των ημερών, ήταν γεύματα φιλοξενίας. Σε πολλά παραβρίσκονταν και ο μητροπολίτης. Μας ενθουσίασε, μας εντυπωσίασε και μας προβλημάτισε η εγκάρδια και μεγάλη φιλοξενία τους.
Επισκεφθήκαμε και γνωρίσαμε τα σπουδαιότερα μοναστήρια και αξιοθέατα των νομών Ρεθύμνου, Χανίων, Λασηθίου και το ενυδρείο του Ηρακλείου.
Ιδιάζουσα είναι η μορφολογία της Κρήτης. Βρίσκεται στο σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσης. «Το μήλο της έριδος» μεταξύ διαφόρων λαών.
Ψηλά βουνά, Ψηλορείτης, Λευκά Όρη, φαράγγια, σπηλιές, δύσβατα περάσματα, γραφικά χωριά, εύφορες πλαγιές, τοπία εξωτικά σχεδόν άγριας μορφής, έδιναν στο νησί ένα μυστηριακό χαρακτήρα. Η ιδιαιτερότητά του αποκαλύπτονταν σ’ όλο το μεγαλείο του.
Λουσμένη στα γαλαζοπράσινα νερά των πελάγων, προβάλλει η Κρήτη επιβλητική, πανώρια, ζηλευτή και σου χαμογελά, χαμογελαστή κι ευγενική με τη γλώσσα τη νησιώτικη. Με το χαμόγελο στα χείλη, που ΄ναι η μελωδία της ψυχής, μας υποδέχτηκαν ζεστά, γλυκά, σκορπίζοντας τη χαρά και την ευχαρίστηση στις εναγώνιες προσδοκίες μας.
Ένας γαλανός ουρανός έλαμψε αμέσως στο είναι της ψυχής μας και ήλιος φωτεινός αντανάκλασε στα πρόσωπα όλων, καθώς διασταυρώνονταν τα βλέμματά μας. Οι χειραψίες οι θερμές έδεναν ειλικρινά το σύνδεσμο τον ψυχικό, για μια πορεία ανοδική. Σ’ όλες τις συναντήσεις λύνονταν όλα τα αινίγματα με της αγάπης τον σκοπό. Από τον πιο απλό άνθρωπο ως τον πιο προνομιούχο, η καλοσύνη εβασίλευε κα τη χαρά σκορπούσε. Χαρούμενοι, ελπιδοφόροι σ’ όλες τις φάσεις της ζωής. Ευσεβείς κι ευγενικοί, την πίστη διατηρούσαν και με χαρά την εκδηλούσαν.
Ευλαβείς προσκυνητές κι εμείς στις μεγαλόπρεπες εκκλησιές τους και τα μοναστήρια, τον ψυχικό μας κόσμο καταθέταμε, παίρνοντας δύναμη, ελπίδα και χαρά πνευματική για μια άνοδο ουράνια, σωστική.
Στα μοναστήρια, ησυχαστήρια, πολλά που επισκεφθήκαμε η παρουσία του Θεού γίνεται μ΄ έναν τρόπο διαφορετικό. Η ατμόσφαιρα γίνεται πιο ελαφριά, το φως έχει άλλη υφή, ο χρόνος άλλη αίσθηση, απαλύνοντας τις αιχμηρές γωνίες της καθημερινότητας. Ανυψώνεσαι άθελά σου στις σφαίρες του θείου. Επιστρέφεις στη θνητή σου φύση καθαρμένος πια και έτοιμος να ξεκινήσεις τον κύκλο της ζωής από την αρχή.
Από τα πολλά μοναστήρια που λειτουργούν στην Κρήτη, τα 11 βρίσκονταν στην περιφέρεια της Μητροπόλεως Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου, όπου και φ ι λ ο ξ ε ν ο ύ μ α σ τ α ν.
Μονή Αρκαδίου
Χαρίκλεια Δασκαλάκη
Η Μονή Αρκαδίου, το ολοκαύτωμα, είναι μνημείο της πίστεως και των εθνικοαπελευθερωτικών αγώνων του Κρητικού λαού και μαρτυρία αντίστασης σε όποια μορφή επιβουλής. Τα κρανία των μοναχών στην προθήκη είναι αψευδείς μάρτυρες του ολοκαυτώματος. Και μια γυναικεία, ηρωική μορφή δεσπόζει, η Χαρίκλεια Δασκαλάκη, που συμμετείχε στις συνεδριάσεις για το Αρκάδι και ενδυνάμωνε τους μαχητές. Ιλλιγιά ο νους μπρος σ τη θυσία τους.
