Είναι προφανές ότι η «λαίλαπα» του κορωνοϊού, που πλήττει σχεδόν το σύνολο των χωρών της υφηλίου, έχει διαφορετικές επιπτώσεις σε κάθε μια από αυτές τόσο στο δημογραφικό, όσο και στο οικονομικό επίπεδο. Περιοριζόμενοι στο δημογραφικό επίπεδο, θα πρέπει να εξετάζουμε τα στοιχεία για τη χώρα μας σε σύγκριση με αυτά άλλων ευρωπαϊκών χωρών και δη των κοινοτικών εταίρων μας.
Λόγω της διαφορετικής μεθοδολογίας που ακολουθείται από χώρα σε χώρα, τα στοιχεία για τα κρούσματα δεν είναι συγκρίσιμα μεταξύ τους και για αυτόν τον λόγο περισσότερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η συγκριτική παρακολούθηση των θανάτων, με την παραδοχή ότι καταγράφονται όλοι, όσοι οφείλονται στον κορωνοϊό, κάτι που δεν είναι απόλυτα αληθές (ενδεικτικά, δεν καταγράφονται παντού οι θάνατοι στην κατοικία). Με την παραδοχή, επίσης, ότι υπάρχει ομοιογενής διασπορά στο εσωτερικό των χωρών (με εξαιρέσεις, όπως η Κίνα, οι ΗΠΑ και η χώρα μας), η εξέλιξη του δείκτη «θάνατοι ανά εκατομμύριο κατοίκων» επιτρέπει τη εξαγωγή συγκριτικών συμπερασμάτων.
Με βάση τα στοιχεία της 2ας Απριλίου (Πίνακας 1, με επιλεγμένες ημερομηνίες του χρονικού διαστήματος 24.03-2.04.2020), ενδεικτικά, η Ιταλία είχε 230 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκων, η Ισπανία 216, το Βέλγιο 87, η Γαλλία 83, η Ολλανδία 78, η Ελβετία 62, το Ηνωμένο Βασίλειο 43, η Σουηδία 30, οι Ιρλανδία και Δανία 21, η Πορτογαλία 20, η Αυστρία 18, η Γερμανία 13, οι Σλοβενία και Κύπρος 8 και η χώρα μας 5, και, παρεμπιπτόντως, το Ιράν 38 και οι ΗΠΑ 18.
Από την επεξεργασία των δημοσιευμένων στοιχείων (www.worldometers.info/coronavirus/) φαίνεται ότι για την Ιταλία (και το Ιράν) πλησιάζει η κορύφωση του εφιάλτη της. Η Ισπανία έχει αρκετό δρόμο ακόμη και αν συνεχίσει με τους ίδιους ρυθμούς θανάτων μπορεί να ξεπεράσει την Ιταλία. Οι προοπτικές δεν είναι ευοίωνες για τις ΗΠΑ, κάπως καλύτερες για το Ηνωμένο Βασίλειο, στη Γαλλία η κατάσταση είναι ανησυχητική, ενώ προσοχή χρειάζεται και στη Γερμανία.
Για τις χώρες παρεμφερούς μεγέθους με αυτό της δικής μας φαίνεται ότι οι Ολλανδία, Βέλγιο και Ελβετία έχουν «ξεφύγει», την τάση να «ξεφύγουν» δείχνουν οι Σουηδία, Πορτογαλία, Δανία, Αυστρία και Ιρλανδία. Προσοχή χρειάζεται στις Τσεχία και Νορβηγία.
Για τη χώρα μας ο δείκτης κινείται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα και να ευχόμαστε να παραμείνει εκεί. Ιδιαίτερη αναφορά χρήζει η δεινά πληγείσες περιοχές της Καστοριάς και της Κοζάνης που ήδη θρηνούν 16 απώλειες (8 και 8, αντίστοιχα), πάρα πολλές για τους 190.000 κατοίκους της περιοχής (47.000 και 140.000, αντίστοιχα). Αναλογικά και με βάση τα στοιχεία της 3ης Απριλίου, η χώρα μας θα έπρεπε να μετρά 900 θανάτους, αντί των 57, με δείκτη παραπλήσιο αυτού της Ολλανδίας.
