Υπάρχουν μέσα στη ζωή των λαών, μερικές ημερομηνίες κρίσιμες, που είναι ορόσημα και σταθμοί. Στον ίσκιο τους σταματά για λίγο η πορεία του, μέσα στο χρόνο ένας λαός, να ξεκουραστεί, να πάρει την αναπνοή του και να συνεχίσει. Αυτές οι ημερομηνίες υψώνονται σα βίγλες και από την ψηλότερη κορυφή τους μπορεί ένα Έθνος να αγναντέψει εποπτικά όλη την περιπέτεια της ιστορικής του διαδρομής. Μεγάλη είναι η ζωή των λαών. Δεν μετριέται με χρόνια, με αιώνες, μετριέται όπως η ζωή της γης.
Τα περασμένα τα προσφέρει στη ματιά μας η Ιστορία. Η φωνή της ακούγεται από τα βάθη των αιώνων, σαν φωνή κάποιας καμπάνας. Η μνήμη βαδίζει πάνω σε περπατημένους δρόμους, αγγίζει πρόσωπα, κοντοστέκεται στα τοπία, αναθυμάται ονόματα και περιστατικά. Μια τέτοια ημερομηνία είναι 18η Φεβρουαρίου 1878, που οι Πρόγονοι μας επαναστάτησαν στο όρος Βούρινο, με σκοπό την κατάργηση της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου που επεξέτεινε τα σύνορα της Βουλγαρίας ως τον Αλιάκμονα ποταμό. Αλλά για να κατανοήσουμε και να αξιολογήσουμε τα αποτελέσματα αυτής της επανάστασης πρέπει να αναφερθούμε με λίγα λόγια στη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου.
Αν η Ευρώπη αποτελούσε για πολλούς αιώνες το επίκεντρο στην ιστορία της ανθρωπότητας, η Βαλκανική χερσόνησος και μάλιστα η Ελληνική διαδραμάτισε τον αποφασιστικό ιστορικό ρόλο για χιλιετίες στην καρδιά της Ευρώπης και το κλειδί για την επικοινωνία για δύο άλλες τουλάχιστον Ηπείρους, Ασία και Αφρική. Συνέβη όμως κάτι το παράδοξο. Οι Έλληνες οι οποίοι έπαιξαν σημαντικό και αποφασιστικό ρόλο σ’ αυτό το χώρο σε παγκόσμια μάλιστα ακτινοβολία, να είναι πάντοτε οι πιο αδικημένοι.
Αυτό καταφαίνεται από τα δύο χαρακτηριστικά ορόσημα, τις δύο Συνθήκες του 1878 ήτοι του Αγίου Στεφάνου και του Βερολίνου. Οι συνθήκες αυτές αφορούσαν τον Ελληνισμό και τα εθνικά θέματα του, όπως απορρέουν από τους αντίστοιχους όρους που διατυπώθηκαν στα σκοτεινά παρασκήνια της Ευρωπαϊκής διπλωματίας, ερήμην κατά κανόνα των ενδιαφερομένων και θιγομένων.
Με τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου που υπογράφτηκε σε προάστιο της Κωνσταντινούπολης μετά το Ρωσοτουρκικό πόλεμο και την ήττα της Τουρκίας. Με τη συνθήκη αυτή αποφασίστηκε η δημιουργία ανεξάρτητων ή αυτόνομων κρατιδίων στη Βαλκανική Χερσόνησο. Και ανάμεσα στα άλλα προβλεπόταν η δημιουργία της μεγάλης Βουλγαρίας, ως αυτόνομης ηγεμονίας υπό την επιρροή της Ρωσίας και η οποία μετά των άλλων περιελάμβανε και τη σημερινή Ελληνική Μακεδονία ως τον Αλιάκμονα ποταμό, πλην της Θεσσαλονίκης και της Χαλκιδικής.
Γινόταν ολοφάνερο ότι με τη συνθήκη αυτή πραγματοποιούνταν οι σκοποί της Ρωσίας, που πάντοτε απέβλεπε στη διέξοδο προς τις Ελληνικές θάλασσες. Δυστυχώς οι υπόλοιπες δυνάμεις της Ευρώπης δεν διείδαν τον κίνδυνο αυτό και υπέγραψαν τη Συνθήκη.
Οι περήφανοι πρόγονοι μας δεν ήταν δυνατό να ανεχθούν μια τέτοια συνθήκη και στις 18 Φεβρουαρίου του 1878 πραγματοποιούν την επανάσταση στο Βούρινο.