I.M. ΠΡΕΒΕΛΗΣ
Η Ιερά Μονή Πρέβελη, Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας υπήρξε το θρησκευτικό, εθνικό, αλλά και κοινωνικό κέντρο για τις γύρω περιοχές. Ασπαστήκαμε με ευλάβεια το θαυματουργό Σταυρό με μεγάλο τεμάχιο Τιμίου Ξύλου του καθηγούμενου Εφραίμ Πρέβελη (1769 – 1803).
Δεν παραλείψαμε να επισκεφθούμε, στο Κολυμπάρι Χανίων, την Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης. Επιστήμονες, λόγιοι, καλλιτέχνες απ΄ όλο τον κόσμο άφησαν τη σφραγίδα τους.
Στην Ιερά Μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου-οδηγήτριας επικαλουμένης Κυρίας Γωνιάς, που στέκει σ’ έναν παραλιακό βράχο των Χανίων και είναι το πιο μεγάλο μοναστήρι της Κρήτης, ασπαστήκαμε τις ιερές εικόνες του 17ου αιώνος Κρητικής Σχολής. Θαυμάσαμε το μουσείο με τα εκκλησιαστικά κειμήλια.
Νιώσαμε εθνική περηφάνεια όταν επισκεφθήκαμε τους τάφους των Βενιζέλων πάνω στο λόφο του ακρωτηρίου καθώς φθάνεις στα Χανιά. Ξετυλίχθηκαν ιστορικές σελίδες.
Η ερειπωμένη Σπιναλόγκα
Η επίσκεψις μας στη Σ π ι ν α λ ό γ κ α, το τρομερό παλιότερο λεπροκομείο, με το βενετσιάνικο κάστρο, σ’ ένα ξερό νησάκι, στο νομό Λασηθίου, ζωντάνεψε μνήμες σκοτεινές, χωρίς ουράνιο φως να καταυγάζει το ανθρώπινο στερέωμα. Μια ολόκληρη κοινωνία ανθρώπων απομονωμένων, πονεμένων, περιθωριοποιημένων, ζούσαν οικτρά, με μια κρυφή ελπίδα αγάπης κι ανθρωπιάς.
Περιδιαβαίνοντας τα ερείπια αναλύεσαι σ’ ένα δοξαστικό προς το Δημιουργό, που ευτύχησες να είσαι υγιής και ελεύθερος να απολαμβάνεις πλουσιοπάροχα όλα τα αγαθά.
Θαυμάσαμε τις φυσικές ομορφιές της Ελούντα, του Αγίου Νικολάου, με την γαλαζοπράσινη θάλασσα, τους όρμους, τις χερσονήσους, τη λίμνη της Βουλιαγμένης και τη κοσμοσυρροή όλων των χρωμάτων, να σφίζει από ζωή και κίνηση.
Τον υπόγειο, άγνωστο, πλούσιο κόσμο γνωρίσαμε στο ενυδρείο του Ηρακλείου, ξεχειλίζοντας, από τα βάθη της ψυχής ο ψαλμός «Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου Κύριε, πάντα εν σοφία εποίησας».
Στην Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος, στη Χρυσοπηγή μας υποδέχτηκαν με αγάπη και χαρά ο Μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου κ.κ. Δαμασκηνός δίδοντας την ευχή του και μια αναμνηστική εικόνα. Τάξη και ευπρέπεια επικρατούσε παντού. Περιεργαστήκαμε τα εκκλησιαστικά κειμήλια με προσοχή και ευλάβεια.
Σ’ όλα τα μέρη που επισκεφθήκαμε η φιλοξενία ήταν Αβραμιαία. Πρόσχαροι, καλοσυνάτοι, πρόσφεραν ό,τι καλύτερο είχαν. Απλόχερα, πλούσια ποικιλία εδεσμάτων, που μεταβάλλονταν σε βασιλικό τραπέζι, με την ανοιχτόκαρδη συμπεριφορά τους και πολύ διασκεδαστική. Με το κρητικό τραγούδι στα χείλη και τη κρητική λύρα, μετέδιδαν την ευδιαθεσία για τραγούδι και χορό.
Αξέχαστο θα παραμείνει το ταξίδι αυτό στην Κρήτη.
Καλλιόπη Καραφύλλη-Κοντού
πρεσβυτέρα