Συμπερασματικά, όσον και αν ηχεί περίεργα, ιδίως στη Δυτική Μακεδονία, μέσα στον γενικό (δυτικοευρωπαϊκό) καταθλιπτικό περίγυρο, συνολικά ως χώρα μάλλον πάμε καλά. Τα περιοριστικά μέτρα καλώς ελήφθησαν και εγκαίρως (με μικρή καθυστέρηση για τα εκκλησιαστικού ενδιαφέροντος). Ας μην εφησυχάζουμε και ξεθαρρέψουμε, ο ιός μπορεί να κτυπήσει παντού, όπως στα χωριά του Βοΐου, τελικά, όλες τις ηλικίες και ανά πάσα στιγμή οι απώλειες μπορούν να «απογειωθούν» (πρβλ. Τσεχία, Σουηδία, Ιρλανδία). Σε αυτό το πλαίσιο, θα είχε «παιδευτικό» χαρακτήρα η παρουσίαση συγκριτικών στοιχείων άλλων χωρών του μεγέθους της χώρας μας στην τακτική ενημέρωση του κοινού (δεκαπλάσιες και δεκαπενταπλάσιες τιμές του προαναφερόμενου δείκτη πείθουν αποτρεπτικώς). Σε κάθε περίπτωση, ας αισιοδοξούμε μέσα στη θαλπωρή του σπιτιού μας, τουλάχιστον οι απόμαχοι του εργασιακού βίου (τα βασικά: προμήθεια ειδών σούπερ μάρκετ και φαρμάκων, περίπατος και καλό πλύσιμο των χεριών). Αλλωστε, τώρα, στα δύσκολα, επανέκαμψε και το ξεχασμένο «την υγειά μας να ’χουμε» που, σε αντίθεση με άλλες, ανάλγητες και κυνικές για την ελληνική νοοτροπία, αντιλήψεις (πρβλ. ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Ολλανδία, Σουηδία), θέλουμε να καλύπτει και τους πρεσβύτες μας και τις λοιπές ευπαθείς ομάδες.
Πίνακας 1. Δείκτης των θανάτων ανά εκατομμύριο κατοίκων
σε επιλεγμένες χώρες και ημερομηνίες
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ | 24.03 | 28.03 | 31.03 | 01.04 | 02.04 |
ΧΩΡΑ | |||||
Ιταλία (60,4) | 113 | 166 | 206 | 218 | 230 |
Ισπανία (46,9) | 64 | 124 | 177 | 201 | 216 |
Βέλγιο (11,4) | 11 | 30 | 61 | 71 | 87 |
Γαλλία (67,0) | 17 | 35 | 54 | 62 | 83 |
Ολλανδία (17,3) | 16 | 37 | 61 | 68 | 78 |
Ελβετία (8,6) | 14 | 28 | 50 | 56 | 62 |
Λουξεμβούργο (0,61) | 13 | 29 | 37 | 46 | 48 |
Ηνωμ. Βασίλειο (66,6) | 6 | 15 | 26 | 35 | 43 |
Ιράν (82,9) | 23 | 30 | 35 | 36 | 38 |
Σουηδία (10,3) | 4 | 10 | 18 | 24 | 30 |
Δανία (5,8) | 6 | 11 | 16 | 18 | 21 |
Ιρλανδία (4,9) | 1 | 7 | 14 | 17 | 21 |
Πορτογαλία (10,3) | 3 | 10 | 16 | 18 | 20 |
ΗΠΑ (329,0) | 2 | 6 | 11 | 15 | 18 |
Αυστρία (8,9) | 3 | 8 | 14 | 16 | 18 |
Γερμανία (83,0) | 2 | 5 | 8 | 11 | 13 |
Νορβηγία (5,4) | 2 | 4 | 7 | 8 | 9 |
Σλοβενία (2,1) | 2 | 4 | 7 | 7 | 8 |
Κύπρος (0,88) | – | 4 | 7 | 7 | 8 |
Ελλάς (10,8) | 2 | 3 | 5 | 5 | 5 |
Τουρκία (83,4) | 0,5 | 1 | 3 | 3 | 4 |
Τσεχία (10,6) | 0,3 | 1 | 3 | 4 | 4 |
Φινλανδία (5,5) | 0,2 | 2 | 3 | 3 | 3 |
Κίνα (1.430) | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
Κίνα-επ. Χουμπέι (75,6) | 42 | 42 | 42 | 42 | 42 |
(1) Εντός παρενθέσεων ο πληθυσμός των χωρών σε εκατομμύρια.
(2) Δίνεται και αναγωγή στην επαρχία Χουμπέι της Κίνας, όπου
έχει καταγραφεί το 96% των συνολικών θανάτων της χώρας.
Γράφει ο Δημ. Χατζηδάκης
Δρ Χημικός Μηχανικός
(dhadjidakis@yahoo.com)