e-ptolemeos.gr Ειδήσεις από Πτολεμαΐδα, Πτολεμαιδα, Εορδαία, Κοζάνη, Δυτική Μακεδονία, Δυτ. Μακεδονία, News from Ptolemaida Eordaia Eordea Kozani Kozanh Western Macedonia, Ditiki Makedonia. Εφημερίδα Εορδαϊκός Παλμός, newspaper eordaikos palmos
Έχουν γραφτεί πολλά για την ισχύ των συντεχνιών στη μεταπολιτευτική Ελλάδα. Όπως επισημαίνει ο Χρυσάφης Ιορδάνογλου στο «Κράτος και ομάδες συμφερόντων, Μια κριτική της παραδεδεγμένης σοφίας» (εκδόσεις Πόλις), οι πολιτικοί σε αυτή την περίοδο κατέστησαν δέσμιοι ενός θηρίου που είτε οι ίδιοι είτε οι προκάτοχοί τους (από σχέδιο ή ανικανότητα) εξέθρεψαν.
Τα δύο κόμματα που διεκδικούσαν την εξουσία για περισσότερα από 30 χρόνια ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία αναγκάστηκαν πολλάκις να υποκύψουν στις πιέσεις. Ένας από τους λόγους που άντεξε τόσο αυτός ο δικομματισμός, ήταν η δυνατότητα του ενός εταίρου του δικομματισμού να εισπράττει τις αρνητικές ψήφους του άλλου.
Και σε αυτή τη μετακίνηση πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξαν κάποιες πολυπληθείς επαγγελματικές ομάδες, είτε μετακινούμενες από τη μια πλευρά στην άλλη (π.χ. αγρότες) είτε στηρίζοντας με δυναμισμό το κόμμα που φαινόταν να χάνει τη μάχη (π.χ. εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα, ελεύθεροι επαγγελματίες κ.λπ.) συγκρατώντας τα ποσοστά του ψηλά. Οι Συντεχνίες επιπλέον αντλούσαν δύναμη από ισχυρά στελέχη τους που γίνονταν ηγετικά στελέχη των δύο κομμάτων (και όχι μόνο), αλλά και των θέσεων exofficio που κατείχαν σε κομματικά όργανα και κομματικά συνέδρια.
Από το 2012 και μετά έχουμε, όμως, ένα νέο ζεύγος δικομματισμού, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ αντικατέστησε το ΠΑΣΟΚ, ως παρτενέρ της ΝΔ, κληρονομώντας σε ένα βαθμό τα προπύργιά του στις συντεχνίες και μαζί κάποιους από τους εμβληματικούς συνδικαλιστές.
Γιατί συνέβη αυτό; Ο βασικός λόγος ήταν ότι οι Κυβερνήσεις Παπανδρέου, Παπαδήμου και Σαμαρά κατόρθωσαν να νομοθετήσουν παρά τις αντιδράσεις των συντεχνιών, ανατρέποντας πολλά από αυτά που οι προηγούμενες Κυβερνήσεις είχαν νομοθετήσει πιεζόμενες και πέτυχαν να υλοποιήσουν κάποιες μεταρρυθμίσεις που στο παρελθόν είχαν βρει τοίχο, ενώ το ΠΑΣΟΚ είδε στελέχη και ψηφοφόρους να μεταναστεύουν αριστερότερα.
Την ίδια περίοδο οι άλλοτε πανίσχυρες συντεχνίες βρέθηκαν στο στόχαστρο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, τα οποία με καθυστέρηση πολλών ετών άρχισαν να αποκαλύπτουν εξοργιστικά προνόμια των ηγετών των συντεχνιών αποδυναμώνοντάς τους. Επιπλέον, το γεγονός ότι ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία προχώρησαν στην εκλογή των Προέδρων τους από την εκλογική τους βάση, αποδυνάμωσε τους ισχυρούς μηχανισμούς των συντεχνιών που είχαν μεγάλη επιρροή στα κομματικά όργανα και κυρίως στα Συνέδρια.
Τι γίνεται από εδώ και πέρα; Η Νέα Δημοκρατία έχει κατορθώσει τα τελευταία χρόνια να θέσει στο κέντρο του προγραμματικού της πολιτικού λόγου το δημόσιο συμφέρον έναντι των ισχυρών επιμέρους συμφερόντων. Ο νέος φορέας της Κεντροαριστεράς μένει να αποδείξει στην πράξη κατά πόσο έχει αποδεσμευτεί από τους παλιούς συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ.
Ο βασικός μοχλός πίεσης των συντεχνιών ήταν ως τώρα η απειλή ότι θα στραφούν εναντίον ενός κόμματος και θα κατευθυνθούν σε ένα άλλο. Όλοι θυμόμαστε τον συνδικαλιστή των φαρμακοποιών που φιλοδοξούσε να μετατρέψει τα φαρμακεία σε εκλογικά κέντρα του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος πρόσφατα καταποντίστηκε στις εκλογές του κλάδου του. Ίσως γιατί και οι εργαζόμενοι αρχίζουν να αντιλαμβάνονται την προτεραιότητα του δημοσίου συμφέροντος έναντι του κλαδικού και κυρίως γιατί οι συντεχνίες αποδυναμώνονται εκ των πραγμάτων.
Οι απειλές του πληγωμένου θηρίου των συντεχνιών δεν προκαλούν τον ίδιο φόβο, καθώς η πιο πολυάριθμη «εργασιακή» ομάδα πλέον στην Ελλάδα, είναι οι άνεργοι και οι υποαπασχολούμενοι, οι οποίοι δεν προστατεύονται από καμία συντεχνία.
* Ο κ. Δημήτρης Σ. Παπαγγελόπουλος είναι Σύμβουλος Στρατηγικής & Επικοινωνίας και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας.
Μπορείτε να τον ακολουθήσετε στο twitter: @dpapangel
