Πολλοί από αυτούς δραστηριοποιήθηκαν όταν είδαν τον τόπο τους να καίγεται. Τα δέντρα που μεγάλωναν μαζί τους από παιδιά έγιναν μαύρες σκιές. Επειτα, τα καλοκαίρια η ζέστη έγινε αφόρητη και τους χειμώνες η μυρωδιά από το βρεγμένο χορτάρι έδωσε τη θέση της στη λασπουριά. Κατά τις δεκαετίες 1990 και 2000 δημιουργήθηκαν δεκάδες εθελοντικές οργανώσεις δασοπροστασίας από ανθρώπους που ήθελαν να προστατέψουν το περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσαν οι ίδιοι και τα παιδιά τους. Αρκετές έσβησαν μαζί με τις μεγάλες φωτιές, κάποιες ωστόσο συνεχίζουν το έργο τους έχοντας γίνει πια ένα δυναμικό κομμάτι των τοπικών κοινωνιών.
Από φέτος, οι εθελοντικές ομάδες της Πολιτικής Προστασίας, ανάμεσα στις οποίες και οι ομάδες δασοπροστασίας, περνούν σε νέα εποχή. Τα μέλη τους καταγράφονται, εκπαιδεύονται από την Πυροσβεστική, μπαίνουν σε ενιαίο μητρώο και χρησιμοποιούνται μέσα στον επιχειρησιακό σχεδιασμό της Πυροσβεστικής. «Χωρίς τη συνολική εμπλοκή της κοινωνίας οι φυσικές καταστροφές δεν αντιμετωπίζονται», επισημαίνει ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας (Π.Π.) Πάτροκλος Γεωργιάδης, αναφερόμενος στην πεπερασμένη δυνατότητα του κρατικού μηχανισμού απέναντι σε τεράστιες καταστροφές, όπως οι πυρκαγιές και οι σεισμοί. Οπως και άλλοι κρατικοί λειτουργοί, ο κ. Γεωργιάδης αντιλαμβάνεται τη σημασία της εμπλοκής της κοινωνίας ακόμα και στην πιο απλή πρόληψη μιας πυρκαγιάς, όπως για παράδειγμα το να δει κάποιος ένα δέντρο να καίγεται και να ειδοποιήσει την Πυροσβεστική. Θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητο, όμως δεν είναι.
Ετοιμο το Π.Δ.
«Περί τα τέλη Σεπτεμβρίου θα ξεκινήσει η λειτουργία της Εθνικής Σχολής Π.Π. Η πιστοποίηση όλων των εθελοντικών οργανώσεων, η οποία θα συνδυαστεί και με την πιστοποίηση κάθε μέλους τους ξεχωριστά», τονίζει ο κ. Γεωργιάδης, επισημαίνοντας ότι το σχετικό Π.Δ. είναι ήδη έτοιμο. Οι αλλαγές που θα προκύψουν με αυτό αναμένεται να αλλάξουν σημαντικά τον χάρτη του εθελοντισμού στην Ελλάδα, μια αλλαγή που –όπως παραδέχεται ο γενικός γραμματέας μιλώντας στην «Κ»– θα πρέπει να αξιοποιηθεί στο έπακρον από την πολιτεία, δεδομένης της κακής οικονομικής κατάστασης που δεν επιτρέπει υπερβολικά έξοδα σε κανένα τομέα, ούτε σε εκείνον της Π.Π. «Προσπαθούμε να βάλουμε σε σωστές βάσεις μια τεράστια διάθεση προσφοράς που υπάρχει από πάρα πολύ κόσμο. Αφού οριοθετήσουμε όλα αυτά (ασφάλιση των εθελοντών, εκπαίδευση, πιστοποίηση) θα ξεκινήσει η καμπάνια για να προσελκύσουμε περισσότερους ανθρώπους στα εθελοντικά σώματα», επισημαίνει ο κ. Γεωργιάδης.
Ηδη πάντως, τα πρώτα δείγματα είναι θετικά. Φέτος, η Πυροσβεστική πραγματοποίησε εκπαίδευση 50 ωρών σε περίπου 300 εθελοντές από διάφορες οργανώσεις, κυρίως της Αττικής. Οι οργανώσεις αυτές και ο εξοπλισμός τους έχει μπει ήδη στον σχεδιασμό της Πυροσβεστικής. Την περασμένη Πέμπτη, για παράδειγμα, όταν ο κίνδυνος πυρκαγιάς στην Αττική κρίθηκε ως πολύ υψηλός (κατηγορία 4) οχήματα και εθελοντές δέχθηκαν εντολές από τα κατά τόπους πυροσβεστικά τμήματα για να αναλάβουν συγκεκριμένα πόστα ευθύνης, στα οποία σε διαφορετική περίπτωση θα έπρεπε να καλυφθούν από την Πυροσβεστική. Μιλώντας στην «Κ» ο αρχηγός της έκρινε ότι πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό βήμα.