Οι τοπικοί Άρχοντες του δυτικομακεδονικού χώρου σχημάτισαν κυβέρνηση με Πρόεδρο τον Γκοβεδάρο Ιωάννη, Γενικό Γραμματέα τον Αναστάσιο Πηχέών και μέλη τους Ζήση Εμμανουηλίδη, Παπά Χριστόδουλο, Παπά Ιωάννη και Αθανάσιο Γρηγορίου. Επίσης παρεβρίσκονταν ο οπλαρχηγός Λιάτης Ιωσήφ με 300 παλικάρια.
Η επανάσταση αυτή αποτελεί την Αγία Λαύρα της Μακεδονίας, ο σκοπός όμως δεν ήταν να δημιουργήσει εμπόλεμη κατάσταση κατά της πανίσχυρης Τουρκικής παρουσίας στην περιοχή, αλλά να εκφράσει την έντονη διαμαρτυρία τόσο στην Ελληνική Κυβέρνηση, όσο και στο συμβούλιο της Ευρώπης. Φαίνεται πως η κίνηση αυτή, είχε ευχάριστα αποτελέσματα γιατί ενεργοποιήθηκε τότε η Ελληνική Κυβέρνηση και η διεθνής διπλωματία, η οποία κατάλαβε τους σκοπούς της Ρωσίας και τον Ιούνιο του 1878 υπογράφτηκε η νέα Συνθήκη του Βερολίνου με την οποία ματαιώθηκαν τα επεκτατικά σχέδια της Ρωσίας. Έτσι με τη μεσολάβηση του Κάϊζερ της Γερμανίας, οδήγησαν τη Ρωσία σε επανεξέταση της συνθήκης του Αγίου Στεφάνου, την αναθεώρηση αυτής με την κατάργηση της Μεγάλης Βουλγαρίας.
Οι κυριότεροι όροι της συνθήκης του Βερολίνου ήταν:
Η Βουλγαρία περιορίζεται στο βορείως του Αίμου έδαφος.
Η Ανατολική Ρωμυλία, ανακτά την αυτονομία της
Η Ρουμανία επικυρώνεται ως ανεξάρτητο Κράτος
Το Άγιο Όρος αναγνωρίζεται διεθνής αυτόνομη Πολιτεία
Επιβάλλει στην Υψηλή Πύλη να συμφωνήσει με την Ελλάδα τη διαρρύθμιση των συνόρων
Η Κύπρος πουλήθηκε από τους Τούρκους στην Αγγλία
Οι Άγιοι Τόποι παραχωρήθηκαν στη Γαλλία
Η συνθήκη του Βερολίνου περιείχε και ορισμένα μειονεκτήματα για την Ελλάδα, όπως η εγκατάλειψη των δίκαιων αιτημάτων των Κρητών και η εκκρεμότητα του Ηπειροθεσσαλικού.
Μπορεί στη επανάσταση του 1878 να μη ακούστηκαν πολεμικοί παιάνες μπορεί να μην εκπυρσοκρότησαν όπλα, μπορεί να μην χύθηκε αίμα, αλλά τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας ήταν αρκετά μεγάλα και δεν γνωρίζουμε, πως θα ήταν σήμερα η κατάσταση στα Μακεδονικά εδάφη, εάν παρέμεινε η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου. Τέτοια γεγονότα δεν πρέπει να ξεχνιούνται αλλά να διδάσκουν και να παραδειγματίζουν τη νέα γενιά, γιατί οι λαοί οι οποίοι ξεχνούν την προγονική κληρονομιά, δεν είναι σε θέση ούτε αντάξιο παρόν να δημιουργήσουν, πολύ δε περισσότερο δεν είναι σε θέση να οραματισθούν ένα ελπιδοφόρο και δημιουργικό μέλλον. Είναι μοίρα του λαού μας να δημιουργεί, να προσφέρει, να αγωνίζεται, να μεγαλουργεί και να θυσιάζεται όταν οι ανάγκες το απαιτούν. Αυτά ανάγκασαν τον Β. Μίλλερ να πει τα ακόλουθα λόγια: Δεν ξέρω ποια θα ήταν η μορφή της Οικουμένης σήμερα, αν δεν υπήρχε αυτός ο υπέροχος λαός οι Έλληνες.
