Μήνυμα της Αντινομάρχη Κοινωνικής Ανάπτυξης κ. Έλσας Φωτιάδου για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Αναλφαβητισμού

Η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ορίζει πως η εκπαίδευση είναι δικαίωμα όλων και ότι τα κράτη είναι υποχρεωμένα να την εξασφαλίζουν στον πληθυσμό τους χωρίς διακρίσεις. Όμως, παρά την άνοδο του βιοτικού επιπέδου, την ανάπτυξη της τεχνολογίας και την ευρεία θέσπιση δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος με υποχρεωτική διάρκεια παρακολούθησης στις περισσότερες χώρες, υπολογίζεται από τον ΟΗΕ ότι περίπου 800 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως δεν ξέρουν να διαβάσουν και να γράψουν ένα απλό κείμενο σε μία έστω γλώσσα.
Σύμφωνα με την UNESCO, «αναλφάβητος είναι όποιος δεν έχει αποκτήσει τις αναγκαίες γνώσεις και ικανότητες για την άσκηση όλων των δραστηριοτήτων για τις οποίες η γραφή, η ανάγνωση και η αρίθμηση είναι απαραίτητες». Εκτός από τους οργανικά αναλφάβητους, εκείνους δηλαδή που δεν διδάχθηκαν ποτέ γραφή και ανάγνωση, άρα δε φοίτησαν ποτέ στο σχολείο, υπάρχουν και οι λειτουργικά αναλφάβητοι, εκείνοι δηλαδή που διδάχθηκαν γραφή και ανάγνωση, αλλά στη συνέχεια δεν καλλιέργησαν αυτές τις γνώσεις, με αποτέλεσμα να ατονήσουν και να ξεχαστούν.
Όσο απίστευτο κι αν ακούγεται, ο αναλφαβητισμός, σε λειτουργικό επίπεδο και για ορισμένες κατηγορίες ανθρώπων, παραμένει ως πρόβλημα και στην Ελλάδα.. Ο αναλφαβητισμός πλήττει κυρίως τα αγροτικά επαγγέλματα, τρέφει την ανεργία και δυσκολεύει ακόμα και τις πιο συνηθισμένες πράξεις. Η καταπολέμηση του φαινομένου μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο εάν αντιμετωπιστεί συνολικά, σε κεντρικό επίπεδο από το κράτος, αλλά και σε επίπεδο λαϊκών συλλογικών φορέων.
Η κατοχύρωση του δικαιώματος στη μόρφωση για όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από φυλή, φύλο, θρήσκευμα, κοινωνική ή οικονομική κατάσταση, η απαγόρευση της παιδικής εργασίας, η δημιουργία σύγχρονων εκπαιδευτικών κέντρων, ιδιαίτερα σε αγροτικές και υποβαθμισμένες περιοχές, η ενίσχυση των προγραμμάτων επιμόρφωσης για τους ενήλικες αναλφάβητους, καθώς και η δημιουργία οργανωμένων τμημάτων υποδοχής για τα παιδιά των παλιννοστούντων, αποτελούν ορισμένες από τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν ώστε να εξαλειφθεί το φαινόμενο.