Η Εκκλησία μας γιορτάζει τη μνήμη του Αγίου Παντελεήμονος και Ιαματικού την 27ην Ιουλίου. Η εκκλησιαστική ιστορία αναφέρει για τον Άγιο Παντελεήμονα, ότι γεννήθηκε στη Νικομήδεια της Μ. Ασίας στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ. και είχε το όνομα παντολέων, πατέρας του ήταν ο πλούσιος Ευστόργιος που ήταν ειδωλολάτρης και μητέρα του η Ευβούλη που ήταν χριστιανή. Σπούδασε τα Ελληνικά γράμματα και μετά ιατρική κοντά στο γνωστό τότε γιατρό Ευφρόσυνο. Τον βάπτισε χριστιανό ο ιερέας της εκεί χριστιανικής εκκλησίας Ερμόλαος και τον δίδαξε τα μυστήρια της χριστιανικής πίστης. Θεράπευε ως γιατρός τους αρρώστους, χωρίς να παίρνει χρήματα και τους μυούσε στη χριστιανική πίστη, βαπτιζόμενοι χριστιανοί. Μοίρασε όλη την περιουσία του στους φτωχούς. Έκανε πολλά θαύματα, σε τυφλούς έδωσε το φως, αναπήρους θεράπευσε και κάθε άλλη ασθένεια. Υπάρχει μία λαϊκή παροιμία που λέει « στραβοί κουτσοί στον Άγιο Παντελεήμονα» επικράτησε η έκφραση αυτή του λαού, λόγω της θεραπείας που έκανε στους ανθρώπους αυτούς ο Άγιος Παντελεήμων, δείχνοντας και τη βαθιά πίστη που είχαν στον Άγιο Παντελεήμονα. Τον κατηγόρησαν στο Βασιλιά Μαξιμιλιανό, ο οποίος ως ειδωλολάτρης τον κάλεσε να απαρνηθεί τον χριστιανισμό και να γίνει ειδωλολάτρης. Ο Άγιος Παντελεήμων αρνήθηκε και κατόπιν αυτού έδωσε εντολή να υποστεί φρικτά βασανιστήρια, από τα οποία ο Άγιος βγήκε σώος και αβλαβής και αντί να πιστέψει ο Μαξιμιλιανός και να γίνει χριστιανός, τουναντίον διέταξε να τον αποκεφαλίσουν, αφού προηγουμένως αποκεφάλισαν τον ιερέα Ερμόλαο που τον θεωρούσε υπεύθυνο για την πίστη του Παντελεήμονα. Η εκκλησία ανακήρυξε Άγιο και τον Ερμόλαο, και τιμάται μαζί με τον Άγιο Παντελεήμονα την ίδια μέρα.
Το απολυτίκιο του Αγίου Παντελεήμονα, έχει ως εξής:
«Αθλοφόρε Άγιε, και ιαματικέ Παντελεήμων, πρέσβευε τω ελεήμονι Θεό, ίνα πταισμάτων άφεσιν, παράσχη ταις ψυχαίς ημών».
Στην Κοζάνη υπάρχει παρεκκλήσιο του Αγίου Παντελεήμονα στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου και τα παλιά χρόνια γινότανε μεγάλο πανηγύρι την παραμονή, όπου προσέρχονταν πολλοί προσκυνητές. στη συνέχεια των πανηγυριών της Αγίας Άννης και της Αγίας Παρασκευής που προηγούνταν.
Όπως μου έχουν μιλήσει παππούδες, τον Άγιο Παντελεήμονα τον είχαν προστάτη οι «Σαγματοποιοί», οι «Σκυτοράφτες», που έκαναν τα χάμουρα, τα καπίστρια, τις λιμαρές για τα ζώα και οι τσαρουχάδες και ήταν τότε πολλοί που ασχολούνταν με το επάγγελμα αυτό, μάλιστα δε,
δεν δουλεύανε την ημέρα τιμώντας τον Άγιο τους. Γιατί τον είχαν προστάτη οι επαγγελματίες αυτοί, δεν έχω σχετική πληροφόρηση, παρά τις έρευνες που έκανα.
Η μνήμη του Αγίου Παντελεήμονα, συνεχίζεται να γιορτάζεται στο παρεκκλήσι του ΑγίουΔημητρίου, αλλά από χρόνια γιορτάζεται και στο Ναό που φέρει το όνομά του και κτίστηκε στον αύλειο χώρο στο «Τιάλειο» εκκλησιαστικό γηροκομείο.