Η θύμηση τέτοιων γεγονότων δεν αναβιώνει μίση και έχθρες του παρελθόντος, ούτε δημιουργεί εθνικιστικές τάσεις, αλλά διδάσκει κι υποδεικνύει το δρόμο του χρέους και του καθήκοντος.
Πέρασαν από τότε 137 χρόνια και πάλι βλέπουμε στα Βαλκάνια να δημιουργούνται και πάλι εστίες αναταραχής. Από τη μια μεριά το Κόσσοβο και το όνειρο της μεγάλης Αλβανίας και την άλλη το μικροσκοπικό κρατίδιο των Σκοπίων, ξεδιάντροπα να παραποιούν την ιστορική πραγματικότητα, να σφετερίζονται σύμβολα και ονόματα του Μακεδονικού Ελληνισμού και να προσπαθεί να δημιουργήσει ιστορία με κλεμμένους ήρωες.
Η ανοχή που δείξαμε ως τώρα τους έχει αποθρασύνει και με την ενθάρρυνση ορισμένων κρατών, προσπαθεί να κάνει χρήση των συμβόλων του Μακεδονικού Ελληνισμού. Ανιστόρητοι δεν είναι μόνο αυτοί αλλά και οι άλλοι που για διαφορετικά συμφέροντα δεν προσπαθούν να εφαρμόσουν το δίκαιο. Γιατί ένας λαός που εμφανίστηκε με διαφορά 14 αιώνων απ’ την εμφάνιση των Μακεδόνων, δεν είναι δυνατόν να έχουν καμιά σχέση μεταξύ τους. Δεν αντιδράσαμε τότε που έπρεπε και τώρα προσπαθούμε να επιτύχουμε την αλλαγή του ονόματος, αλλά και τη χρήση ιστορικών προσώπων όπως είναι ο στρατηλάτης Μέγας Αλέξανδρος.
Ας χρησιμοποιήσουμε τα μέσα που η ένταξη μας στην Ε.Ε. μας ενδυναμώνει και ας διαπραγματευτούμε από θέσεως ισχύος. Εφ όσον ακολουθούν αυτή την ανθελληνική πολιτική ούτε στην Ε.Ε. ούτε στο ΝΑΤΟ πρέπει να επιτρέψουμε να μπούνε, γιατί αν αποδείξουμε και πάλι ανοχή ή αδιαφορία όπως το 1945 τότε θα βρεθούμε προ οδυνηρών εκπλήξεων.
Κατά την κοσμογονική αυτή περίοδο κατά την οποία μικροί προ πάντων λαοί εντάσσονται σε ευρύτερους συνασπισμούς Κρατών, αναζητώντας μεγαλύτερη ασφάλεια, ο ελληνισμός και το Κράτος στον πιο ευαίσθητο αυτό γεωγραφικό χώρο, αλλά και ως έθνος με την γλωσσική και ιστορική ευρύτερα ιδιαιτερότητα του, είναι φυσικό να αντιμετωπίσει πολλά και φλέγοντα θέματα.
Η Πολιτεία ιδιαίτερα, οφείλει να προχωρήσει σε πιο υπεύθυνη και έγκαιρη ενημέρωση του λαού. Τα σχολικά ιδίως βιβλία κύρια τα ιστορικά έχουν διαγράψει όλα εκείνα τα στοιχεία που είναι απαραίτητα στην αντιμετώπιση των πολλαπλών προβλημάτων, που άρχισαν να αναφύονται λόγω της υπερβολικής διαλλακτικότητας που επιδεικνύουμε.
Εδώ υπάρχει και η ευθύνη των εκπαιδευτικών που συστηματικά σωπαίνουν και δειλιάζουν να ομιλούν για Μακεδονικό Αγώνα και για τις ιστορικές παραποιήσεις των γειτόνων μας.
Έχουμε χρέος σαν λαός, ιδίως εμείς οι Μακεδόνες γιατί αυτή η γη είναι ποτισμένη με αίμα, σπαρμένη απ’ τα κόκαλα των παλικαριών της, που πέθαναν όχι από αρρώστειες και γεράματα, αλλά πολεμώντας για την ελευθερία και την ανεξαρτησία της πατρίδας.
Αν δε θέλουμε να τρίξουν τα κόκαλα τους, ας σταθούμε στο ύψος που επιβάλλουν οι σημερινές περιστάσεις και ας βροντοφωνάξουμε σε εχθρούς και φίλους να μην μολύνουν με τη χρήση τους ονόματα που δόξασαν αυτόν τον υπέροχο τόπο.
ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