Του Χάρη Φλουδόπουλου
Το δρόμο ώστε να αποζημιωθεί η ΔΕΗ για την πρόωρη απόσυρση των λιγνιτικών της μονάδων, ανοίγουν οι νέες κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις, που τέθηκαν σε διαβούλευση από την Κομισιόν.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με το κείμενο που έθεσε σε διαβούλευση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανοίγει ο δρόμος ώστε να είναι συμβατά με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις μέτρα στήριξης για το κλείσιμο εργοστασίων που χρησιμοποιούν ως καύσιμο τον άνθρακα, περιλαμβανομένου και του λιγνίτη.
Η Κομισιόν ορίζει δύο τύπους επιδότησης: την ενίσχυση για το πρόωρο κλείσιμο και την ενίσχυση για τα έκτακτα κόστη που προκαλεί το πρόωρο κλείσιμο.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της πρότασης, η απομάκρυνση από τον άνθρακα αποτελεί κινητήριο μοχλό για την απανθρακοποίηση του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής στην ΕΕ και υπαγορεύεται κυρίως από τις δυνάμεις της αγοράς όπως η επίπτωση από τις τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα αλλά και ο ανταγωνισμός από τις ΑΠΕ με χαμηλά οριακά κόστη.
Ωστόσο τα κράτη μέλη μπορούν αποφασίσουν να επιταχύνουν τη ενεργειακή μετάβαση και την απομάκρυνση από την ηλεκτροπαραγωγή από άνθρακα και σε αυτήν την περίπτωση μπορεί να κλείσουν μονάδες πριν την ολοκλήρωση του οικονομικού τους κύκλου με αποτέλεσμα την απώλεια κερδών.
Στο πλαίσιο αυτό οι νέες κατευθυντήριες θεωρούν ότι μπορούν να είναι συμβατά μέτρα που λαμβάνονται για το πρόωρο κλείσιμο κερδοφόρων δραστηριοτήτων άνθρακα.
Τέτοια μέτρα μπορούν να αφορούν τη δημιουργία φιλικών προς το περιβάλλον δραστηριοτήτων, που θα υποκαταστήσουν τη μείωση της δυναμικότητας ηλεκτροπαραγωγής που προκαλείται από το πρόωρο κλείσιμο των μονάδων.
Όπως προβλέπεται από τις νέες κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις, το κλείσιμο των μονάδων άνθρακα θα πρέπει να συμβεί το αργότερο ένα χρόνο μετά από την απονομή της αποζημίωσης.
Η ενίσχυση, επί της αρχής θα πρέπει να παρέχεται μέσω ανταγωνιστικής διαγωνιστικής διαδικασίας στη βάση ξεκάθαρων, διαφανών και χωρίς διακρίσεις κριτηρίων.
Ωστόσο σε περίπτωση που το κράτος μέλος αποδείξει ότι μια τέτοια διαγωνιστική διαδικασία είναι πιθανό να μην είναι ανταγωνιστική για αντικειμενικούς λόγους, μπορεί η απαίτηση αυτή να μην εφαρμόζεται.
Σε περίπτωση που εφαρμόζεται διαγωνιστική διαδικασία η Κομισιόν θα θεωρεί ότι η ενίσχυση είναι αναλογική και περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο ύψος.
Αντίθετα όταν δεν εφαρμόζεται διαγωνισμός τότε η Κομισιόν θα αποτιμήσει την αναλογικότητα και θα αναλύσει σε λεπτομέρεια τις υποθέσεις που έχουν γίνει από το κράτος μέλος για να υπολογιστούν τα απωλεσθέντα κέρδη.
Σε ό,τι αφορά τέλος στις ενισχύσεις για τα έκτακτα κόστη που προκαλούνται, η Κομισιόν θεωρεί ότι το πρόωρο κλείσιμο των μονάδων άνθρακα μπορεί να προκαλέσει σημαντικά κοινωνικά και περιβαλλοντικά κόστη και τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν να καλύψουν αυτά τα έκτακτα κόστη για να περιορίσουν τις κοινωνικές και περιφερειακές συνέπειες από τη διαδικασία του κλεισίματος.
Τέλος, η Κομισιόν τονίζει ότι το ύψος της ενίσχυσης θα πρέπει να περιοριστεί στην κάλυψη των έκτακτων δαπανών και στο πλαίσιο αυτό θα ζητηθεί από τα κράτη μέλη να προσδιορίσουν ξεκάθαρα και ξεχωριστά το ύψος για κάθε κατηγορία επιλέξιμων δαπανών.
Πηγή: https://www.capital.gr/