Ο Ναός ανεγέρθηκε επί μακαριστού μητροπολίτη Διονυσίου, του μεγάλου εκείνου Ιεράρχη, που τιμούσε την Ορθοδοξία και την Ελλαδική εκκλησία. Παραδόθηκε προς λειτουργία το 1991 και έκτοτε λειτουργεί ο Ναός Κυριακές και μεγάλες γιορτές και φυσικά την ημέρα της μνήμης του Αγίου. Παραβρεθήκαμε φέτος κι εμείς στον εσπερινό. Τον εσπερινό τέλεσαν ο πρωτοπρεσβύτερος και καλλικέλαδος στους ψαλμούς πατήρ Δημήτριος, προϊστάμενος του μητροπολιτικού ναού Αγίου Νικολάου και ο πατήρ Παναγιώτης, που είναι τοποθετημένος στο ναό όπου και λειτουργεί. Παρέστησαν πολλοί προσκυνητές ιδιαίτερα γυναίκες και φυσικά πολλοί τρόφιμοι του γηροκομείου, όσοι μπορούσαν να μετακινηθούν και βέβαια πρώτος και καλύτερος παρακολούθησε τον εσπερινό ο σεβαστός μας φίλος Άνθος Πεσλής, ο πασίγνωστος κ. Άνθος που είναι πηγή γνώσεων της παλιάς Κοζάνης. Φιλοξενείται στο γηροκομείο και άγει το 96 της ηλικίας του, μάλιστα έψαλε τα τροπάρια ως παλιός χορωδός που ήταν. Στο τέλος του εσπερινού η διεύθυνση του γηροκομείου προσέφερε τυροπιτάκια και γλυκίσματα που παρασκεύασε το προσωπικό του γηροκομείου και αναψυκτικά. Ήταν ένα μίνι πανηγύρι της γιορτής, που τα είχε όλα και εντυπωσίασε τους προσκυνητές, αλλά θα πρέπει να φροντίσει η Μητρόπολη να γίνεται Μάξι πανηγύρι, για να προσέρχεται πολύς κόσμος στον εσπερινό και να βλέπουν οι προσκυνητές τους τροφίμους του γηροκομείου, να συνομιλούν μαζί τους και παράλληλα να διαπιστώνουν το τεράστιο ανθρωπιστικό και χριστιανικό έργο που προσφέρεται στους γέροντες και στις γριές, όπου βρίσκουν ανάπαυση, ηρεμία και αγάπη, από το προσωπικό του οποίου η προσφορά αγγίζει τις ψυχές των τροφίμων και βρίσκουν παρηγοριά από τη φροντίδα τους. Το προσωπικό είναι άξιο θαυμασμού και εκτιμήσεως για τα ανθρωπιστικά και χριστιανικά αισθήματα που διαθέτει.
Ο Ναός προσεγμένος και περιποιημένος, και όλα πεντακάθαρα, εντός και εκτός του ναού. Ο χώρος είναι ιδανικός για γηροκομείο, πολύ σωστά τον είχαν επιλέξει οι υπεύθυνοι της Μητροπόλεως, έχοντας και τις ευλογίες του μεγάλου Ιεράρχη μακαριστού Διονυσίου, συμβάλλοντας όμως σ’ αυτό και η δωρεά του οικοπέδου( αμπελώνας τότε) του αειμνήστου συμπολίτη μας Γεωργίου Τιάλιου. Είναι ένα θαυμάσιο περιβάλλον, πράσινο, με πολλά δέντρα και λουλούδια, που δίνεται η δυνατότητα στους γέροντες να κάνουν τη βόλτα τους εντός του χώρου, κάτω από τα φυλλώματα των δέντρων, ασφαλείς και μακράν της πόλης και του θορύβου και άλλων προβλημάτων. Ο χώρος αυτός και το περιβάλλον του γηροκομείου προσφέρει ευχάριστη διαμονή, γαλήνη και ανάπαυση στους ηλικιωμένους, γέρους και γριές που ο καθένας έχει το προσωπικό του πρόβλημα. Πάντως αυτό που έχει σημασία και όπως μου έχουν πει πολλοί γέροντες, αισθάνονται ασφαλείς και νιώθουν ότι ζουν σε οικογενειακό περιβάλλον από τη φροντίδα και την περιποίηση που έχουν από το προσωπικό του γηροκομείου καθώς και τις πολλές πρωτοβουλίες που αναπτύσσει η δραστήρια και φιλάνθρωπος διευθύντρια Γεσθημανή Κεντεποζίδου- Κολοβού, για πιο ευχάριστες μέρες διαμονής. Είναι καθημερινά δίπλα στους ανθρώπους αυτούς και προσπαθεί να τους μεταδώσει αισιοδοξία και αγάπη για τη ζωή.
Όταν επισκεφθεί κανείς το γηροκομείο, αντιλαμβάνεται πόση αξία έχει η συμπαράσταση στους συνανθρώπους μας, όταν οι άνθρωποι αυτοί για διαφόρους λόγους βρίσκονται μακράν της οικογενειακής εστίας και των δικών τους ανθρώπων. Η Χριστιανική και ανθρώπινη αγάπη που δέχονται γεμίζει την ψυχή τους από αισθήματα χαράς και ανακούφισης.
Ο Άγιος Παντελεήμονας και θεραπευτής γιατρός να προστατεύει τους τροφίμους του γηροκομείου και όλους τους ανθρώπους που νοιάζονται γι’ αυτό.
Γιάννης Κορκάς