«Είμαι ήδη στο σημείο που μου υπέδειξε ο ένατος πυροσβεστικός σταθμός. Η προετοιμασία που κάναμε ξεκίνησε από τον Μάρτιο, τώρα έχουμε μπει πια στην τελική ευθεία», λέει στην «Κ» ο επικεφαλής της ομάδας Εθελοντικές Δυνάμεις Δασοπυρόσβεσης Διάσωσης, του Δήμου Διονύσου. Από την ομάδα των 55 ενεργών μελών, 25 πέρασαν το φετινό πρόγραμμα εκπαίδευσης δασοπροστασίας της Πυροσβεστικής. Η ομάδα διαθέτει πέντε οχήματα που προορίζονται για δασοπροστασία.
«Από τις 11 το πρωί μέχρι τις 8 το απόγευμα εθελοντές με όχημα μας φυλάνε συγκεκριμένη θέση που μας υποδείχθηκε από την Πυροσβεστική», λέει με αίσθημα καθήκοντος ο Αντώνης Κατερινίτσας από την εθελοντική ομάδα «Κούρος» που εδρεύει στα Μέγαρα και έχει ποικίλες δράσεις στην περιοχή της. Αριθμεί περίπου 50 ενεργά μέλη και διαθέτει δύο οχήματα στα οποία προστίθεται και ένα Ι.Χ. όταν υπάρχει ανάγκη.
«Απαραίτητη η βοήθειά τους»
Η συνεργασία με τους εθελοντές αναμένεται να βοηθήσει τη λειτουργία της Πυροσβεστικής, τουλάχιστον όπως πιστεύουν οι επικεφαλής της. Ωστόσο, η κατάσταση δεν πρόκειται να σωθεί με τον εθελοντισμό, λένε στην «Κ». Η οποιαδήποτε βοήθεια κρίνεται ναι μεν ως πολύτιμη στις οριακές συνθήκες που αντιμετωπίζει η Πυροσβεστική όσον αφορά τις ελλείψεις, το αξιόμαχο του εξοπλισμού και την επάρκεια των υποδομών της, αλλά δεν αρκεί.
Μιλώντας στην «Κ» ο αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος Βασίλης Παπαγεωργίου παραδέχεται ότι «δεν είμαστε και στην καλύτερη φάση, καθώς υπάρχουν διάφορα προβλήματα με τον εξοπλισμό, η προμήθεια των οποίων ενώ έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό δεν έχει γίνει ακόμα εξαιτίας καθυστέρησης του σχετικού διαγωνισμού από το υπουργείο Εμπορίου». Ακόμα, ο στόλος των καναντέρ είναι πεπαλαιωμένος, αρκετά έχουν χαλάσει, ενώ τα οκτώ αεροπλάνα που είναι αξιόμαχα έχουν ηλικία που κυμαίνεται από 15 – 40 έτη. Σε αυτά αναμένεται να προστεθούν 10 νοικιασμένα ελικόπτερα. Η ανθρώπινη δύναμη της Πυροσβεστικής πανελλαδικά αριθμεί περίπου 8.300 μόνιμους πυροσβέστες, 4.000 πενταετούς υποχρέωσης και 1.500 εποχικούς.
«Εθελοντικές ομάδες –κυρίως της Αττικής– έχουν βοηθήσει σημαντικά στο έργο μας. Ζητάμε και έχουμε ανάγκη τη βοήθειά τους», λέει ο κ. Παπαγεωργίου. Σύμφωνα με τον ίδιο, σε αυτό θα βοηθήσει το γεγονός ότι οι εθελοντές ήδη πιστοποιούνται και έτσι η Πυροσβεστική θα έχει τη δυνατότητα μέσα από το σχετικό μητρώο να γνωρίζει πού και πόσα άτομα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε συγκεκριμένα περιστατικά ή σε μέτρα ασφαλείας. «Γνωρίζουμε ότι υπάρχει πρόβλημα, ωστόσο είμαστε υποχρεωμένοι να ανταποκριθούμε όσο καλύτερα μπορούμε σε αυτά που θα μας προκύψουν», καταλήγει ο ο κ. Παπαγεωργίου.
Πηγή: kathimerini.gr